Του Κώστα Μήλα*
Το Eurogroup, όπως είχε προαναγγείλει η εφημερίδα Wall Street Journal έδωσε το «πράσινο φως» σε επιμήκυνση του ελληνικού χρέους και «πάγωμα» επιτοκίων τα οποία θα μπορούσαν να μειώσουν σωρευτικά το ελληνικό χρέος κατά 21,8 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ έως το... 2060.
Αυτή την πρόταση, την οποία χαρακτήρισα ως «ψίχουλα» σε προηγούμενο άρθρο, σίγουρα είναι καλύτερη από το… τίποτα και λαμβάνει χώρα μετά το Δημοψήφισμα στην Ιταλία το οποίο οδηγεί σε πολιτική αστάθεια τη γείτονα χώρα.
Υπάρχει όμως ένα θέμα το οποίο δεν έχει λυθεί. Αυτό έχει να κάνει με την εμμονή της Τρόικα σε πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ από το 2018 και μετά. Στο Γράφημα παρουσιάζω το πρωτογενές έλλειμμα (ή πλεόνασμα) της χώρας μας μαζί με τον ρυθμό ανάπτυξης μας. Ο αναγνώστης μάλλον διακρίνει τη θετική συσχέτιση μεταξύ των 2 μεταβλητών.
Γράφημα: Πρωτογενές έλλειμμα (πλεόνασμα)/ΑΕΠ και ρυθμός οικονομικής ανάπτυξης, 1988-2021.
Από οικονομική άποψη, η ενίσχυση του ρυθμού οικονομικής ανάπτυξης οδηγεί σε βελτίωση του πρωτογενούς πλεονάσματος κάτι το οποίο αντιλαμβάνονται οι (διεθνείς) επενδυτές και δίνουν ψήφο εμπιστοσύνης στα ελληνικά ομόλογα τα οποία με τη σειρά τους καταγράφουν μικρότερο κόστος δανεισμού. Αυτό οδηγεί σε roll-over του ελληνικού χρέους με φθηνότερους όρους στις διεθνείς αγορές.
Το γράφημα όμως, καταδεικνύει ένα μεγάλο πρόβλημα για εμάς. Το ΔΝΤ εκτιμά, μεταξύ του 2016 και του 2021, πρωτογενές πλεόνασμα το οποίο, στην καλύτερη των περιπτώσεων, θα φθάσει στο πενιχρό 1,64%.
Καμία δηλαδή σχέση με το μαγικό 3,5% που έχει, ως στόχο, η Τρόικα. Αυτό πρακτικά σημαίνει, προκειμένου το ΔΝΤ να παραμείνει στο πρόγραμμα (κάτι το οποίο έχουν θέσει ως όρο οι Γερμανοί), νέα μέτρα λιτότητας για κάθε έτος από το 2018 μέχρι το 2021 έτσι ώστε να υπερδιπλασιασθεί το πλέονασμα από το 1,64% στο 3,5%.
Με άλλα λόγια, δεν πρέπει να πανηγυρίζουμε για τις αποφάσεις ως προς το χρέος διότι θα τις πληρώσουμε εξαιρετικά ακριβά μέσω βεβαίως του υψηλότερου πρωτογενούς πλεονάσματος. Εκτός βέβαια και εάν οπισθοχωρήσει η Τρόικα... Πόσο πιθανό φαίνεται αυτό;
*Ο κ. Κώστας Μήλας είναι Καθηγητής και Πρόεδρος του Ερευνητικού Τομέα στο Τμήμα Οικονομικών, Χρηματοοικονομικών και Λογιστικής, University of Liverpool.
