Της Αγγελικής Κώττη
Οι πρόγονοί μας δεν είχαν ταυτιστεί με το happy end, το οποίο είναι δημιούργημα του 20ού αιώνα, έτσι ακόμα και τα παραμύθια τους, οι μύθοι τους, είχαν πολλές δραματικές στιγμές ή και δραματική κατάληξη ακόμα. Αυτό συμβαίνει και με τον μύθο της Αλκυόνης, της γυναίκας από την οποία πήραν το όνομα οι Αλκυονίδες ημέρες. Έτσι ονομάζονται οι ημέρες καλοκαιρίας (ηλιοφάνεια με νηνεμία ή ασθενείς ανέμους) μέσα στην καρδιά του χειμώνα, τις οποίες ζούμε ακριβώς αυτές τις ημέρες.
Η ονομασία τους προέρχεται από τη μυθική Αλκυόνη, κόρη του βασιλιά των ανέμων Αίολου και της Ενάρετης. Επρόκειτο για πανέμορφη κοπέλα, που παντρεύτηκε τον νεαρό Κήυκα (κατ’ άλλη εκδοχή αυτός ήταν ο βασιλιάς) και ζούσε δίπλα στη θάλασσα. Ήταν τόσο ευτυχισμένοι που πίστευαν ότι δεν ήταν θνητοί αλλά θεοί του Ολύμπου. Μάλιστα αποκαλούσαν ο ένας τον άλλον με τα ονόματα του Δία και της Ήρας και ζητούσαν και από τους υπόλοιπους κατοίκους της περιοχής να τους αποκαλούν έτσι. Όταν το έμαθε ο Δίας εξαγριώθηκε και αποφάσισε να τους εκδικηθεί.
Μια μέρα ο Κήυκας πήγε με τη βάρκα του για ψάρεμα. Η Αλκυόνη είχε κακό προαίσθημα και τον παρακάλεσε να μείνει σπίτι, αλλά εκείνος δεν την άκουσε. Ο Δίας προκάλεσε τρικυμία και έριξε κεραυνό στη βάρκα του. Ο νεαρός βασιλιάς βούτηξε στη θάλασσα και άρχισε να κολυμπά αλλά δεν κατάφερε να σωθεί από τα μανιασμένα κύματα. Όταν η Αλκυόνη είδε τα ξύλα του καραβιού να επιπλέουν άρχισε να θρηνεί τον χαμό του αγαπημένου της. Ο Δίας τους λυπήθηκε και αποφάσισε να τους μεταμορφώσει σε πουλιά. Ο Κήυκας μεταμορφώθηκε σε θαλασσοπούλι και η Αλκυόνη σε ένα πανέμορφο μικρό πουλί με γαλάζια φτερά που πήρε το όνομά της.
Από τότε, η Αλκυόνη γεννούσε τα αυγά της στην ακροθαλασσιά, όπου όμως οι νεοσσοί της παρασύρονταν και χάνονταν από τα κύματα.
Ο Δίας κάποτε τη λυπήθηκε και αποφάσισε να στέλνει μέσα στην καρδιά του χειμώνα, την εποχή που η Αλκυόνη επωάζει τα αυγά της, 14 ημέρες καλοκαιρίας και διέταξε τον Αίολο να συγκρατεί αυτές τις ημέρες τους ανέμους. Έτσι, το χρονικό αυτό διάστημα ονομάστηκε Αλκυονίδες Ημέρες. Αναφορές του μύθου της Αλκυόνης υπάρχουν στο έργο των ρωμαίων συγγραφέων Οβίδιου, Υγίνου και Βιργιλίου.
Κατά άλλη αρχαία πηγή, ο βασιλιάς έφυγε για το Μαντείο των Δελφών. Η Αλκυόνη κατά τη διάρκεια της απουσίας του πήγαινε κάθε μέρα στο ακρογιάλι και τον περίμενε ανήσυχη. Ανώφελα όμως τον έψαχνε παντού, γιατί ήταν ήδη νεκρός. Και όσο αργούσε να φανεί ο αγαπημένος της, άρχισε να μοιρολογεί στην ακρογιαλιά και παρακαλούσε τους Θεούς να την λυπηθούν. Τότε ο Δίας λυπήθηκε την Αλκυόνη και παρακάλεσε την Ήρα να στείλει την Ίριδα ως αγγελιοφόρο των θεών στον Ύπνο και να του πει να φανερώσει στην Αλκυόνη με ένα όνειρο την αλήθεια για το θάνατο του συζύγου της.
Και ο Ύπνος έστειλε τον γιό του, το Μορφέα, με την μορφή του Κήυκα, ο οποίος πήγε και στάθηκε μπροστά στο κρεβάτι της Αλκυόνης και της φανέρωσε την αλήθεια. Μόλις έμαθε η Αλκυόνη το χαμό του Κήυκα, τρελάθηκε και τον έψαχνε σε όλη την ακρογιαλιά. Κάποια στιγμή είδε στη θάλασσα σπασμένα σανίδια από κάποιο καράβι και κάποια κουρέλια. Τότε κατάλαβε και άρχισε να κλαίει πάνω στο βράχο χωρίς σταματημό.
Ο Δίας στενοχωρήθηκε για τον καημό της και τη μεταμόρφωσε σε πουλί, για να μπορεί να ψάχνει στις ακρογιαλιές και στις θάλασσες για να βρει τον αγαπημένο της. Η Αλκυόνη από τότε μεταμορφωμένη σε ψαροπούλι ζει κοντά στη θάλασσα και κοιτά διαρκώς τα νερά της μήπως και εμφανιστεί πάνω σε κάποιο αφρισμένο κύμα ο αγαπημένος της Κήυκας .
Ο μετεωρολόγος Θοδωρής Κολυδάς γράφει στην ιστοσελίδα του:
«H εμφάνιση των αλκυονίδων ημερών σήμερα αναφέρεται στο διάστημα 15 Δεκεμβρίου με 15 Φεβρουαρίου, διάστημα το οποίο περιέχει τη μυθολογική σύνδεση και των 14 ημερών γύρω από το ηλιοστάσιο το Δεκέμβριο, και το μύθο των Πλειάδων και την περίοδο επώασης των αβγών των αλκυόνων τον Ιανουάριο. Όσο για τον ορισμό του φαινομένου από μετεωρολογικής πλευράς, εμφανίζονται στατιστικά κατά το παραπάνω διάστημα και ιδιαίτερα το δεύτερο μισό του Ιανουαρίου, άλλοτε λίγες και άλλοτε περισσότερες, και χαρακτηρίζονται από σχετική άπνοια, ηλιοφάνεια με έως 15 ή και 20 βαθμούς και μικρή νεφοκάλυψη. Μελέτη έδειξε ότι οι αλκυονίδες μέρες ήταν ένα σταθερό μετεωρολογικό φαινόμενο κατά τον 5ο και 4ο αιώνα προ Χριστού, κατά το διάστημα 15 Ιανουαρίου με 15 Φεβρουαρίου».
