Του Κωνσταντίνου Χαροκόπου
Ήταν πραγματικά εξαιρετική η προχθεσινή εκδήλωση που οργάνωσε ο Φιλελεύθερος και το Liberal στα πλαίσια του Money Show. Παρ' όλο που ο τίτλος της συζήτησης και το περιεχόμενο της, ήταν αιρετικά και έξω από τα συνηθισμένα, η προσέλευση ήταν μεγάλη και το ενδιαφέρον έντονο.
Η σκέψη, να γράψουμε με τον Θανάση Μαυρίδη ένα βιβλίο για τις αγορές και τα χρηματιστήρια είναι παλιά. Ένα βιβλίο που δεν θα έχει ως τίτλο το «Πως θα γίνετε πλούσιοι σε ένα λεπτό» ή «Τα κέρδη σας περιμένουν» ή «Το σύστημα που υπόσχεται κέρδη». Αλλά ένα βιβλίο που θα δείχνει την άλλη πλευρά του φεγγαριού.
Οι ελεύθερες αγορές και ειδικά οι κεφαλαιαγορές είναι ένα σύστημα επικοινωνίας, που παρέχει τις καλύτερες, τις γρηγορότερες, τις σαφέστερες και τις λεπτομερέστερες πληροφορίες για την πραγματικότητα από οποιοδήποτε άλλο σύστημα. Είναι ένας μηχανισμός διαμόρφωσης τιμών, που μας επιτρέπει να γνωρίζουμε τι αποτιμάται, πως, πού, πόσο, από ποιον και σε σχέση με τι άλλο. Παρέχει τις αναγκαίες πληροφορίες ώστε να αξιοποιήσουμε τους υπάρχοντες πόρους με τη μεγαλύτερη αξία, να δημιουργήσουμε επιχειρήσεις, να παράξουμε πλούτο.
Από την άλλη, επειδή στις κεφαλαιαγορές το πρωτογενές προϊόν είναι το χρήμα χωρίς τη μεσολάβηση κάποιας συγκεκριμένης παραγωγικής διαδικασίας, κυριαρχούν υπολανθάνουσες αλλοτριωτικές διαδικασίες. Τον επενδυτή δεν τον απασχολεί η συμμετοχή στη στην παραγωγική δραστηριότητα της εταιρίας, της οποίας την μετοχή έχει επιλέξει.
Με την ίδια ευκολία επενδύει σε μια τράπεζα, σε μια εταιρία τροφίμων, σε ένα ομόλογο, σε ένα εμπόρευμα, ή σε ένα παράγωγο προϊόν, μέσα από έναν δικό του κώδικα αξιολόγησης. Και στο τέλος της ημέρας, ή μάλλον οποιαδήποτε στιγμή κατά τη διάρκεια της λειτουργίας των αγορών, κάνει ταμείο. Δηλαδή γνωρίζει πόσο ακριβώς αποτιμάται το χαρτοφυλάκιο του, αν κέρδισε ή αν έχασε.
Αυτό το γεγονός, της άμεσης αποτίμησης που δεν το παρέχει καμιά άλλη επαγγελματική δραστηριότητα στον κόσμο, συνδυαζόμενο με την υψηλή ταχύτητα των συναλλαγών και την εισβολή του ψηφιακού κόσμου στην χρηματιστηριακή καθημερινότητα, έχουν μετατρέψει τα πληκτρολόγια των υπολογιστών σε ένα «όπλο» που χρήσει ιδιαίτερης προσοχής.
Ο επενδυτής καθημερινά έχει απέναντι τους τις δυνάμεις των αγορών, δηλαδή τις εισηγμένες εταιρίες, τις τράπεζες, τις χρηματιστηριακές εταιρίες, τους θεσμικούς επενδυτές, τους κερδοσκόπους, τα μακροοικονομικά στοιχεία, τα πολιτικά γεγονότα και άλλα. Ταυτόχρονα, έχει να αντιμετωπίσει και τον ίδιο του τον εαυτό. Τα συναισθήματα του, που κινούνται ανάμεσα στην απληστία και το φόβο, την αισιοδοξία και την απαισιοδοξία, τον ενθουσιασμό και την καταστροφή.
Και φυσικά έχει να αντιμετωπίσει το «σύστημα», δηλαδή τον τρόπο που είναι σχεδιασμένες και λειτουργούν οι κεφαλαιαγορές, όπου μπορεί να αλλάζουν τα ονόματα των προϊόντων, οι τρόποι συναλλαγών, η ποικιλία των εργαλείων. Αυτά μπορεί να αλλάζουν. Εκείνο που δεν αλλάζει είναι η φιλοσοφία του «συστήματος» και ο τρόπος με τον οποίο αντιδρούν οι επενδυτές. Αντιδρούν πάντα με τον ίδιο τρόπο, ακολουθώντας τα ίδια «patterns» και ας διαφέρουν τα προϊόντα. Είτε είναι οι βολβοί της ολλανδικής τουλίπας, είτε είναι το bitcoin, είτε είναι οι εταιρίες dot com, είτε είναι οι τράπεζες, είτε είναι τα δομημένα προϊόντα και πάει λέγοντας.
Το δίδαγμα είναι πως πάντα απέναντι μας, είναι ένα πολυπαραγοντικό σύστημα με πολλές μεταβλητές. Και όσο νωρίτερα το καταλάβουμε και το συνειδητοποιήσουμε, τόσο το καλύτερο για εμάς. Θα ήθελα να ευχαριστήσω για τη συμμετοχή τους στην προχθεσινή συζήτηση, τόσο τον Σπύρο Αλεξόπουλο, όσο και τον Μιχάλη Μιχαηλίδη για τα πλούσια παραδείγματα με τα οποία διάνθισαν τις απόψεις τους. Μαζί τους θα ξεκινήσουμε και το βιβλίο.
* Ο αρθρογράφος είναι οικονομικός αναλυτής, με ειδίκευση στο σχεδιασμό σύνθετων επενδυτικών στρατηγικών.
Αποποίηση Ευθύνης : Το περιεχόμενο της στήλης, είναι καθαρά ενημερωτικό και πληροφοριακό και δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση επενδυτική συμβουλή, ούτε υποκίνηση για συμμετοχή σε οποιαδήποτε συναλλαγή. Ο αρθρογράφος δεν ευθύνεται για τυχόν επενδυτικές και λοιπές αποφάσεις που θα ληφθούν με βάση τις πληροφορίες αυτές.
