Για πρώτη φορά υπάρχει πολιτική βούληση για εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου δηλώνει στο Liberal.gr o επικεφαλής της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για τον έλεγχο του καπνίσματος, πνευμονολόγος, κ. Παναγιώτης Μπεχράκης, σημειώνοντας πως η ελληνική κοινωνία είναι πλέον ώριμη. Παράλληλα αναφέρει την προσπάθεια ενημέρωσης των παιδιών με στόχο να αναδειχθούν ως οι δυναμικοί πρεσβευτές της σύγχρονης άποψης για το κάπνισμα.
O τέως αναπληρωτής καθηγητής Πανεπιστημίων Αθηνών και Χάρβαρντ, και διευθυντής του Ινστιτούτου Δημόσιας Υγείας του Αμερικανικού Κολεγίου Ελλάδος επισημαίνει την αποφασιστικότητα της κυβέρνησης να εμπεδώσει την πολιτική βούληση στους πολίτες και γνωστοποιεί τα πρώτα βήματα με τα οποία θα γίνει σταδιακά πράξη, ο αποτελεσματικός περιορισμός του καπνίσματος σε όλες τις ηλικίες.
Ταυτόχρονα αναφέρεται στο θέμα της διαμόρφωσης της ανάλογης Παιδείας στους νέου και δηλώνει πως «έχουν αναπτυχθεί και λειτουργούν τρεις ειδικά διαμορφωμένοι εκπαιδευτικοί χώροι, στο Ινστιτούτο Δημόσιας Υγείας του Αμερικανικού Κολεγίου Ελλάδος, στην Πλάκα, στο Κέντρο Νόησις σε συνεργασία με το Κολλέγιο Ανατόλια, στη Θεσσαλονίκη και στην Τεγέα σε συνεργασία με το κοινωφελές ίδρυμα Μιχαήλ Ν. Στασινόπουλος - Βιοχάλκο, ενώ μία τέταρτη έδρα αναλόγων δραστηριοτήτων είναι υπό ανάπτυξη στα Χανιά της Κρήτης».
Μάλιστα μέχρι σήμερα 52.000 μαθητές έχουν παρακολουθήσει 1.500 παρεμβάσεις και όπως σημειώνει στόχος είναι η ανάδειξη της «ηγετικής θέσης» του παιδιού και της ανάληψης του ρόλου του δυναμικού πρεσβευτή της σύγχρονης άποψης για το κάπνισμα.
Συνέντευξη στον Ανδρέα Ζαμπούκα:
- Κύριε Μπεχράκη, θεωρείτε πως η ελληνική κοινωνία είναι πλέον, ώριμη να συμμορφωθεί με την καθολική εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου;
Οι συνθήκες φαίνεται να είναι ώριμες. Ξέρετε οι κοινωνίες αλλάζουν, δεδομένων των επιρροών που δέχονται από την περιρρέουσα πολιτισμική ατμόσφαιρα αλλά και την «διαπαιδαγώγησή» τους. Οι έλληνες πολίτες όχι μόνο έχασαν τον τίτλο του «θεριακλή», αλλά επιπλέον εφαρμόζουν πρόθυμα τον νόμο σε πολλές περιπτώσεις. Σε τράπεζες, πολυκαταστήματα, αεροδρόμια, μετρό, λεωφορεία, πλοία και σε χώρους που έχουν χαρακτηριστεί ως χώροι ελεύθεροι καπνού δεν καπνίζουν. Η μεταβολή αυτή μόνο τυχαία δεν είναι. Από το 2009 μέχρι σήμερα μία τεράστια σε όγκο και επιστημονικά σχεδιασμένη εκπαιδευτική δραστηριότητα έχει αναπτυχθεί σε πανελλήνια κλίμακα, με στόχο ακριβώς αυτή την αλλαγή της νοοτροπίας των νέων ανθρώπων σε σχέση με το κάπνισμα.
Δεν μείναμε με σταυρωμένα τα χέρια όλα αυτά τα χρόνια. Δουλέψαμε πολύ και πετύχαμε, εκτός από την σταδιακή εφαρμογή του νόμου, την ραγδαία μείωση του καπνίσματος σε πολύ μεγάλα ποσοστά.
- Γιατί η προηγούμενη κυβέρνηση δεν εφάρμοσε τον νόμο; Ακόμα και μέσα στη Βουλή συνέχιζαν μέχρι πρόσφατα τουλάχιστον, να καπνίζουν. Ήταν ζήτημα «ιδεολογίας»;
Δεν νομίζω ότι ήταν ζήτημα ιδεολογίας. Απλά οι προτεραιότητές της δεν είχαν επιτρέψει να ιεραρχήσει το κάπνισμα ψηλά στην ατζέντα της. Η αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης, η συμφωνία των Πρεσπών και άλλα φλέγοντα θέματα θεωρήθηκαν πολύ πιο σημαντικά. Η καθημερινότητα όμως των πολιτών είναι εξίσου σημαντική, σε ό τι αφορά την ποιότητα της ζωής τους και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
- Στη Βουλή όμως το κάπνισμα συνεχίζεται...
Το είδα. Πρόκειται για κατάφωρη και προκλητική παραβίαση του νόμου. Ο Πρόεδρος της Βουλής πρέπει να παρέμβει και να ενεργήσει τα δέοντα ώστε να επιβληθούν στον Παύλο Πολάκη οι κυρώσεις που προβλέπονται όπως για κάθε πολίτη που παραβιάζει τη νομοθεσία. Να επιβληθεί επίσης, ποινή και στο καφενείο της Βουλής επειδή, από ό,τι φαίνεται, υπάρχουν τασάκια στο τραπέζι. Πρώτη η Βουλή οφείλει να δείξει το δρόμο για να γίνει η Ελλάδα ευρωπαϊκό κράτος. Στα Σκόπια, πριν από χρόνια, υπήρξε ανάλογο περιστατικό . Ο εισαγγελέας πήγε στη Βουλή και έκλεισε το καφενείο!
- Οπότε, τι αλλάζει από δω και πέρα; Τι έχουμε να περιμένουμε;
Αλλάζει το ότι για πρώτη φορά, εκφράζεται μια σαφής πολιτική βούληση για την εφαρμογή το αντικαπνιστικού νόμου. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει δεσμευθεί για την εφαρμογή αυτή και η κοινωνία μας περιμένει αποτελέσματα. Η αλήθεια είναι ότι, μια μεγάλη μεταβολή νοοτροπίας και αντίληψης του ελληνικού κοινού για το κάπνισμα έχει όντως διαπιστωθεί και εκφράζεται με μεγάλη ποσοστιαία μείωση των καπνιστών την τελευταία δεκαετία, η οποία ιδίως στις νεαρές ηλικίες ξεπερνά το 30%.
- Ποια είναι τα βήματα με τα οποία θα κινηθείτε για την πλήρη εφαρμογή;
Eίναι μέτρα ελέγχου αλλά και πρόληψης. Σε πρώτο επίπεδο θα υπάρξει ενημέρωση από το Υπουργείο Υγείας για τις υποχρεώσεις των δημόσιων χώρων, όπου βέβαια, σε πολύ μεγάλο ποσοστό ο νόμος εφαρμόζεται. Αλλά και σε χώρους ψυχαγωγίας, ταξί και νυχτερινά κέντρα. Στη συνέχεια, θα λειτουργήσει τηλεφωνικό κέντρο όπου θα γίνονται δεκτές οι άμεσες καταγγελίες. Ρόλο θεωρώ ότι θα παίξει και η τοπική αυτοδιοίκηση η οποία έχει ευθύνες για τον τρόπο ζωής των τοπικών κοινωνιών. Από εκεί και πέρα, η συνέπεια στους ελέγχους, η άμεση αστυνόμευση και η διαρκής προσήλωση των αρχών, θα μηδενίσει την ανοχή και θα καλλιεργήσει μία διευρυμένη αντικαπνιστική κουλτούρα στον κόσμο. Με την αποφασιστικότητα, είναι θέμα χρόνου να επιλυθεί ένα πρόβλημα που μας ταλαιπωρούσε για χρόνια.
- Και στα νυχτερινά κέντρα κύριε Μπεχράκη; Τα συμφέροντα είναι πολύ μεγάλα…
Κοιτάξτε, είναι γεγονός ότι η καθυστέρηση στην καθολική εφαρμογή του νόμου οφείλεται κυρίως, στα κακώς νοούμενα οικονομικά συμφέροντα και σε έναν ανταγωνισμό με βασικό γνώμονα τον λαικισμό. Αν όμως, κανείς δεν θα μπορεί να παρανομήσει, όλοι θα συμμορφωθούν χωρίς διαμαρτυρία.
- Η αντικαπνιστική συμπεριφορά όμως είναι και θέμα παιδείας.
Πρωτίστως θέμα παιδείας. Στο πλαίσιο αυτό έχουν αναπτυχθεί και λειτουργούν τρεις ειδικά διαμορφωμένοι εκπαιδευτικοί χώροι, στο Ινστιτούτο Δημόσιας Υγείας του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος, στην Πλάκα, στο Κέντρο Νόησις σε συνεργασία με το Κολλέγιο Ανατόλια, στη Θεσσαλονίκη και στην Τεγέα σε συνεργασία με το κοινωφελές ίδρυμα Μιχαήλ Ν. Στασινόπουλος - Βιοχάλκο, ενώ μία τέταρτη έδρα αναλόγων δραστηριοτήτων είναι υπό ανάπτυξη στα Χανιά της Κρήτης.
Σε καθημερινή βάση, μια σχολική τάξη μεταφέρεται και παρακολουθεί την επιστημονικά σχεδιασμένη, διαδραστική, παρέμβαση για την πρόληψη του καπνίσματος. Μέχρι σήμερα 52.000 μαθητές έχουν παρακολουθήσει 1.500 παρεμβάσεις. Επιπλέον, έχουν διαμορφωθεί εξειδικευμένα βιωματικά σεμινάρια για γονείς, εκπαιδευτικούς και επαγγελματίες Υγείας, που υλοποιούνται από υψηλού επιπέδου επιστήμονες, με περισσότερες από 2.400 συμμετοχές σε έντεκα πόλεις.
Επίσης, έχουν πραγματοποιηθεί με εξαιρετική επιτυχία εννέα πανελλήνια μαθητικά συνέδρια «Παιδεία για Έναν Κόσμο Χωρίς Κάπνισμα». Συνολικά περισσότεροι από 6.500 μαθητές έχουν συμμετάσχει στα συνέδρια και 11.000 έλαβαν μέρος στους διαγωνισμούς.
Αποτέλεσμα όλης αυτής της δραστηριότητας είναι η «ηγετική» θέση του παιδιού, το οποίο, σε οικογενειακό και κοινωνικό επίπεδο, έχει αναλάβει τον ρόλο του δυναμικού πρεσβευτή της σύγχρονης άποψης για το κάπνισμα. Στο ίδιο πνεύμα 10.000 Έλληνες φοιτητές έχουν ήδη υπογράψει, από το 2012, διακήρυξη για την αναγνώριση του παθητικού καπνίσματος ως ζητήματος παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Το σύνολο αυτής της δραστηριότητας, που σήμερα υλοποιείται από την πρωτοβουλία SMOKEFREEGREECE, αποτελεί την κοινή δράση του George D. Behrakis Research Lab, της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας και του Ινστιτούτου Δημόσιας Υγείας του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος. Η πρωτοβουλία SMOKEFREEGREECE στηρίζεται οικονομικά από το Behrakis Foundation, Boston MA, οι δε δραστηριότητές της πραγματοποιούνται υπό την αιγίδα της Α.Ε. του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Προκοπίου Παυλοπούλου.
Σε κάθε περίπτωση, όλα αυτά τα χρόνια, δεν μείναμε με σταυρωμένα χέρια. Κάναμε πολλά και ήρθε η ώρα, η πολιτική βούληση της κυβέρνησης, να τα εφαρμόσει καθολικά.
