Του Κωνσταντίνου Χαροκόπου
Βρέθηκε στα χέρια μας, αντίγραφο της επιστολής που απέστειλε βουλευτής της συμπολίτευσης, προς τη διοίκηση συστημικής τράπεζας, η οποία αποφάσισε να κλείσει τα τραπεζικά καταστήματα της, σε δυο κωμοπόλεις της εκλογικής του περιφέρειας, με 2.000 και 3.500 κατοίκους αντίστοιχα. Ο βουλευτής στην επιστολή του, ζητά να μην κλείσουν τα τραπεζικά καταστήματα.
Το συγκεκριμένο μέλος του νομοθετικού σώματος, από το οποίο απαιτούμε να έχει αίσθηση της πραγματικότητας και αντίληψη των εξελίξεων, δημοσιοποίησε μάλιστα την επιστολή του στον Τύπο, έτσι ώστε να χαϊδέψει τα αυτιά και να χτυπήσει φιλικά τις πλάτες των ψηφοφόρων του. Στην επιστολή του διαβάζουμε ότι “θα πρέπει να ληφθούν υπόψη οι ανάγκες και οι ιδιαιτερότητες των τοπικών κοινωνιών, όσον αφορά στην τραπεζική τους εξυπηρέτηση”. Διαβάζουμε ακόμα ότι “τα καταστήματα αυτά συμβάλλουν αποφασιστικά στην ποιότητα ζωής των πολιτών”. Και καταλήγει ο βουλευτής, λέγοντας ότι “πιστεύουμε ακράδαντα ότι αυτές οι κοινωνικές και οικονομικές παράμετροι θα πρέπει να συνυπολογίζονται στις αποφάσεις που αφορούν στο κλείσιμο καταστημάτων, πέραν των κριτηρίων που αφορούν την εσωτερική εξοικονόμηση πόρων της τράπεζας”.
Εκτιμώ πως ο ίδιος βουλευτής, θα διατυμπάνιζε την αντίθεση του στις ανακεφαλαιοποιήσεις των τραπεζών μέσω του ΤΧΣ και των “χρημάτων του λαού”, υπερασπιζόμενος ταυτόχρονα τους δανειολήπτες με “κόκκινα δάνεια”, καυτηριάζοντας τις τραπεζικές διαδικασίες για την διαχείριση και εκκαθάριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Αυτή η αντίφαση κυριαρχεί δυστυχώς, όχι μόνο στη σκέψη του συγκεκριμένου βουλευτή, αλλά και της πλειονότητας των Ελλήνων πολιτών. Λες και το τραπεζικό πρόβλημα θα το λύσει κάποιος τρίτος. Λες και οι δανειολήπτες είναι κάποιο άσχετοι.
Οι τράπεζες βίωσαν μια παρατεταμένη περίοδο εσωστρέφειας. Οι ανακεφαλαιοποιήσεις, οι ραγδαίες μετοχικές μεταβολές, οι διαρκείς αλλαγές των διοικήσεων, οι αλλεπάλληλες μεταγραφές στελεχών, οι εθελούσιες έξοδοι των υπαλλήλων, οι πρόωρες συνταξιοδοτήσεις, η συρρίκνωση των δικτύων και οι προσπάθειες εκκαθάρισης των λογιστικών καταστάσεων, δεν επέτρεψαν στις ελληνικές τράπεζες να κινηθούν προς τα εμπρός.
Η κίνηση Ζαββού, με την εφαρμογή του σχεδίου “Ηρακλής”, έρχεται να δώσει την απαραίτητη βαθιά και ζωογόνα πνοή, προς τις τέσσερις συστημικές τράπεζες. Μια πνοή, που θα δώσει την ευκαιρία στις τράπεζες να αφήσουν πίσω τους, το σκοτεινό παρελθόν που τους κληρονόμησε η εγχώρια κρίση του κρατικού χρέους και να κινηθούν προς την κατεύθυνση του ριζικού μετασχηματισμού τους. Διότι όλα αυτά τα χρόνια, έχουν υπάρξει ραγδαίες εξελίξεις στο διεθνή χώρο της τραπεζικής και των χρηματοδοτήσεων. Και οι ελληνικές τράπεζες θα πρέπει να ακολουθήσουν την παγκόσμια τάση και να προσαρμοστούν αλλάζοντας ριζικά, τόσο το λειτουργικό όσο και το επιχειρηματικό μοντέλο τους.
Είναι τρεις οι βασικοί παράγοντες που θα επηρεάσουν το λειτουργικό και επιχειρηματικό μοντέλο των τραπεζών, τα επόμενα χρόνια. Ο πρώτος παράγοντας, είναι το ρυθμιστικό περιβάλλον που θέτουν οι εποπτικές αρχές και το πολιτικό σύστημα. Ο δεύτερος παράγοντας είναι το σύνολο των ψηφιακών τομών, που υφίστανται οι παραδοσιακές διαδικασίες και δομές των τραπεζών. Κι ο τρίτος παράγοντας είναι ο εντεινόμενος ανταγωνισμός από μη τραπεζικούς παίκτες.
Το αυστηρότερο ρυθμιστικό πλαίσιο λειτουργίας του τραπεζικού συστήματος, επιβάλλει νέους περιορισμούς και περιπλέκει τις υπάρχουσες ρυθμίσεις, δυσκολεύοντας την τραπεζική καθημερινότητα. Το πλαίσιο αυτό, αυξάνει το διαχειριστικό κόστος και επηρεάζει την κατεύθυνση δραστηριοποίησης των τραπεζών, στην προσπάθεια τους να κρατήσουν τα επίπεδα της κερδοφορίας τους και να αναζητήσουν νέες πηγές εσόδων.
Το κύμα της ψηφιακής τεχνολογίας σαρώνει τους τραπεζικούς εσωτερικούς μηχανισμούς, εξοβελίζοντας τις παραδοσιακές σχέσεις τραπεζοϋπάλληλου – πελάτη και διαμορφώνοντας ένα ευμετάβλητο και δυναμικό περιβάλλον λειτουργίας. Η εξυπηρέτηση των πελατών και η επαφή τους με την τράπεζα, ακολουθούν την οδό της αυτοματοποίησης μέσω των τεχνολογιών των bots και των robots, της τεχνητής νοημοσύνης, της τεχνολογίας blockchain, των αρχειοθετήσεων σε περιβάλλον cloud computing κλπ.
Τέλος, ο εντεινόμενος ανταγωνισμός που κατακλύζεται τα τελευταία χρόνια από διαδικτυακές τράπεζες, από μη τραπεζικούς οργανισμούς, από εναλλακτικές μορφές χρηματοδότησης, υποχρεώνει τις τράπεζες να κινηθούν με σχετικά “ανορθόδοξο” τρόπο, απέναντι στην κλασσική τραπεζική πρακτική.
Αυτά έχουμε μπροστά μας. Περί αυτών θα πρέπει να ανησυχεί ο βουλευτής που με την ψήφο του, θα διαμορφώσει το νομικό και ρυθμιστικό πλαίσιο των τραπεζών στο νέο ψηφιακό περιβάλλον τους. Και όχι, για την κατάργηση ορισμένων τραπεζικών καταστημάτων της επαρχίας, που ήταν κάτι ανάμεσα σε τράπεζα, καφενείο, χώρο συνάθροισης και ΚΑΠΗ. Άλλωστε σήμερα, μόλις το 20% των συναλλαγών διεκπεραιώνονται μέσω καταστημάτων.
* * *
Ο αρθρογράφος είναι οικονομικός αναλυτής, με ειδίκευση στο σχεδιασμό σύνθετων επενδυτικών στρατηγικών.
Αποποίηση Ευθύνης: Το περιεχόμενο της στήλης, είναι καθαρά ενημερωτικό και πληροφοριακό και δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση επενδυτική συμβουλή, ούτε υποκίνηση για συμμετοχή σε οποιαδήποτε συναλλαγή. Ο αρθρογράφος δεν ευθύνεται για τυχόν επενδυτικές και λοιπές αποφάσεις που θα ληφθούν με βάση τις πληροφορίες αυτές.