Της Μαίρης Βενέτη*
Το Reuters ξεκίνησε τον χορό μιας πληθώρας δημοσιευμάτων, όσον αφορά την πρόθεση της κυβέρνησης του Trump να εξαγγείλει σύντομα επιβολή νέων δασμών ύψους 60 δισ. δολαρίων πάνω στα προϊόντα των τομέων της τεχνολογίας και των τηλεπικοινωνιών, ανακινώντας ταυτόχρονα θέματα πνευματικής ιδιοκτησίας, με τη διεθνή έννοια του όρου.
Με την έννοια δηλαδή όπου το πνευματικό δικαίωμα υφίσταται σε έργα λογοτεχνίας και τέχνης-όπως βιβλία, θέατρο, ζωγραφική, γλυπτική, φωτογραφία, αρχιτεκτονική- αλλά και άλλες δημιουργίες όπως λογισμικό ή βάσεις δεδομένων (databases).
Η αλήθεια είναι ότι οι ισχυρισμοί των ΗΠΑ για κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας από την Κίνα, αποτελεί εδώ και καιρό μεγάλη πηγή έντασης μεταξύ των δύο οικονομιών.
Μάλιστα ο Trump έχει κατηγορήσει επανειλημμένως την Κίνα για αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, με δούρειο ίππο τους κινέζικους επενδυτικούς κανόνες που απαιτούν από τις αμερικανικές εταιρείες να μεταφέρουν τεχνολογία, προκειμένου να δραστηριοποιηθούν στη χώρα.
'Ήδη λοιπόν από τον Ιανουάριο, ο Trump είχε δηλώσει στο Reuters ότι εξετάζει το ενδεχόμενο να επιβάλει βαρύ πρόστιμο στην Κίνα με την κατηγορία της κλοπής της πνευματικής ιδιοκτησίας και όλα δείχνουν ότι είμαστε κοντά σε μια τέτοια εξέλιξη.
Η αρχή της έρευνας για την πνευματική ιδιοκτησία
Η Ουάσινγκτον από τον Αύγουστο του 2017 έχει ξεκινήσει να ασκεί πιέσεις στο Πεκίνο, με προφανή στόχο να μειωθεί το ύψος του πλεονάσματος στο ισοζύγιο των τρεχουσών εμπορικών συναλλαγών της Κίνας με τις ΗΠΑ, το οποίο ανέρχεται στα 175 δισ. δολάρια.
Μέσα στο πλαίσιο αυτών των πιέσεων, ο Αμερικανός Πρόεδρος ενέκρινε στις αρχές Αυγούστου της χρονιάς που μας πέρασε την έρευνα για παραβίαση από την Κίνα των κανονισμών πνευματικής ιδιοκτησίας με χρήση του άρθρου 301 του νόμου περί εμπορίου του 1974.
Μάλιστα τον ίδιο μήνα, μέλη της κυβέρνησης του Trump ισχυρίζονταν σε συνεντεύξεις τους ότι η κλοπή αυτή μπορεί να έχει κοστίσει στις ΗΠΑ έως και 600 δισ. δολάρια, καθώς δεν αφορά μόνο προιόντα τεχνολογίας αλλά και άλλα, όπως για παράδειγμα τα ρούχα!
Η αρχική αντίδραση της Κίνας ήταν με μια εκτενή συνέντευξη του εκπροσώπου του Υπουργείου Εξωτερικών της Κίνας, Λου Κανγκ, στο αμερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο NBC.
Σε αυτή τη συνέντευξη, ο Κινέζος εκπρόσωπος είχε ενημερώσει την Ουάσιγκτον ότι η Κίνα θεωρεί τη χρήση του άρθρου 301 ως πράξη επιθετικότητας, επειδή στην ουσία επιτρέπει στον Αμερικανό Πρόεδρο να ενεργεί κατά της κινέζικης οικονομίας μέσω της επιβολής κυρώσεων, παρακάμπτοντας τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ) και χωρίς να έχει έγκριση από το Κογκρέσο.
Υπενθύμισε δε, ότι ένας εμπορικός πόλεμος μεταξύ των δυο μεγαλύτερων οικονομιών στον κόσμο, θα είχε απρόβλεπτες συνέπειες και για τις δύο, καθώς από το 2001 έως το 2016, οι αμερικανικές εισαγωγές από την Κίνα αυξήθηκαν 3,5 φορές, αλλά και οι αμερικανικές εξαγωγές προς την Κίνα αυξήθηκαν με διπλάσιο ρυθμό, σχεδόν κατά έξι φορές.
Ο Λου Κανγκ στη συνέντευξη του είχε δώσει επιπλέον ενδιαφέροντα στοιχεία, όπως ότι η Κίνα είναι η μεγαλύτερη αγορά σπόρων σόγιας για τις ΗΠΑ και η δεύτερη μεγαλύτερη αγορά του αμερικανικού βαμβακιού.
Επιπλέον το 2016, το 25% των επιβατικών αεροσκαφών της Boeing, το 17% των αυτοκινήτων και το 15% των αγωγών των αμερικανικών εταιρειών, κατευθύνθηκαν προς την Κίνα.
Δεδομένων των στοιχείων λοιπόν, ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Κίνας είχε επισημάνει ότι «είναι προς όφελος όλων, οι όποιες διμερείς διαφορές να επιλυθούν μέσω των διεθνών θεσμικών οργάνων και όχι με τακτικές περασμένων αιώνων».
Επισήμανση που όλα δείχνουν ότι αγνοήθηκε πλήρως από τις ΗΠΑ με κλιμάκωση των πρωτοβουλιών πάνω στους προτεινόμενους δασμούς.
Αντιδράσεις
Αυτή την εβδομάδα, ο πρωθυπουργός της Κίνας Λι Κετσιάνγκ με αφορμή την αρθρογραφία περί νέων δασμών, επανέλαβε την πάγια θέση του Πεκίνου ότι δεν υπάρχουν νικητές στους εμπορικούς πολέμους και συνέστησε και στις δύο πλευρές να διατηρήσουν την ψυχραιμία τους.
Μάλιστα πρόσθεσε ότι η κινέζικη κυβέρνηση δεν έχει σκοπό να συνεχίσει να καταγράφει τόσο συγκριτικά μεγάλο πλεόνασμα στο ισοζύγιο των τρεχουσών εμπορικών συναλλαγών με τις ΗΠΑ και ότι ελπίζει, η Ουάσινγκτον να άρει τους περιορισμούς που επιβάλλει στις εξαγωγές προϊόντων τεχνολογίας.
Το μόνο παρήγορο είναι, ότι σύμφωνα με πηγές προσκείμενες στον επιχειρηματικό κόσμο και τα κυβερνητικά στελέχη των ΗΠΑ, οι συγκεκριμένοι δασμοί σε βάρος των προιόντων της Κίνας πιθανότατα θα τεθούν σε δημόσια διαβούλευση, γεγονός που θα δώσει καταρχήν τον απαραίτητο χρόνο να διεξαχθούν διαπραγματεύσεις με το Πεκίνο.
Ταυτόχρονα θα επιτρέψει σε βιομηχανικές ενώσεις και εταιρείες να προβάλουν τις αντιρρήσεις τους.
Ήδη από την Κυριακή, οι πληροφορίες για την επιβολή νέων δασμών σε βάρος της Κίνας, έχουν θορυβήσει πολλές επιχειρήσεις στις ΗΠΑ όπως η Wal-Mart, η Best Buy, η Macy's κ.α, οι οποίες επισημαίνουν τους φόβους τους ότι λόγω των εμπορικών πολέμων, το πιο πιθανό είναι να οδηγηθούμε σε αύξηση τιμών για τους καταναλωτές και εν τέλει να εξαλειφθούν θέσεις εργασίας.
Ένα βήμα παρακάτω στις προβλέψεις των συνεπειών ενός εμπορικού πολέμου προχώρησε και η Ελβετία, επισημαίνοντας μέσω της γραμματείας Οικονομικών Υποθέσεων ότι τα μέτρα προστατευτισμού των ΗΠΑ, δημιουργούν κινδύνους για την παγκόσμια οικονομία.
*Η κ. Μαίρη Βενέτη είναι Πιστοποιημένη Διαχειριστής από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς.
