Ένα σαφές δώρο στον Ερντογάν έκανε χθες ο πρόεδρος Τραμπ, προκειμένου να τον κρατήσει στη σφαίρα επιρροής των ΗΠΑ, δηλώνει στο liberal.gr ο στρατηγός εν αποστρατεία Κωσταντίνος Γκίνης, καθώς η ζώνη που προβλέπεται στην συμφωνία, περιλαμβάνει ολόκληρη την περιοχή των συροτουρκικών συνόρων, την ασφάλεια μάλιστα της οποίας αναλαμβάνει να εγγυηθεί ο ίδιος ο τουρκικός στρατός.
Σχολιάζοντας την συμφωνία, ο επίτιμος αρχηγός ΓΕΣ τονίζει ότι η Τουρκία είναι ο απόλυτα κερδισμένος, καθώς την διευκολύνει να πετύχει το μάξιμουμ των επιδιώξεων της, και να πάρει χωρίς μάχη, ακόμη και εκείνα που επεδίωκε με στρατιωτικά μέσα.
Χαρακτηρίζει την κίνηση Τραμπ ως ένα μήνυμα προς την Ρωσία και μια προσπάθεια να κρατήσει την Τουρκία στη σφαίρα επιρροής των ΗΠΑ, προσθέτοντας ωστόσο ότι Μόσχα και Δαμασκός είναι οι επίσης μεγάλοι κερδισμένοι από τις κινήσεις της αμερικανικής πολιτικής στο συριακό.
Εκτιμά ότι ο Ερντογάν κατάφερε να κεφαλαιοποιήσει όλα όσα έχει πετύχει μέχρι σήμερα στο πεδίο της μάχης, ενώ όσο για τον απώτερο στόχο του, δηλαδή την εποίκηση με σύρους πρόσφυγες σε μια ασφαλή ζώνη βάθους 30 χλμ στα σύνορα με την Συρία, απαντά ότι ούτως ή άλλως επρόκειτο για ένα πολύ δύσκολο και φιλόδοξο στοίχημα, καθώς η περιοχή οδεν προσφέρεται για μετεγκατάσταση τέτοιου όγκου προσφύγων.
Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη:
- Σχολιάστε μας τη συμφωνία παύσης της τουρκικής επιχείρησης στη Συρία. Πώς να την εκλάβουμε;
Δίχως να έχουμε σε βάθος εικόνα για την συμφωνία, παρά μόνο το κείμενο που δόθηκε στην δημοσιότητα, θα προχωρήσω σε κάποιες πρώτες παρατηρήσεις,
Καταρχήν, η ανακοίνωση της συμφωνίας δεν έγινε μέσω κοινών δηλώσεων, ώστε να ακούσουμε και την τουρκική ερμηνεία, παρά μόνο με συνέντευξη τύπου που έδωσε η αμερικανική πλευρά στην Άγκυρα.
Έπειτα, δεν είναι σαφές πότε ακριβώς ξεκινά η κατάπαυση του πυρός. Ούτε ποιος είναι αυτός που θα διευκολύνει την απεμπλοκή και την ασφαλή αποχώρηση των δυνάμεων των Κούρδων.
Έτερο ερώτημα είναι αν οι δυνάμεις της Τουρκίας και οι ελεγχόμενες από αυτήν, θα παραμείνουν στις θέσεις που βρίσκονται αυτή την στιγμή ή θα προωθηθούν ακόμη πιο πέρα μέσα στη ζώνη ασφαλείας; Όταν δηλαδή ολοκληρωθεί η αποχώρηση των κουρδικών δυνάμεων, οι τουρκικές δυνάμεις θα παραμείνουν στις θέσεις τους, θα προωθηθούν στη γραμμή των 30 χιλιομέτρων ή θα παρεμβληθεί κάποιος άλλος;
Επίσης, η αποχώρηση των Κούρδων μαχητών θα γίνει από ολόκληρη την ζώνη ασφαλείας που μνημόνευσε προχθες ο Ερντογάν, δηλαδή από την Μανμπίτζ μέχρι τα ιρακινά σύνορα ή μόνο από τις περιοχές όπου γίνονται επιχειρήσεις;
- Σύμφωνα πάντως με την αμερικανική πλευρά, η αποχώρηση των Κούρδων θα αφορά μόνο τις ζώνες όπου γίνονται επιχειρήσεις, σωστά;
Ναι, αυτή είναι η αμερικανική ερμηνεία. Είναι πολύ νωρίς για να καταλάβουμε ακριβώς τι συνέβη, χρειάζεται πρώτα να μάθουμε τις λεπτομέρειες της συμφωνίας τις οποίες δεν ξέρουμε. Κρατώ πάντως επιφυλάξεις ως προς την δήλωση του αντιπροέδρου Πενς ότι ξεκίνησε η αποχώρηση των δυνάμεων των Κούρδων (YPG).
- Το είπε πάντως ξεκάθαρα ο Τούρκος υπ. Εξωτερικών Μ. Τσαβούσογλου, δηλώνοντας χθες ότι "δεν πρόκειται για κατάπαυση του πυρός καθώς εκεχειρίες γίνονται μόνο μεταξύ δύο νόμιμων πλευρών", προσθέτοντας ότι η Τουρκία πήρε αυτό που ήθελε…
Είναι αυτό που σας είπα νωρίτερα. Εδώ ακούμε κάτι διαφορετικό από τον Τσαβούσογλου. Εννοεί άραγε ότι δεν θα διακοπούν τα πυρά και η προώθηση των τουρκικών δυνάμεων ; Μάλλον αυτό σημαίνει η παραπάνω δήλωση.
- Σε κάθε περίπτωση, και με βάση τις λιγοστές πληροφορίες που έχουμε μέχρι αυτή την στιγμή, αν τολμούσαμε να κάνουμε μια αποτίμηση, ποιος θα λέγατε ότι είναι κερδισμένος;
Προφανώς και οι Τούρκοι είναι κερδισμένοι. Διότι ενδεχομένως να πάρουν χωρίς μάχη, ακόμη και εκείνα που επιδιώκουν, ανάλογα με την ερμηνεία που δίνει ο καθένας στη συμφωνία. Αλλά ακόμη και αν δεχθούμε την αμερικανική ερμηνεία, δηλαδή ότι η αποχώρηση του YPG θα αφορά μόνο τις περιοχές όπου βρίσκεται τουρκικός στρατός, και πάλι ο Ερντογάν είναι κερδισμένος. Διότι τότε η όλη συμφωνία διευκολύνει την Άγκυρα να κερδίσει τις παραπάνω περιοχές, χωρίς μάχη. Προφανώς και ο Ερντογάν δεν πέτυχε το μάξιμουμ των αρχικών του επιδιώξεων, ωστόσο πήρε κάτι σημαντικό.
- Συμφωνείτε με την εκτίμηση ότι η αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων και η επέμβαση του Ερντογάν έριξαν στην αγκαλιά του Άσαντ και των Ρώσων σχεδόν όλη τη Συρία;
Προφανώς είναι έτσι. Αν οι ΗΠΑ συνέχιζαν να παρέχουν προστασία στους Κούρδους μαχητές οι οποίοι συνεργάστηκαν για την ήττα του ISIS, προφανώς και θα ήταν διαφορετική η κατάσταση.
Κοιτάξτε, η λέξη κλειδί είναι η στρατηγική. Δηλαδή πως θα κινήσει κάποιος τα πιόνια του στη σκακιέρα. Τελικά φάνηκε ότι οι Ρώσοι με τον Άσαντ κίνησαν καλύτερα τα πιόνια τους και πέτυχαν καλύτερα αποτελέσματα. Δεν υπάρχουν προσυμφωνημένα αποτελέσματα, παρά μόνο κινήσεις.
Η αντίδραση λοιπόν της Ρωσίας στο Συμβούλιο Ασφαλείας, σε συνδυασμό με την εγκατάλειψη των Κούρδων από τους Αμερικανούς, τους ώθησε στην αγκαλιά του Άσαντ.
Η ταχύτατη ενέργεια του συριακού στρατού και των Ρώσων προς την Μανμπίτζ και προς το Κομπάνι, περιόρισε πλέον την δυνατότητα των Τούρκων να ενεργήσουν προς τους συγκεκριμένους χώρους, και έθεσε εντελώς εκτός παιχνιδιού τους Αμερικανούς. Αυτό που κάνουν πλέον οι Αμερικανοί είναι απλά ένας αγώνας οπισθοφυλακών για την τιμή των όπλων.
Όσο για τα τουίτς του Τραμπ, όπως το χθεσινό που ευχαρίστησε τον Ερντογάν, λέγοντας ότι με την συμφωνία "εκατομμύρια ζωές θα σωθούν”, εκπέμπουν ελάχιστη αξιοπιστία. Με όλα όσα έχουν γίνει τις τελευταίες ημέρες με τα τουίτς του Τραμπ, μόνο επιφυλακτικός μπορώ να είμαι. Σίγουρα επιχειρεί να κατευνάσει τις αντιδράσεις εντός ΗΠΑ για τους μέχρι τώρα χειρισμούς του.
- Επομένως, με βάση όσα μπορούμε να ξέρουμε έως αυτή την στιγμή, τι κέρδισε και τι έχασε ο Ερντογάν στη Συρία;
Κέρδισε αυτά που έχει πετύχει έως τώρα, δηλαδή φαίνεται να κεφαλαιοποιεί όσα έχει πετύχει μέχρι σήμερα στο πεδίο της μάχης, τα οποία ωστόσο είναι λιγότερα από εκείνα που θα επιθυμούσε σε στρατιωτικό επίπεδο. Τώρα μένει να δούμε πως όλα αυτά θα μετατραπούν σε πολιτικά αποτελέσματα στο τραπέζι της διπλωματίας.
- Επίσης δεν κέρδισε, μέσω της προώθησης των δυνάμεων του Άσαντ σε Κομπανί και Μανμπίτζ, έναν από τους αρχικούς του στόχους, δηλαδή να πάψουν να υφίστανται αυτόνομες κουρδικές περιοχές;
Σύμφωνοι, αλλά αυτό θα σήμαινε μια πολιτική διευθέτηση του ζητήματος μεταξύ των Κούρδων και του Άσαντ.
Τα συριακά στρατεύματα μαζί με τους Ρώσους προωθήθηκαν στις παραπάνω περιοχές, δίχως προϋποθέσεις, τώρα επομένως χρειάζεται να υπάρξει μια πολιτική διευθέτηση του θέματος, που ακόμη δεν έχουμε δει, και θα πάρει χρόνο μέχρι αυτό να συμβεί.
Εκεί θέλει η Τουρκία να έχει ρόλο και λόγο, δηλαδή στο πως θα χειρισθεί ο Άσαντ το “κουρδικό” ζήτημα μέσα στη Συρία.
- Επίσης ο Ερντογάν δεν έχασε και τον απώτερο στόχο του, της εποίκησης με Σύρους πρόσφυγες σε μια ασφαλή ζώνη βάθους 30 χλμ στα σύνορα με την Συρία;
Δεν το πέτυχε, αλλά να έχουμε κατά νου, ότι ούτως ή άλλως επρόκειτο για ένα πολύ δύσκολο και φιλόδοξο στοίχημα, καθώς η περιοχή ούτως ή άλλως δεν προσφέρεται για μετεγκατάσταση τέτοιου όγκου προσφύγων. Τόσο οι πόλεις, όσο και τα χωριά είναι πολύ περιορισμένα, προκειμένου να κτισθούν τόσο μεγάλοι καταυλισμοί.
* Ο Κωσταντίνος Γκίνης είναι στρατηγός εν αποστρατεία, επίτιμος αρχηγός ΓΕΣ.
