Του Σάκη Μουμτζή
Μέσα σε μια ημέρα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έκανε δύο κινήσεις, απρόσμενες για την μέχρι τώρα πολιτεία του.
Η πρώτη κίνηση του ήταν μια πράξη υψηλού συμβολισμού, καθώς δέχτηκε στο Προεδρικό Μέγαρο τον, «επικηρυγμένο» από τους ερυθροτραμπούκους, καθηγητή Α. Συρίγο. Με αυτήν του την ενέργεια και με την σχετική δήλωση του ο Π. Παυλόπουλος υπερασπίσθηκε την ακαδημαϊκή ελευθερία, κάτι που στην Ελλάδα δεν ήταν και δεν είναι κεκτημένο.
Οι καθηγητές, που δεν ήταν αρεστοί στο πανεπιστημιακό κατεστημένο της Αριστεράς, έδιναν και δίνουν μάχη για να τηρούνται οι στοιχειώδεις δημοκρατικές διαδικασίες στον χώρο των ΑΕΙ.
Η κίνηση αυτή του Προέδρου της Δημοκρατίας αποκτά μεγαλύτερη αξία και συνιστά καίρια πολιτική παρέμβαση, αν λάβουμε υπ'' όψη την ξεδιάντροπη σιωπή του υπουργού Παιδεία και τις σχέσεις στοργής του ΣΥΡΙΖΑ με τους κάθε λογής αριστερούς τραμπούκους. Ήταν μια ευχάριστη έκπληξη η συνάντηση του Π. Παυλόπουλου με τον «καταδιωκόμενο» καθηγητή και ελπίζω να υπάρξουν και ανάλογες κινήσεις στο μέλλον, αν, ό μη γένοιτο, χρειαστεί.
Η δεύτερη παρέμβαση του Προέδρου της Δημοκρατίας ήταν η δήλωση του πως το δημοψήφισμα της Καταλoνίας ήταν «παράνομο και ανυπόστατο». Έγκριτος συνταγματολόγος ο ίδιος, δεν χρησιμοποίησε τυχαία τους δύο αυτούς νομικούς όρους.
Ήταν παράνομο, γιατί το Σύνταγμα της Ισπανίας δεν προβλέπει δημοψήφισμα για την απόσχιση από την επικράτεια της καμιάς αυτόνομης περιοχής της. Ο δε όρος «ανυπόστατος» δηλώνει πως ένα γεγονός ή μια δικαιοπραξία είναι ανύπαρκτη. Θεωρείται ως ουδέποτε τελεσθείσα.
Και σε αυτήν την περίπτωση η δήλωση του Προέδρου της Δημοκρατίας έρχεται σε αντίθεση με την υφέρπουσα θέση του ΣΥΡΙΖΑ υπέρ του δημοψηφίσματος. Βέβαια, επί του προκειμένου, εγείρεται το ερώτημα: γιατί ο Π.Παυλόπουλος αποδέχθηκε και νομιμοποίησε το δημοψήφισμα του ΣΥΡΙΖΑ τον Ιούλιο του 2015;
Ένα δημοψήφισμα εξίσου ανυπόστατο, καθώς διεξήχθη μέσα σε 8 ημέρες επί ανυπάρκτου διλήμματος. Ως γνωστόν ο J.C. Juncker είχε αποσύρει την πρόταση του, που υποτίθεται πως αποτελούσε το αντικείμενο του δημοψηφίσματος.
Δεν διείδε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας τις καταστροφικές συνέπειες αυτού του διχασμού της Ελληνικής κοινωνίας; Δεν αντιλήφθηκε πως αναπτύσσεται μια επικίνδυνη αντιευρωπαϊκή δυναμική στις συνειδήσεις των πολιτών, που συντηρείται μέχρι σήμερα;
«Και τι θα μπορούσε να κάνει;», θα ρωτήσει ο αναγνώστης. Να παραιτηθεί και να προκαλέσει εκλογές, εν μέσω οικονομικής και συνταγματικής κρίσης; Ο ΣΥΡΙΖΑ, τότε, πάνω στην παντοδυναμία του, ενωμένος, θα θριάμβευε και θα γινόταν ο απόλυτος κυρίαρχος της πολιτικής ζωής. Να αναλογιστούμε πως τον Σεπτέμβριο κέρδισε τις εκλογές, με το κόμμα του διασπασμένο, με capital controls και αφού είχε υπογράψει ένα σκληρό μνημόνιο.
Προφανώς, όλοι εμείς που, σε πρώτο χρόνο, διαφωνήσαμε έντονα με την απόφαση του Π. Παυλόπουλου να προσυπογράψει την διενέργεια δημοψηφίσματος, εκτιμούσαμε πως η παραίτηση του θα προκαλούσε ένα σοκ στην Ελληνική κοινωνία, που θα την αφύπνιζε. Ίσως δύο χρόνια μετά, με ψυχρή ματιά, θα έπρεπε να επανεκτιμήσουμε τα περιθώρια αποτελεσματικών κινήσεων που είχε τότε ο Π.Παυλόπουλος.
Μήπως από τις δύο αυτές ταυτόχρονες παρεμβάσεις του ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αρχίζει να διαχωρίζει διακριτικά την θέση του από την κυβέρνηση; Μήπως η απερίφραστη και κατηγορηματική εναντίωση του στο δημοψήφισμα της Καταλoνίας είναι μήνυμα προς τον Α. Τσίπρα να μην αποτολμήσει κάτι ανάλογο για την επικείμενη αναθεώρηση του Συντάγματος;
Θα δούμε από εδώ κι εμπρός και άλλες τέτοιες αμιγώς πολιτικές παρεμβάσεις του Π. Παυλόπουλου; Στο εγγύς μέλλον θα φανεί αν η συγκεκριμένη συμπεριφορά του ήταν συγκυριακή, ή αν θα έχει μόνιμα χαρακτηριστικά.