Τις επόμενες εβδομάδες, καθ'' οδόν προς τις βρετανικές εκλογές της 12ης Δεκεμβρίου, ο λαϊκισμός στη Βρετανία αναμένεται να χτυπήσει κόκκινο.
Ένα παράδειγμα είναι δηλώσεις, όπως οι πρόσφατες του ηγέτη των Εργατικών Τζ. Κόρμπιν, για κρατικοποίηση της τηλεπικοινωνιακής εταιρείας British Telecoms (ΒΤ), προκειμένου να δώσει σε όλους τους Βρετανούς δωρεάν πρόσβαση σε υπηρεσίες ευρυζωνικού ίντερνετ. Κάποιοι μάλιστα μιλούν για κρατικοποίηση και άλλων ιδιωτικών παροχών όπως των Virgin, Sky, Talk Talk.
Απέναντι σε αυτό το κύμα λαϊκισμού, εν σοβαρό πρόβλημα είναι η έλλειψη εμπιστοσύνης στο οικονομικό επάγγελμα, όπως παρατήρησε πρόσφατα ο Chris Giles, οικονομικός εκδότης των Financial Times, το οποίο και θα πρέπει να εξετάσουμε λεπτομερώς.
Διότι την έλλειψη εμπιστοσύνης στους ειδικούς οικονομολόγους θα μπορούσαν κάλλιστα να εκμεταλλευτούν στις εκλογές της 12ης Δεκεμβρίου τόσο οι Συντηρητικοί, όσο και οι Εργατικοί υποσχόμενοι στους Βρετανούς ψηφοφόρους «γη και ύδωρ».
Πράγματι, τόσο ο λαϊκιστής Boris Johnson, όσο και ο μαρξιστής Jeremy Corbyn, έχουν την δυνατότητα να προβούν σε παράλογες οικονομικές εξαγγελίες προεξοφλώντας ότι η οικονομική κριτική των προγραμμάτων τους από τους «ειδικούς» οικονομολόγους δεν θα πείσει τους ψηφοφόρους.
Και πράγματι, πως οι ψηφοφόροι να πεισθούν ότι οι οικονομολόγοι ξέρουν κάτι παραπάνω από αυτούς όταν απέτυχαν να προβλέψουν την χρηματοοικονομική κρίση του 2008-2009;
Πως να πειστούν, όταν οι οικονομολόγοι, ακόμα και στην περίπτωση της Ελλάδας, επέμειναν, και εξακολουθούν να επιμένουν, σε πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ μέχρι το 2022 (και 2% του ΑΕΠ από το 2023 μέχρι και το 2060!) τα οποία στραγγαλίζουν την ανάπτυξη ;
Υπό αυτές τις παράλογες οικονομικές απαιτήσεις, εκπλήσσει άραγε κανέναν ότι, σε 4 με 5 έτη από σήμερα, η ελληνική οικονομία μόλις και θα αναπτύσσεται με ετήσιους ρυθμούς 0,9%;
Και όμως, υπάρχουν τρόποι να πείσουμε την κοινή γνώμη ότι, εμείς οι οικονομολόγοι, μαθαίνουμε από τα λάθη μας. Πρώτον, θα μπορούσαμε να επισημάνουμε ότι οι προβλέψεις μας σχεδόν αποκλειστικά βασίζονται σε δεδομένα σε πραγματικό χρόνο (real-time data). Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία: τα δεδομένα σε πραγματικό χρόνο αναθεωρούνται σημαντικά με την πάροδο του χρόνου και, συνεπώς, τα επικαιροποιημένα δεδομένα ενδέχεται να απορρίψουν μια οικονομική πρόβλεψη την οποία υποστήριζαν τα real-time dεδομένα.
Δεύτερον, θα πρέπει να χρησιμοποιoύμε πληθώρα οικονομικών υποδειγμάτων προκειμένου να καταλήξουμε σε οικονομικές προβλέψεις. Διαφορετικά οικονομικά μοντέλα πολύ συχνά οδηγούν σε αντιφατικές οικονομικές προβλέψεις όπως επισήμανα πρόσφατα σε άρθρο μου για τις προοπτικές τις Βρετανικής οικονομίας εν μέσω Brexit.
Με άλλα λόγια, χρησιμοποιώντας διαφορετικά οικονομικά δεδομένα αλλά και οικονομικά υποδείγματα, θα πρέπει να καταστήσουμε σαφές στην κοινή γνώμη ότι οι υπεύθυνοι για τη χάραξη οικονομικής πολιτικής δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν αναγκαστικά τα οικονομικά προβλήματα της χώρας τους βασιζόμενοι αποκλειστικά σε μια συγκεκριμένη σχολή οικονομικής (και συχνά πολιτικής) σκέψης.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι, εμείς οι οικονομολόγοι, έχουμε καθήκον να περάσουμε το μήνυμα στην κοινή γνώμη ότι δεν υπάρχουν "ορθές απαντήσεις" σε κάθε οικονομικό ζήτημα.
Κάτι τέτοιο σίγουρα θα ικανοποιήσει μερίδα της κοινής γνώμης και δη τους συμπαθείς ιστορικούς οι οποίοι θεωρούν ανάθεμα την λανθασμένη ιδέα ότι υπάρχουν "ορθές απαντήσεις" σε κάθε ιστορικό ερώτημα!
