Του Μιχάλη Γκλεζάκου*
Τι κοινό μπορεί να έχει η υπόθεση Γεωργίου και οι καταστροφικές φωτιές του καλοκαιριού; Πολύ απλά, έχουν μια κοινή επικοινωνιακή βάση: Τα σενάρια συνωμοσίας.
Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά. Κάθε καλοκαίρι, εκατοντάδες φωτιές περιορίζουν όλο και πιο πολύ το λιγοστό πράσινο που μας έχει απομείνει. Είναι τόσες πολλές και ακούμε για αυτές τόσο συχνά, που τις αντιμετωπίζουμε σαν ρουτίνα (εκτός αν μας αφορούν άμεσα) και έτσι δεν συνειδητοποιούμε τις διαστάσεις αυτής της εθνικής τραγωδίας. Το παράξενο είναι ότι δεν κάνουμε και πολλά πράγματα για να περιορίσουμε τις αιτίες ή για να βελτιώσουμε την επιχειρησιακή μας ισχύ για τη κατάσβεση τους. Δεν χρειάζεται πολύ μυαλό ή πολλά λεφτά. Κατά βάση χρειάζεται μελέτη των δεδομένων, οργάνωση του κράτους και της κοινωνίας και αξιοκρατική στελέχωση των αντίστοιχων υπηρεσιών. Έλα όμως που δεν μάθαμε να λειτουργούμε έτσι!
Έρχεται λοιπόν το καλοκαίρι, έρχονται οι φωτιές που αφανίζουν δάση και περιουσίες και εμείς πρέπει τώρα να εξηγήσουμε πως μας ξέφυγε (για μία ακόμη φορά) η κατάσταση. Αλλά γιατί να μπούμε σε αυτή τη διαδικασία που και οδυνηρή είναι και πολιτικό κόστος έχει; Οπότε επινοούμε τον «αόρατο φταίχτη». Ποιος μπορεί να είναι αυτός; Π.χ. το 2007 ήταν ο «Στρατηγός Άνεμος». Άλλες χρονιές ήταν τούρκοι πράκτορες και άλλοι «αόρατοι» φταίχτες. Το φετινό καλοκαίρι είναι κάποιοι σκοτεινοί συνωμότες.
Θα μου πείτε, πιάνουν αυτές οι δικαιολογίες σε «μεγάλα παιδιά;». Θα σας απαντήσω ότι, σε έρευνα της Διανέοσις (Μάρτιος 2017) βρέθηκε ότι σχεδόν το 80% των συμπατριωτών μας πιστεύει σε μυστικές οργανώσεις «που δρουν στο παρασκήνιο και κινούν τα νήματα» (το ένα τρίτο από αυτούς πιστεύουν πως τα ίχνη που αφήνουν τα αεροπλάνα στον ουρανό είναι "αέρια ψεκασμού"). Να λοιπόν «πεδίο δόξης λαμπρό» για τους κομματικούς συμβούλους, που φτιάχνουν το σενάριο στο άψε-σβήσε: «Εκεί που δεν μπορείς να δικαιολογήσεις τα πράγματα, δηλώνεις ότι είσαι θύμα συνωμοσίας». Έτσι, από αντιπαθητικός φταίχτης, μετατρέπεσαι σε συμπαθητικό θύμα που μάλιστα χρειάζεται και συμπαράσταση.
Κάπως έτσι δεν είναι και η υπόθεση Γεωργίου; Ας θυμηθούμε τι γίνεται εκεί: Ο Γεωργίου κατηγορήθηκε ότι διόγκωσε το έλλειμμα του 2009 εσκεμμένα, για να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις εγκλωβισμού της Χώρας μας στα μνημόνια. Παρά τα αλλεπάλληλα πορίσματα που διαπιστώνουν ότι η κατηγορία είναι αστήρικτη, παρά τις αθωωτικές αποφάσεις, παρά τις κατηγορηματικές διαβεβαιώσεις επίσημων φορέων ότι τα «στοιχεία του Γεωργίου» είναι ακριβή, η υπόθεση αυτή έρχεται και ξανάρχεται επίμονα στο προσκήνιο. Γιατί άραγε;
Ας δούμε πρώτα τις διαστάσεις που παίρνει η υπόθεση αυτή στο μυαλό των πολιτών: Κατηγορώντας τον Γεωργίου για μαγείρεμα του ελλείμματος, καλλιεργείς την εντύπωση ότι είχε στηθεί μια συνωμοσία κατά της Χώρας μας, με απώτερο στόχο να μας παγιδέψουν στο (πρώτο) μνημόνιο, για να μας έχουν του χεριού τους. Έτσι, στο μυαλό του κόσμου, απαλλάσσονται αυτόματα εκείνοι που κακοδιαχειρίστηκαν τους δημόσιους πόρους και μας οδήγησαν στη χρεοκοπία, γιατί πολύ απλά αυτή δεν υπάρχει. Η χρεοκοπία για την οποία ακούμε 8 χρόνια τώρα, είναι ένα ψεύτικο δημιούργημα του Γεωργίου και των συνωμοτών – εντολέων του. Έτσι, η ευθύνη μετατίθεται από τον υπαρκτό κακό διαχειριστή στον ανύπαρκτο συνωμότη.
Αν δεν καταπιούμε τη θεωρία αυτή, τότε μας είναι εξαιρετικά εύκολο να καταλάβουμε ότι το μνημόνιο ήταν η νομοτελειακή κατάληξη μιας μακροπρόθεσμης προβληματικής πορείας του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, με αποκορύφωμα την παράλυση του κράτους το 2008-2009. Όμως, όταν η γαργαλιστική θεωρία της συνωμοσίας αρχίζει να αναπαράγεται και να παίρνει διαστάσεις, οι σκέψεις πολλών ανθρώπων αρχίζουν να θολώνουν. Γιατί, αν δεν θόλωναν, έπρεπε να είναι ικανοί να δώσουν μια πειστική απάντηση στο εξής απλό ερώτημα: «Αν ο Γεωργίου υπολόγιζε το έλλειμμα πολύ χαμηλότερα, π.χ. στο 4%, θα ήταν όλα μέλι-γάλα; Εμείς θα συνεχίζαμε να παίρνουμε τους μισθούς και τις συντάξεις μας, να εισάγουμε χωρίς περιορισμό καταναλωτικά προϊόντα και να απολαμβάνουμε την πλαστή ευημερία μας; Που θα βρίσκαμε λεφτά για όλα αυτά, αφού ένα μεγάλο μέρος των δαπανών μας το χρηματοδοτούσαμε με δανεικά και οι αγορές είχαν σταματήσει να μας δανείζουν;».
Όμως, όταν «μπαίνεις» σε κουβέντα για συνωμοσίες, το μυαλό σου είναι ήδη θολωμένο. Έτσι, πιστεύοντας ότι ο Γεωργίου φούσκωσε το έλλειμμα, απαλλάσσεις από την πολιτική και ηθική ευθύνη τον τελευταίο προμνημονιακό πρωθυπουργό, που «τα έκανε θάλασσα» και εκτόξευσε ελλείμματα και χρέος σε πρωτοφανή ύψη, σε 6 μόλις χρόνια. Γι αυτό κάποιοι παρατρεχάμενοι αυτού του πρώην πρωθυπουργού βγαίνουν πρώτοι-πρώτοι και εκφράζουν τη βεβαιότητα τους για την ενοχή Γεωργίου και την αγανάκτηση τους για τις απαλλακτικές αποφάσεις. Ας δούμε όμως στους πίνακες που ακολουθούν την αλήθεια που λένε οι αριθμοί και η οποία συνοψίζεται στα εξής βασικά συμπεράσματα:
- Κατά τη εξαετία 2004-2009 τα δημοσιονομικά μεγέθη εκτροχιάστηκαν. Οι μέσες ετήσιες δαπάνες έφτασαν από τα 69 στα 102 δισ. ευρώ (αύξηση 47%), ανεβάζοντας το μέσο ετήσιο έλλειμμα από τα 7 στα 18 δισ. (αύξηση 155%). Συνολικά, στα 6 αυτά χρόνια, ο δημόσιος τομέας της Χώρας μας δαπάνησε 612 δισ. ευρώ (τα έσοδα ήταν 501 δισ.) και δημιούργησε έλλειμμα 110 δισ. ευρώ. Την περίοδο αυτή (2004-2009), το Χρέος έφτασε τα 300 δις ευρώ (από 168 δις το 2003), δηλαδή αυξήθηκε κατά 132 δισ. ή κατά 78%.
- Η πιο πάνω πρωτοφανής επιδείνωση των δημοσιονομικών μεγεθών, απλά αντανακλούσε μια αντίστοιχη κατάσταση στην οικονομία, όπου το μέσο ετήσιο εμπορικό έλλειμμα αυξήθηκε από τα 17 στα 23 δισ. (+35% σε σχέση με την τετραετία 2000-2004). Συνολικά, κατά την εξαετία 2004-2009, το εμπορικό μας ισοζύγιο δημιούργησε έλλειμμα 140 δισ. ευρώ!
Αυτές οι δραματικές εικόνες, αντί να δημοσιοποιούνται για να ξεκαθαρίσει το σκηνικό, απομακρύνονται από το προσκήνιο, ιδιαίτερα όσο ο κόσμος ασχολείται με την υπόθεση Γεωργίου και τα σενάρια συνωμοσίας που τη συνοδεύουν. Έτσι, είναι εύκολο να υποκατασταθεί η πραγματικότητα από σερβιρισμένες, πλαστές εικόνες, και σιγά-σιγά να αναγορευτούν οι υπόλογοι σε τιμητές.
Για να πάρετε μια ιδέα για τον «σανό» που διακινείται από πολλά έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα «ενημέρωσης», παραθέτω μια παράγραφο από κάποιο site με σημαντική αναγνωσιμότητα: «…Η έκθεση αναίρεσης για την υπόθεση της αλλοίωσης του ελλείμματος του 2009 είναι καταπέλτης για τον Γεωργίου και για όλους αυτούς που οδήγησαν τη χώρα στα μνημόνια, αυξάνοντας το χρέος κατά 210 δισ. ευρώ!... Οι αποκαλύψεις είναι ανατριχιαστικές και αποδεικνύουν όλη τη στημένη μεθοδολογία που ακολουθήθηκε προκειμένου να αποκρύψουν πλεονάσματα από 500 δημόσιους οργανισμούς και κατά συνέπεια η χώρα να αποκλειστεί από τις διεθνείς αγορές, να διογκωθεί ο δανεισμός από την Ε.Ε. και να υπαχθεί η χώρα στα μνημόνια με σκληρά φορολογικά μέτρα...».
Καλά καταλάβατε, σύμφωνα με το δημοσίευμα, χάθηκαν 210 δισ. ευρώ επειδή (τάχα) άλλαξε το έλλειμμα του 2009 στα … χαρτιά. Επίσης οι διεθνείς επενδυτές αποδείχθηκαν πολύ αφελείς, γιατί ξεγελάστηκαν από ένα κάλπικο νούμερο και δεν κατάλαβαν την ευρωστία της Ελληνικής οικονομίας. Προφανώς, αν το έλλειμμα εμφανιζόταν μικρότερο (στα χαρτιά πάντα), σίγουρα θα έτρεχαν να μας δανείσουν χωρίς κανένα ενδοιασμό, οπότε δεν θα μπαίναμε στα μνημόνια γιατί θα είχαμε λεφτά και φυσικά δεν θα χρειάζονταν ούτε οι αυξήσεις φόρων και οι περικοπές που έγιναν.
Είδατε που με όλα αυτά τα σενάρια, δεν προλάβαμε να ασχοληθούμε με τα 140 χαμένα δισ. του εμπορικού ισοζυγίου, τα 110 δις των κρατικών ελλειμμάτων και τα 132 δις της αύξησης του χρέους που αποτελούν «κατορθώματα» της εξαετίας 2004-2009; Είδατε που λόγω της εντατικής ενασχόλησης με το (ανύπαρκτο) θέμα Γεωργίου η συζήτηση για τις τούμπες των αντιμνημονιακών κομμάτων έχει εξασθενίσει;
Βολικές λοιπόν οι θεωρίες συνωμοσίας και όσοι πιστοί προσέλθετε. Ο σανός δωρεάν.
Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ
* Ο κ. Μιχάλης Γκλεζάκος είναι καθηγητής Χρηματοοικονομικής
