Η είδηση ότι η κυβέρνηση προσανατολίζεται στην κατάργηση του συμπληρωματικού φόρου που επιβάλλεται επιπλέον του ΕΝΦΙΑ, σε όσους έχουν μια μικρομεσαία ακίνητη περιουσία, είναι ενθαρρυντική. Παρά τις κραυγές της αντιπολίτευσης, ότι η κυβέρνηση πριμοδοτεί τους «πολύ εύπορους» με ακίνητη περιουσία μεγαλύτερη των 250.000 ευρώ, η ουσία είναι ότι μια τέτοια κίνηση συγκλίνει προς την σωστή κατεύθυνση.
Σύμφωνα με τη μελέτη του Ινστιτούτου Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), οι φόροι περιουσίας στην Ελλάδα συμμετέχουν με υψηλότερο ποσοστό στα συνολικά φορολογικά έσοδα, σε σύγκριση με τον μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ, με αποτέλεσμα οι Έλληνες που κατέχουν κάποιο ακίνητο να πληρώνουν περίπου το 1,7% του ΑΕΠ.
Η οικονομική αποτελεσματικότητα, όπως αναφερόταν στην ίδια μελέτη του 2019, υποσκάπτεται από το ύψος του φόρου ιδιοκτησίας ακινήτων, σε συνδυασμό με την επιβολή πρόσθετων φόρων στα ακίνητα, όπως ο φόρος εισοδήματος από ενοίκια, ο ΦΠΑ και οι υπόλοιποι φόροι συναλλαγών, οι οποίοι εν πολλοίς έχουν την ίδια ή παρόμοια αιτιολογική βάση. Η ακίνητη περιουσία στην Ελλάδα αποτελεί τη φορολογική βάση ενός μεγάλου αριθμού φόρων και τελών, όπως είναι:
- οι φόροι συναλλαγών ακινήτων, οι οποίοι επιβάλλονται με την απόκτηση ή μεταβίβαση ενός ακινήτου, όπως είναι ο ΦΠΑ στις οικοδομές, ο φόρος μεταβίβασης, ο φόρος κληρονομιάς, ο φόρος υπεραξίας κ.ά.,
- οι φόροι ιδιοκτησίας ακίνητης περιουσίας, οι οποίοι επιβάλλονται στους ιδιοκτήτες ακινήτων, ανεξαρτήτως του αν έχουν εισόδημα από το ακίνητο όπως είναι ο ΕΝΦΙΑ και Τέλος Ακίνητης Περιουσίας (ΤΑΠ) και
- οι φόροι διάθεσης και εκμετάλλευσης ακινήτων, οι οποίοι επιβάλλονται στο εισόδημα (μισθώματα ή τεκμαρτό εισόδημα) που αποκομίζουν οι ιδιοκτήτες από τα ακίνητα που έχουν στην κατοχή τους, όπως είναι ο φόρος εισοδήματος μισθωμάτων, η ειδική εισφορά αλληλεγγύης και το τέλος χαρτοσήμου στις επαγγελματικές μισθώσεις.
Ο ΕΝΦΙΑ μέχρι σήμερα αποτελείται από τον κύριο και από τον συμπληρωματικό φόρο, που λειτουργεί ουσιαστικά τιμωρητικά για όσους έχουν ακίνητη περιουσία που εκιμάται πάνω από 250.000 ευρώ. Μια αποτίμηση που όπως όλοι αντιλαμβανόμαστε, ασφαλώς δεν τους εντάσσει στην κατηγορία των πολύ εύπορων συμπολιτών μας.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΙΟΒΕ, το ΑΕΠ θα είναι υψηλότερο κατά 1,1 δισ. ευρώ έως 1,4 δισ. ευρώ, για τα χρόνια που θα ακολουθήσουν μετά την κατάργησης του συμπληρωματικού φόρου ακίνητης περιουσίας. Προβλέπεται δε, να παρουσιαστεί αύξηση στις νέες θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης, που μπορεί να ξεπεράσουν σταδιακά, εντός μιας πενταετίας, ακόμα και τις 33.000.
Η κατάργηση του συμπληρωματικού φόρου καθώς και οι θετικότατες επιπτώσεις της, αποτελούν ένα ακόμα κλασσικό παράδειγμα του τι μπορεί να συμβεί, με τη μείωση των φορολογικών βαρών.
Αλλά ακόμα και σε χώρες που γενικά διαχειρίζονται με αποδοτικότερο τρόπο την ισορροπία ανάμεσα στα εισοδήματα και στον πλούτο που παράγεται από την μία πλευρά και την φορολογική επιβάρυνση από την άλλη, οι πολίτες και οι επιχειρήσεις αντιδρούν με δυσανεξία στην υψηλή φορολογία και στα υψηλά κόστη. Όπως για παράδειγμα στις ΗΠΑ.
Μια προφανής αντίδραση είναι αυτή της μετανάστευσης των εταιρειών που επιθυμώντας να αποφύγουν υψηλές φορολογίες και κόστη, μεταφέρουν την έδρα τους σε άλλες πολιτείες. Σε πολιτείες που έχουν χαμηλότερους φορολογικούς συντελεστές, φιλικότερο επιχειρηματικό περιβάλλον.
Σε μια τέτοια κίνηση προβαίνει η Hewlett Packard Enterprise, η οποία αποφάσισε να μεταφέρει την έδρα της από τη Silicon Valley και το San Jose της California, στο Houston του Texas. Η πανδημία, έδωσε την ευκαιρία στο management να αναθεωρήσει θέματα, που άπτονται της έδρας και των κεντρικών γραφείων της εταιρείας, σε σχέση με το νέο τρόπο λειτουργίας της και να προσμετρήσει στις αποφάσεις του την υψηλή φορολογία και τα υψηλά κόστη της επιχείρησης, μαζί με τα φορολογικά βάρη και το κόστος ζωής των εργαζομένων.
Έτσι μετά από 80 χρόνια, αφού η ΗΡ ιδρύθηκε το 1939 σε ένα γκαράζ του Palo Alto από τους Bill Hewlett και Dave Packard, ο βραχίονας της Hewlett Packard Enterprise (μετά το split του 2015) εγκαταλείπει την California.
Εκτός από τα χαμηλότερα κόστη και την μειωμένη φορολογία, η ΗΡΕ βρήκε στην πόλη του Houston, ένα εξαιρετικό ανθρώπινο δυναμικό με υψηλή ψηφιακή και τεχνολογική κατάρτιση. Για όσους αναλυτές σημειώνουν ότι η κίνηση πραγματοποιήθηκε επειδή η ΗΡΕ δεν πάει καλά, είναι αλήθεια ότι η εταιρεία εδώ και χρόνια αντιμετωπίζει προβλήματα και βρίσκεται σε μία καθοδική πορεία. Και όντως προσπαθεί να επανέλθει περικόπτοντας δαπάνες και φόρους. Ας σημειωθεί όμως ότι μέσα στην πανδημία, έχει ξεπεράσει κατά 6% τον κύκλο εργασιών που ανέμεναν οι χρηματιστηριακοί οίκοι και κατά 10% τα κέρδη της ανά μετοχή.
Η Hewlett Packard Enterprise, δεν είναι η μόνη εταιρεία που εγκαταλείπει την Πολιτεία της California. Νωρίτερα φέτος, η Palantir Technologies που δραστηριοποιείται στο χώρο των Data Analytics, μετέφερε ήδη την έδρα της από το Palo Alto της California, στο Denver του Colorado. Η 8VC, σχεδιάζει να μετακομίσει από το San Francisco, στο Austin του Texas, ενώ και η Dropbox μετακινείται και αυτή στο Austin του Texas.
Όπως βλέπουμε η επιβολή παράλογης φορολογίας σε κάθε γωνιά του πλανήτη, προκαλεί παντού τα ίδια αντανακλαστικά. Η φορολογία πνίγει την επιχειρηματικότητα και στραγγαλίζει την ανάπτυξη. Ελπίζω, η κατάργηση του συμπληρωματικού φόρου που συνοδεύει τον ΕΝΦΙΑ, να αποτελέσει τη αρχή, για τη υιοθέτηση πολιτικών που θα μειώσουν το κράτος και συνεπακόλουθα την υψηλή φορολογία.
