Ο αγγλικός ιδιωματισμός «Elephant in the room», είναι παλιός. Ο ελέφαντας που όλοι γνωρίζουμε ότι είναι μέσα στο δωμάτιο, αλλά κάνουμε πως δεν τον βλέπουμε, παρομοιάζεται με ένα πρόβλημα που ο καθένας γνωρίζει πολύ καλά την ύπαρξη του, αλλά την ίδια στιγμή κανένας δεν μιλάει γι’ αυτό και δεν το αντιμετωπίζει.
Ο ελέφαντας, που περιφέρεται ανέμελα μέσα στο δωμάτιο της σκέψης όλων μας, αποτελεί συνήθως ένα θέμα «ταμπού». Διότι αντιπροσωπεύει ένα πρόβλημα που είναι δύσκολο να λυθεί.
Δεν είναι λίγοι, όσοι υποστηρίζουν ότι σήμερα αρκετές φορές ο ελέφαντας δεν είναι καν ορατός από όλους μας. Και αναφέρονται στον ελέφαντα που κυκλοφορεί στα χρηματιστήρια και στην οικονομία. Και δικαιολογημένα το υποστηρίζουν αυτό. Διότι γνωρίζουμε ότι υπάρχει μια γενιά ανθρώπων που δεν έχει βιώσει, ούτε ένα χρηματιστηριακό κραχ. Που δεν γνωρίζει, τι σημαίνει ύφεση. Που δεν έχει γνωρίσει τον πληθωρισμό. Η γενιά αυτών των ανθρώπων, δεν γνωρίζει ούτε την εικόνα του ελέφαντα, ούτε το μέγεθος του, αλλά ούτε και την επικινδυνότητα των κινήσεων του.
Η γενιά αυτή, που άλλοι την ονομάζουν Y Generation και άλλοι Millennials, έχει επικεντρωθεί στη αναζήτηση πλούτου περισσότερο μέσα από τα χρηματιστήρια, παρά από τη πραγματική οικονομία. Η αγελέα κερδοσκοπική συμπεριφορά της, προκαλεί μια παρατεταμένη στρέβλωση, από την οποία η πλειονότητα των συμμετεχόντων θα υποστεί τις συνέπειες που της αναλογούν.
Όμως όταν τα μεγάλα παιδιά, που συντονίζουν το «παιχνίδι» της παγκόσμιας πραγματικής οικονομίας, δεν βλέπουν τον ελέφαντα να περιφέρεται στο δωμάτιο, τότε έχουμε μπροστά μας ένα πρόβλημα, γιγαντιαίων διαστάσεων. Διότι τα μεγάλα παιδιά, δηλαδή η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ και η αμερικανική κυβέρνηση, δείχνουν να μην συνειδητοποιούν, ότι η μεγαλύτερη χρηματοοικονομική φούσκα όλων των εποχών, έχει στηριχθεί ακριβώς πάνω στις επιλογές της Fed και του Λευκού Οίκου. Μια φούσκα που έχει συμπαρασύρει στο διάβα της, όχι μόνο τις μετοχές, αλλά και τα εμπορεύματα, τα ακίνητα και γενικότερα όλα τα περιουσιακά στοιχεία.
Η φούσκα αυτή, του φτηνού χρήματος, των κρατικών πακέτων στήριξης και της απέραντης ρευστότητας έχει αυξήσει τις δομικές δαπάνες προσωπικής κατανάλωσης στις ΗΠΑ κατά 1,5%, μέσα στο τελευταίο 12μηνο, παρ’ όλη τη ύφεση και την πτώση της κατανάλωσης. Η αύξηση αυτή, οφείλεται σε σημαντικό βαθμό στην αύξηση των τιμών των αγροτικών προϊόντων, όπως φαίνεται από την πορεία του RJA (Rogers International Commodity Index – Agriculture Total return ETN NYSE), που κατέγραψε μια κίνηση της τάξεως του +38,67% μέσα σε επτά μόλις μήνες.
Ο μόνος τρόπος αντιμετώπισης του πληθωρισμού είναι η ανατροπή της χαλαρής νομισματικής πολιτικής που ακολoυθεί η Fed και η αύξηση των επιτοκίων. Κάτι που είχε συμβεί με ιδιαίτερα επιθετικό τρόπο στην αρχή της δεκαετίας του 1980, επί Paul Volcker.
Ωστόσο και μόνο σαν σκέψη, η συγκεκριμένη θεραπεία θα επηρεάσει τις χρηματιστηριακές αγορές, θα προκαλέσει φόβο και πτώση των τιμών των μετοχών και των λοιπών προϊόντων. H περίοδος των δωρεάν κεφαλαίων θα τερματιστεί απότομα, με ο, τι σημαίνει αυτό για τα υπερτιμημένα περιουσιακά στοιχεία των Αμερικανών πολιτών. Πάντως οι κεντρικοί τραπεζίτες σε όλο τον κόσμο, φαίνεται να είναι οι μόνοι που δεν βλέπουν πάνω στον ελέφαντα, τα σχετικά σημάδια. Τα έντονα πληθωριστικά σημάδια, θα γίνουν πιο έντονα και πιο αισθητά τους επόμενους μήνες και οπωσδήποτε αμέσως μετά από το άνοιγμα της πραγματικής οικονομίας.
Θαύματα στην οικονομία δεν γίνονται. Η αναβολή της λήψης μέτρων από την πλευρά της Fed, για την αποτροπή της έκρηξης του πληθωρισμού θα είναι ακόμα πιο επικίνδυνη για τον Λευκό Οίκο. Οι Δημοκρατικοί γνωρίζουν ότι ο πληθωρισμός βάλει ευθέως κατά των ευάλωτων πληθυσμιακών ομάδων των ΗΠΑ και ιδιαίτερα αυτών που έχουν ισχνά εισοδήματα. Ο Λευκός Οίκος θα βρεθεί μπροστά σε δίλημμα. Στο αν θα μπορέσει να σώσει τις αγορές ή αν θα καταφέρει να αποτρέψει μια κοινωνική έκρηξη.
