Του Ανδρέα Ζαμπούκα
Με προβλημάτισε χθες το πρωί, ένα μικρό βίντεο από τον Καναδά: Σε μια γειτονιά αστικής περιοχής με πεντακάθαρα πεζοδρόμια, ανοιχτούς δρόμους και ευδιάκριτες διαβάσεις πεζών, κινείται ένα σχολικό. Το λεωφορείο σταματάει για να αποβιβάσει μικρούς μαθητές στην άκρη του δρόμου. Από τα δεξιά του οχήματος προτάσσεται μηχανικά ένα κοντάρι που εμποδίζει τους μαθητές να περάσουν απέναντι. Και στο δρόμο, αυτόματα, κοκαλώνουν όλα τα αυτοκίνητα που κινούνται και στα δύο ρεύματα κυκλοφορίας.
Είναι αναμφισβήτητα, εντυπωσιακό. Γιατί όμως το κάνουν αυτό οι Καναδοί; Ποια ακριβώς είναι η αφόρμηση ή ο ουσιαστικός λόγος που παρακινεί αυτούς τους λαούς να επενδύουν και να οργανώνουν τόσο σχολαστικά στην πρόληψη; Έχουν συμβεί πολλά ατυχήματα που τους ανάγκασαν να σχεδιάσουν τους κανόνες; Υπήρξαν άνθρωποι στην τοπική αυτοδιοίκηση που η ευαισθησία τους λειτούργησε προληπτικά;
Πολλά διαφορετικά μπορεί να συμβαίνουν σ΄αυτές τις κοινωνίες σε σχέση με μας. Οι νόμοι, η κουλτούρα, το κράτος δικαίου. Εκείνο όμως που διαφοροποιεί τον υπόλοιπο δυτικό κόσμο από την Ελλάδα και τον Νότο της Ευρώπης είναι ο ίδιος ο θάνατος. Η ιδέα του θανάτου και η αντίληψη που έχουμε διαμορφώσει στους πολιτισμούς μας γύρω από αυτόν. Και κατά συνέπεια η πολιτική φιλοσοφία που έχουμε αναπτύξει για την αξία της ζωής δια του θανάτου.
Και στα δύο αυτά συγκοινωνούντα αξιολογικά μας στοιχεία, σπουδαίο ρόλο παίζει ο φόβος και η αίσθηση του κινδύνου. Το ότι ας πούμε, μολονότι διακινούμε την εσωτερική φήμη για το λαϊκό μας "φιλότιμο", αδιαφορούμε για την πρόληψη, δείχνει ότι δεν "φοβόμαστε τον θάνατο"! Όχι επειδή είμαστε γενναίοι αλλά κυρίως επειδή είμαστε ανώριμοι να συνειδητοποιήσουμε την αξία του για τη ζωή μας ...
Η τραγωδία στο Μάτι ήταν μια καλή ευκαιρία να συνειδητοποιήσουμε κάποιες αλήθειες για τους ανθρώπους που επιλέγουμε να μας κατευθύνουν. Πραγματικά, ήταν κάπως τρομακτικό να διαπιστώνεις ότι η Περιφερειάρχης Αττικής και ένας υπουργός της κυβέρνησης αντιμετωπίζουν τον θάνατο 100 συνανθρώπων τους ως "στραβή" και "θολούρα"...
Μπορεί να αγανακτήσαμε με την Δούρου και τον Πολάκη αλλά δεν πιστεύω σε καμία περίπτωση, ότι είναι οι μοναδικοί. Πολλά άλλα μέλη της κυβέρνησης κινούνται στην ίδια αντίληψη, όπως ίσως και άλλοι συμπολίτες μας που μπορεί να μην ανήκουν στον ΣΥΡΙΖΑ αλλά εμφορούνται από παρόμοια ιδεοληπτικά συμπλέγματα ηθικής.
Τι συμβαίνει στην ουσία μ΄αυτούς τους ανθρώπους; H δογματική τους θεώρηση για τον κόσμο (Αριστερά, θρησκείες κτλ) δεν τους επιτρέπει να αξιολογήσουν τον θάνατο, ως αιτία ζωής αλλά ως δευτερεύον ζήτημα που μπορεί να επαναλαμβάνεται στον βωμό της ιδεολογικής ή πολιτικής σκοπιμότητας. Φτάνει βέβαια, να μην αφορά τους ίδιους. Δεν είναι τυχαίο που σε κάθε ολοκληρωτισμό (δικτατορίες, σοβιετικά καθεστώτα, θεοκρατικές κοινωνίες) οι μαζικοί θάνατοι εκλαμβάνονται πολλές φορές, ως φυσικές ή παράπλευρες απώλειες.
Απέχουμε δυστυχώς πολύ από τις "ξενέρωτες" αστικές δημοκρατίες όπου η ζωή και η αξία του ανθρώπου αποτελούν πρώτιστα αγαθά του πολιτισμού τους. Εμείς εδώ, βουτηγμένοι στον πρωτογονισμό μας, "παίζουμε ακόμα με τον θάνατο" και δυστυχώς, επιτρέπουμε σε πολιτικούς που αποφασίζουν για μας να τον θεωρούν "στραβή" και "θολούρα"...