Του Ανδρέα Ζαμπούκα
«Καλώς όρισες στη μαρτυρική αρένα». Πολύ ωραίος τίτλος βιβλίου, στο οποίο ο Τζέιμς Γκάλμπρεϊθ, βασικός συντονιστής του πρώην ΥΠΟΙΚ Γιάνη Βαρουφάκη γράφει ανατριχιαστικές λεπτομέρειες για το τι επρόκειτο να συμβεί, αν έμπαινε σε εφαρμογή το «Σχεδίου Χ»: Κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης, άμεση εθνικοποίηση της Τράπεζας της Ελλάδος, επαναπροσδιορισμός των καταθέσεων σε Νέα Δραχμή, μέτρα για την εγγύηση της δημόσιας τάξης και ασφάλειας, επιστράτευση δημοσίων υπαλλήλων.
Eπομένως, πραξικόπημα. Πώς να το πει κανείς; Eκτροπή, πόλεμο, «λαϊκή δημοκρατία»; Kατάσταση που δεν θα μπορούσε να χαρακτηριστεί δημοκρατική σε καμία περίπτωση, δεδομένου πως το πολίτευμα θα έχανε την ισχύ των θεσμών και οι πολίτες θα βρίσκονταν ξαφνικά, σε μία διαφορετική κατάσταση από αυτή που είχαν ψηφίσει: άλλο νόμισμα, επιστράτευση εργαζομένων και προφανώς, αντί για μισθούς, υποσχετικές τραπεζών.
Το ζήτημα όμως, δεν μπορεί να είναι αν ο Γκάλμπρεϊθ λέει αλήθεια ή όχι. Είναι σαφές ότι τα συζητούσαν όλα, εν όψει της παταγώδους αποτυχίας που θα υφίσταντο. Άσχετο, αν οι πιθανότητες να επιτραπεί κάτι τέτοιο μέσα στην ΕΕ και σε μία χώρα που ανήκει στην σφαίρα επιρροής των ΗΠΑ, ήταν ελάχιστες.
Το καίριο ερώτημα είναι αν θα μπορούσαν να εγκαθιδρύσουν ένα νέο καθεστώς με την ανοχή του λαού, μετά το πραξικόπημα! Αν θα ήταν δηλαδή ανεκτή από μία κρίσιμη μάζα, η προσφυγή σε «επαναστατική» διοίκηση της χώρας, για ένα εύλογο χρονικό διάστημα.
Πέρα από ότι πιστεύουν πολλοί, προσωπικά θεωρώ ότι ο «λαός» την συγκεκριμένη χρονική στιγμή θα στήριζε το πραξικόπημα! Και το απέδειξε τρεις φορές, με την στάση του. Η μία ήταν με το δημοψήφισμα, η άλλη με την επανεκλογή του ΣΥΡΙΖΑ και η τρίτη με την ανοχή που επιδεικνύει ακόμα και σήμερα, στην ασύλληπτη για τα παγκόσμια χρονικά, διπολική πολιτική διαταραχή της κυβερνητικής συμπεριφοράς.
Εξάλλου, υπάρχουν στο ίδιο βιβλίο, σημαντικές αναφορές για το προχωρημένο των διαβουλεύσεων του σχεδίου, δεδομένης της εμπλοκής αμερικανών αξιωματούχων. Ο Γκάλμπρεϊθ εκθειάζει τον πρώην ΥΠΟΙΚ ως μια «πρωτεϊκή φωνή που μιλούσε με μοναδική δύναμη και σαφήνεια γι' αυτά που συνέβαιναν στην πατρίδα του» και εμφανίζεται ως βασικός δίαυλος της κυβέρνησης με Αμερικάνους (e-mail στην αναπληρώτρια υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ Σάρα Ράσκιν στις 8 Φεβρουαρίου του 2015 ).
Η ανταπόκριση του κόσμου σε μία έντεχνη μετάβαση στην εκτροπή ήταν σχεδόν δεδομένη και για τους ξένους. Άλλωστε, δεν είναι ανάγκη να υπολογίσει κανείς την πλειοψηφία ή τις αντιδράσεις των λογικών. Μία κρίσιμη μάζα σκληροπυρηνικών Αριστερών, άλλη μία εθνικολαικιστών και μία τρίτη, δραχμιστών θα μπορούσαν να δημιουργήσουν ένα πανίσχυρο κοκτέϊλ εκρηκτικής στήριξης μιας ηρωικής εξόδου. Ας μην ξεχνάμε ότι ο Γιάνης και ο Αλέξης ήταν ακόμα επικές μορφές στην «αντισυστημική» φαντασίωση των Ελλήνων και η αντιμνημονιακή υστερία θόλωνε τα μυαλά και τις συνειδήσεις.
Κανείς δεν θα προλάβαινε να αντιδράσει και όταν θα είχε συμβεί το μοιραίο, ελάχιστοι θα έπαιρναν το ρίσκο του Εμφυλίου. Για όσους έχουν καθαρή μνήμη θα θυμούνται ή θα έχουν διαβάσει ότι τα τανκς των Συνταγματαρχών δεν ενόχλησαν και πολλούς Αθηναίους. Ούτε στο πραξικόπημα ούτε και στην διάρκεια της Δικτατορίας. Για να μη μιλήσουμε για την ελληνική επαρχία που πανηγύριζε!
Ας μην έχουμε λοιπόν κι εμείς αυταπάτες. Ήταν έτοιμοι να το κάνουν- ο δε Βαρουφάκης ήταν πεπεισμένος μέχρι την απομάκρυνσή του- αλλά ζύγισαν καλά το ρίσκο και το ξέχασαν. Οι φωνές από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού δεν ήταν αυτές που περίμεναν και φοβήθηκαν. Δεν μπόρεσαν να αντέξουν στη σκέψη της απομόνωσης και δείλιασαν.
Ο δικός τους «λαός», αυτός ο «λαός» που συνομιλούσαν ανέκαθεν, ήταν έτοιμος να πέσει μαζί τους στο λάκκο του αυτοκαταστροφικού μίσους και της εκδίκησης. Όπως το έκανε και παλαιότερα, στην ιστορία του ελληνικού έθνους. Απλά δεν τους άφησαν οι ξένοι για τα δικά τους συμφέροντα.
Οι ξένοι πάντα σπεύδουν σαν από μηχανής θεοί να συντηρήσουν το «διεστραμμένο» ελληνικό κράτος. Όχι επειδή μας αγαπούν ή μας μισούν- σ΄αυτά πιστεύει μόνο ο «λαός» τους- αλλά γιατί έτυχε να βρισκόμαστε σ΄αυτό το γωνιακό οικόπεδο της Μεσογείου.
Αν μας είχαν εγκαταλείψει, δεν υπήρχε περίπτωση να υφίστατο σήμερα ελληνικό κράτος ούτε στη μισή Πελοπόννησο. Κρατίδια μικρών αυταρχικών καθεστώτων θα είχαμε με «καπετανάτα» και κατσαπλιάδες δικτάτορες.
Ο εχθρός βρίσκεται μέσα στα τείχη και έχει πάντα μαζί του τον «λαό»! Μόνο η συγκυρία μπορεί να μας σώσει. Εκεί μόνο υπάρχει ελπίδα. Πουθενά αλλού...
