Του Κωνσταντίνου Χαροκόπου*
Το ηρωικό πέρασμα στη δραχμή απέτυχε. Το χιλιοειπωμένο σκίσιμο του μνημονίου μετατράπηκε σε υπερψήφιση ενός βαρύτερου προγράμματος. Ο πολυπόθητος στόχος του QE δεν επετεύχθη. Το εξαγγελθέν κούρεμα του δημόσιου χρέους βρίσκεται στις ελληνικές καλένδες. Κι έτσι ο επαναστατικός οίστρος υποχώρησε. Δεν έσβησε όμως. Τώρα πλέον το «ιερό γκράαλ» της κυβέρνησης είναι η «καθαρή έξοδος από το μνημόνιο». Πιο σημαντική και από την Έξοδο του Μεσολογγίου, πιο θεαματική και από την Έξοδο από την Αίγυπτο.
Τι κι αν η χώρα είναι δεσμευμένη με συνθήκες και με συμφωνίες για τα επόμενα 30, 60 και 99 χρόνια; Τι κι αν η Βουλή νομοθετεί για μέτρα που θα εφαρμοστούν μόλις υπάρξουν παρεκκλίσεις από τα συμπεφωνημένα; Τι κι αν δεν είναι σίγουρη ακόμα η αναβάθμιση της αξιολόγησης των ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου από τους οίκους αξιολόγησης, που θα επιτρέψει στους αλλοδαπούς επενδυτές να επενδύσουν στις νέες εκδόσεις χρέους;
Πού έγκειται άραγε η «καθαρότητα» της εξόδου; Αυτή η απλή ερώτηση δεν έχει απαντηθεί. Είναι ένα έξυπνο σύνθημα, που ενσωματώνει τον συμβολισμό της εξόδου από το σκοτάδι των μνημονίων στο φως της ελεύθερης διαχείρισης των οικονομικών της χώρας. Η κυβέρνηση κλείνει το μάτι υπενθυμίζοντας στους πολίτες πως αυτά που έκανε τόσο καιρό δεν τα ήθελε αλλά ήταν υποχρεωμένη να τα κάνει. Και τώρα που τα κατάφερε τόσο καλά, θα έχει την ευκαιρία να ξεδιπλώσει το παράλληλο πρόγραμμα, να πραγματοποιήσει τις προεκλογικές υποσχέσεις, να εφαρμόσει τα βαθιά της «πιστεύω» και τις ιδεοληψίες της.
Είναι όμως έτσι τα πράγματα; Σαφώς και όχι. Ήδη στις Βρυξέλλες σχεδιάζεται μια υβριδική πλατφόρμα, διαφορετική από αυτήν που ετοιμαζόταν για την άνοιξη του 2015, σε πολύ σκληρή έκδοση, καθώς η οικονομία βρίσκεται ασφαλώς σε χειρότερη κατάσταση. Η πλατφόρμα αυτή προβλέπει εποπτεία με πολλά «conditionalities» και «what if». Μια αυστηρή εποπτεία πάνω στους δημοσιονομικούς στόχους και στην πορεία των μεταρρυθμίσεων. Ένα πράγμα δεν θα περιλαμβάνει η πλατφόρμα της εξόδου. Νέο δάνειο. Επομένως το μόνο καθαρό σημείο είναι πως δεν θα διατεθούν στη χώρα νέα δανεικά κεφάλαια.
H χώρα θα αναζητήσει νέα κεφάλαια στις αγορές. Όπου εκεί δεν περνάει ούτε το γραφικό «καθαρός ουρανός, αστραπές δεν φοβάται», ούτε η λεβεντιά της «εξόδου από τα μνημόνια».
*Το άρθρο δημοσιεύεται στην εφημερίδα «Φιλελεύθερος» της Τρίτης 2 Ιανουαρίου 2018.
