Της Έλενας Σταύρου
Ποιος είναι αλήθεια ο ρόλος του μουσείου στη σύγχρονη κοινωνία; Ποιοι είναι οι παράγοντες που δημιουργούν τις πολιτιστικές σχέσεις που δρουν μέσα στη σύγχρονη κοινωνία, στο πολιτισμικό σύστημα και σε ποιους απευθύνεται ή θα έπρεπε να απευθύνεται;
Η παραδοσιακή ιδιότητα των μουσείων και των πινακοθηκών, να εκθέτουν τους θησαυρούς της πολιτισμικής μας κληρονομιάς, έχει σαν βασικό στόχο από τη μια πλευρά τη διάδοση της τέχνης του παρελθόντος αλλά και του παρόντος και από την άλλη προστατεύει τον θεατή από τα αρνητικά φαινόμενα της συστηματικής εμπορευματοποίησης της τέχνης, διαφυλάττοντας την καλλιτεχνική ποιότητα στο σύνολό της.
Είναι γεγονός ότι ο ρόλος του μουσείου έχει αλλάξει ριζικά την τελευταία δεκαετία. Ακόμα και στη χώρα μας εφαρμόζονται στρατηγικές με κοινό στοιχείο την «ενεργοποίηση» του μουσείου μέσα στην πόλη, στην κοινωνία. Με τη σωστή οργάνωση και τη λειτουργία του μουσείου, δημιουργούνται κατάλληλες συνθήκες που το προβάλλουν σαν πόλο έλξης μέσα από συγκεκριμένες ενέργειες όπως:
A) Σύνδεση του μουσείου με την εκπαίδευση, συμμετοχή σε καλλιτεχνικά-πολιτιστικά προγράμματα, workshops. B) Περιφερειακή και εθνική συνεργασία μουσείων μέσα από οργανώσεις εκθέσεων, συνεδρίων, ανταλλαγή πολιτιστικού υλικού (ταινίες εικαστικού περιεχομένου, έντυπο υλικό κ.λπ). Γ) Διεθνή συνεργασία με σκοπό την ανταλλαγή εμπειριών πάνω σε θέματα μουσειακής πολιτικής, μετάδοση της πολιτιστικής κληρονομιάς και τη μύηση του κοινού στον πολιτισμό, στη σύγχρονη τέχνη και τους δημιουργούς της. Δ) Ο ψυχαγωγικός ρόλος ενός μουσείου είναι εξίσου σημαντικός και δεν θα πρέπει να υποτιμηθεί. Μέσα από καινοτόμες ενέργειες μπορεί ένα μουσείο να προσελκύσει θεατές, να δημιουργήσει ένα «πιστό» κοινό το οποίο όχι μόνο θα το επισκέπτεται, αλλά και θα το ενεργοποιεί.
Με αυτούς τους τέσσερις άξονες μουσειολογικής πολιτικής μπορεί ένα μουσείο να καταστεί ελκυστικός παράγοντας και θεσμός πολιτισμού στην καλλιέργεια της συνείδησης της πόλης.
*Το άρθρο δημοσιεύτηκε στον Φιλελεύθερο στις 17 Οκτωβρίου.