Toυ Ανδρέα Ζαμπούκα
Οι μοιρολογίστρες του facebook είναι ένα "εξελιγμένο είδος" που δεν υπόκειται στους κανόνες του κλασικού θρήνου. Η διαφορά με το παρελθόν είναι βεβαίως η ατομικότητα. Ενώ δηλαδή, το μοιρολόι στους νεκρούς, είχε πάντα το στοιχείο της συλλογικότητας, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο καθένας "θρηνεί" μόνος του, χωρίς να συμμετέχει σε κοινό σκοπό, τέμπο ή ρυθμό με τους υπόλοιπους. Μόνο στο σύνθημα και στη σημειολογία συντονίζεται και πλειοδοτεί.
Η ατομικότητα εν τω μεταξύ επενδύεται σε μία απροκάλυπτη επίδειξη αξιακού πένθους προκειμένου να εξασφαλίσει τη συμμετοχή τους - μέσω της εξατομίκευσης- στο γενικό πρόσταγμα του "επιταφίου". Πάντοτε βέβαια, εκ του ασφαλούς και με καλυμμένα τα νώτα...
Δεν ξέρω πόσο αντιδημοφιλής είναι η άποψή μου αλλά νομίζω ότι ο θάνατος δεν έχει τίποτα το ηρωικό. Είναι μάλλον κενός, αναίσθητος και αδιέξοδος. Για τον νεκρό δεν υπάρχει καν και για τους λίγους, τους ελάχιστους, μπορεί ακόμα για τον ένα, είναι πικρός και αδιέξοδος.
Ο πιλότος που έχασε τη ζωή του στη Σκύρο είναι ο πρωταγωνιστής μιας δημοσιότητας δύο ημερών και κάποιων τελετουργικών που θα οργανωθούν για να τιμηθεί η μνήμη του από την πολιτεία. Και μετά τίποτα, κενό,σιωπή και λήθη. Η "πατρίδα" δεν ξέρω πόσο θα συνεχίσει να τον αναφέρει στις ιστορίες της στο μέλλον, αν το αποτύπωμά του δεν έχει κάτι να δώσει στο "επικό" της αφήγημα. Αν ήθελε όμως, να του δείξει την ευγνωμοσύνη της, δεν είχε παρά να τον αντιμετωπίζει μισθολογικά ως πραγματικό ήρωα πριν της χαρίσει την πολύτιμη - για τον ίδιο και την οικογένεια- ζωή του...
Δεν ξέρω αλλά όσα περνούν τα χρόνια, ο επικοινωνιακός οίστρος στο δημόσιο πένθος γίνεται όλο και πιο εφήμερος. Τόσο εφήμερος που συρρικνώνεται επικίνδυνα η αίσθηση της απώλειας ή του κενού που δημιουργείται από τον χαμό κάποιου προσώπου. Είναι άλλωστε, τόσο γρήγορη η εναλλαγή των δεδομένων στην μηχανή της δημοσιότητας που σπανίως προλαβαίνεις να εισπράξεις το ίχνος που η μαύρη τρύπα της οδύνης αφήνει πίσω της.
Γενικότερα, είμαστε μια κοινωνία "ηρωική" και "πένθιμη". Χωρίς αίσθηση της αξιακής πρόληψης και του σεβασμού στο άτομο και στην υπόστασή του. Και με την προσδοκία της υπερβατικής ήττας στο DNA μας. Σαν να επιδιώκουμε την πτώση για να ξεκινήσουμε την ανέγερση του νέου μνημείου. Με ένταση και επίδειξη στις συντροφικές μας φιέστες.
Δεν νομίζω ότι μπορεί να νιώσει άλλος τον πόνο για τον νέο άνθρωπο εκτός από αυτούς που τον γέννησαν τη γυναίκα και τα παιδιά του. Κι ας είναι Έλληνας, Καρδιτσιώτης η συγχωριανός του. Ούτε το έθνος ούτε καμία φυλή ούτε η εντοπιότητα δίνουν αίμα στους αδένες για να πενθήσουν τα σύμβολα. Μια μικρή αίσθηση της συλλογικής ήττας μόνο και μετά τίποτα. Κενό και επιστροφή στην συνήθεια...