Της Μαρίας Τσιλιάκου*
Από τις 3 Αυγούστου 2017, θα ισχύσει ο νέο ψηφισθείς νόμος 4469/2017 για τον Εξωδικαστικό Μηχανισμό Ρύθμισης Οφειλών των Επιχειρήσεων. Ο νόμος δίνει τη δυνατότητα – σε γενικές γραμμές – σε φυσικά και νομικά πρόσωπα που δυσκολεύονται να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους, της ρύθμισης των χρεών στον ιδιωτικό τομέα (διαταγές πληρωμής, ακάλυπτες επιταγές & συν/κές, απλήρωτα τιμολόγια), στο Δημόσιο (Εφορία, Ασφαλιστικά Ταμεία κ.λ.π) καθώς και στις Τράπεζες. Επιτρέπει την ένταξη οφειλών που μπορεί να μην έχουν σχέση με την επιχειρηματική δραστηριότητα (π.χ. στεγαστικό δάνειο), καθώς και των οφειλών από εργοδοτικές εισφορές προς τα ασφαλιστικά ταμεία, εξαιρουμένων των εργατικών εισφορών κατά το μέρος που βαρύνουν τον ίδιο τον εργαζόμενο και παρακρατούνται από τον μισθό του προκειμένου να αποδοθούν στη συνέχεια στον ασφαλιστικό φορέα από τον εργοδότη.
Ειδικότερα την αίτηση μπορεί να υποβάλλει κάθε φυσικό πρόσωπο με πτωχευτική ικανότητα και κάθε νομικό πρόσωπο, το οποίο αποκτά εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, (άρθρα 21 & 47 Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, ν. 4172/2013, Α΄167) και έχει φορολογική κατοικία στην Ελλάδα. Να σημειώσουμε ότι δυνατότητα υπαγωγής έχουν και οι επιχειρήσεις που έχουν διακόψει τη δραστηριότητά τους και επιθυμούν να επαναδραστηριοποιηθούν.
Οι βασικές προϋποθέσεις για την υπαγωγή συνοψίζονται στις κατωτέρω:
· Το σύνολο των οφειλών θα πρέπει να υπερβαίνει τις 20.000 ευρώ
· Οι οφειλές να βρίσκονται σε καθυστέρηση τουλάχιστον 90 ημερών έως την 31η Δεκεμβρίου του 2016 ή να είναι οφειλές που ρυθμίστηκαν μετά την 1η Ιουλίου του 2016.
· Οι επιχειρήσεις να είναι βιώσιμες και κερδοφόρες και να εμφανίζουν μία τουλάχιστον θετική χρήση κατά τις τελευταίες τρεις χρήσεις πριν από την υποβολή της αίτησης ή θετικά αποτελέσματα προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων ή θετική καθαρή θέση, εάν πρόκειται για οφειλέτη που τηρεί διπλογραφικό λογιστικό σύστημα.
· Οι μεγάλες επιχειρήσεις να έχουν τζίρο από 2,5 εκατ. ευρώ και άνω κατά την τελευταία χρήση πριν από την υποβολή αίτησης ή συνολικές υποχρεώσεις, ληξιπρόθεσμες ή μη, άνω των 2 εκατ. Ευρώ.
· Οι μικρές επιχειρήσεις με τζίρο κάτω των 2,5 εκατ. ευρώ και συνολικές υποχρεώσεις κάτω των 2 εκατ. ευρώ.
Του δικαιώματος υπαγωγής στη διαδικασία εξαιρούνται - μεταξύ άλλων - φυσικά ή νομικά πρόσωπα που έχουν υποβάλει αίτηση ή έχουν υπαχθεί στις διατάξεις του Ν. 4307/2014 για τη ρύθμιση χρεών μικρών επιχειρήσεων ή του Πτωχευτικού Κώδικα ή βρίσκονται σε διαδικασία λύσης/εκκαθάρισης ή έχουν καταδικαστεί με αμετάκλητη δικαστική απόφαση για συγκεκριμένα αδικήματα. Επίσης δεν μπορούν να υπαχθούν ελεύθεροι επαγγελματίες, αλλά δίνεται η δυνατότητα στο δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία να προβαίνουν σε διμερείς διαπραγματεύσεις ανάλογες με αυτές του εξωδικαστικού μηχανισμού.
Ο νόμος προβλέπει τη δυνατότητα διαγραφής του 95% των απαιτήσεων του Δημοσίου από πρόστιμα και του 85% των απαιτήσεων του Δημοσίου και των ασφαλιστικών ταμείων από προσαυξήσεις και τόκους εκπρόθεσμης καταβολής, μετά την ολοσχερή εξόφληση όλων των οφειλών με βάση τη σύμβαση αναδιάρθρωσης. Σε περίπτωση που οι απαιτήσεις ενός πιστωτή υπερβαίνουν το 85% των συνολικών απαιτήσεων του οφειλέτη, η αίτηση υπαγωγής στον εξωδικαστικό μηχανισμό θα προωθείται στον πιστωτή για διμερή διαπραγμάτευση.
Αξίζει να σημειωθεί ότι όσο διαρκεί η διαδικασία, αναστέλλεται κάθε αναγκαστική εκτέλεση κατά του οφειλέτη για διάστημα 70 ημερών. Ο οφειλέτης μπορεί να ζητήσει από το Μονομελές Πρωτοδικείο της έδρας του την παράταση της αναστολής για διάστημα έως 4 επιπλέον μηνών, εφόσον συναινεί η απόλυτη πλειοψηφία των συμμετεχόντων πιστωτών.
Ο Νόμος 4469/2017 επιχειρεί να εισάγει για πρώτη φορά στην ελληνική νομοθεσία μια οργανωμένη εξωδικαστική διαδικασία για τη ρύθμιση των οφειλών προκειμένου να εξασφαλίσει την συνέχιση της βιωσιμότητας των επιχειρήσεων. Παράλληλα, αποτελεί ένα πρόσθετο εργαλείο για τη ρύθμιση και την αναδιάρθρωση επιχειρηματικών οφειλών, περιλαμβανομένων των Μη Εξυπηρετούμενων ?ανείων (NPLs) των πιστωτικών ιδρυμάτων. Αναμένουμε συνεπώς να δούμε το νέο αυτό νομοθετικό πλαίσιο να εφαρμόζεται το ίδιο αποτελεσματικά στην πράξη όσο μεγαλεπήβολα στην θεωρία συντάχθηκε…
* Η κα Μαρία Τσιλιάκου είναι PhD, LLM Δικηγόρος, Διαιτήτρια ΕΒΕΑ.
