Του Ανδρέα Ζαμπούκα
Ο διάλογος του Κυριάκου Μητσοτάκη με την ελληνική κοινωνία και τους ψηφοφόρους του κόμματος έχει κάτι αντιφατικό. Ένας φιλελεύθερος πρόεδρος και ένα παραδοσιακό κοινό. Από τη μία, η φωνή ενός ανθρώπου που επαγγέλλεται στροφή προς τον εκσυγχρονισμό κι από την άλλη, το κομματικό δίκτυο, καχύποπτο και αγανακτισμένο με την αριστερή «οπερέτα».
Το μίγμα της ελληνικής κοινωνίας, με το οποίο καλείται να συνομιλήσει ο πρόεδρος της ΝΔ, είναι μάλλον ιδιαίτερο. Στην πραγματικότητα, έχει να κάνει με τρεις τύπους Ελλήνων: Ο ένας είναι ο προδομένος, ο παραιτημένος αλλά πολύ θυμωμένος από την μελλοντική απώλεια της εξουσίας, Αριστερός. Αυτός που πάντα ικανοποιείται με την έγερση του καταστροφικού του ενστίκτου και αναμένεται να εκδηλώσει την εκδικητικότητά του. Ο άλλος είναι ο δεξιός. Φιλόπατρις, συντηρητικός, παραδοσιακός σε αξίες σταθερότητας αλλά συνεπής στην σχέση του με τα παλιά τοπικά δίκτυα.
Ο τρίτος τύπος όμως, είναι πολύ διαφορετικός. Είναι αυτός με τον οποίο θα ήθελε να συμπράξει κάθε νέος ηγέτης που έχει συνείδηση της παγκόσμιας πραγματικότητας που τον περιβάλλει. Όχι μόνο ο Κυριάκος αλλά ο καθένας που έχει διάθεση να ηγηθεί μιας κοινωνίας προόδου και όχι συντήρησης και ανακύκλωσης προβλημάτων. Ο οποιοσδήποτε που οραματίζεται να διοικήσει ένα σύνολο ανθρώπων με ροπή ανάτασης και όχι άρνησης.
Ο τρίτος τύπος είναι ο Έλληνας της μειοψηφίας. Δεν είναι απαραίτητο να χαρακτηριστεί φιλελεύθερος αλλά δημιουργικός, εξωστρεφής, παραγωγικός, ορθολογιστής, απαλλαγμένος από συμπλέγματα και δυναμικός στις αναζητήσεις του. Είναι ο τύπος που δεν ανήκει σε ομάδες, που προσαρμόζεται εύκολα και είναι πάντα ανοιχτός σε προκλήσεις και αποφάσεις. Είναι ο τύπος που ξέρει να λέει «πες ναι και ρώτα πως γίνεται!» Και το σημαντικότερο, απεχθάνεται κάθε δόγμα και λαϊκισμό.
Αυτός λοιπόν, ο τύπος καθόταν στα τελευταία καθίσματα, στο Βελλίδειο, όταν μιλούσε ο Μητσοτάκης. Σκεπτικός, ανήσυχος, ανικανοποίητος, τραγικός μέσα στην μοναχικότητά του. Μπορεί να ήταν κάποιος ελεύθερος επαγγελματίας, επιστήμονας, μπορεί καθηγητής, άνεργος μηχανικός που ετοιμάζεται να φύγει τον επόμενο μήνα για το Κατάρ, ίσως και κάποιος νέος αγρότης. Ένιωθε το βλέμμα του ομιλητή πάνω του αλλά παρέμενε σιωπηλός.
Αυτός θα ήταν ο φανερός επίλεκτος συνομιλητής αν τα πράγματα ήταν διαφορετικά. Δεν είναι όμως. Η ελληνική κοινωνία είναι μια τριπλή σύνθεση από τύπους και σχήματα ανθρώπων. Και όποιος θέλει να την διοικήσει δεν μπορεί παρά να το σεβαστεί. Με ποια όμως, διαφορά; Αν είναι πραγματικά γενναίος και έξυπνος να μην σταματήσει ποτέ να συνομιλεί με τον «τρίτο τύπο». Να μην πάψει ούτε μία φορά να προτείνει ως πρότυπο ανθρώπου και πολίτη αυτόν που υπομένει τα βάρη των άλλων. Αυτόν που κατανοεί την αυθαιρεσία τους, που ανέχεται τον ολοκληρωτισμό τους, που φορτώνεται όλη την ευθύνη της συντήρησής τους για να μην καταρρεύσει μαζί τους.
Σε κάθε περίπτωση, δεν βλέπω να υπάρχουν και περιθώρια για κάτι διαφορετικό. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι σαφές ότι για να ισορροπήσει στην ηγεσία της χώρας, έχει να δώσει πολλές και δύσκολες μάχες. Αν όμως η συνήθεια, αυτή η διαβρωτική μηχανή της πολιτικής, τον κάνει να ξεχάσει τον προνομιακό «συνομιλητή» του, πολύ φοβάμαι ότι και η τελευταία ευκαιρία θα χαθεί.
Τότε, κι ο τρίτος τύπος του Έλληνα θα ρίξει πίσω του, μαύρη πέτρα, αφήνοντας τους άλλους δύο να φαγωθούν μεταξύ τους, πάνω στα ερείπια μιας κατεστραμμένης χώρας. Αφανίζοντας ο ένας τον άλλον με το σφυροδρέπανο και τον σταυρό…
