Του Σάκη Μουμτζή
Όπως ακούγεται, κυοφορείται ανασχηματισμός. Υπάρχουν δύο ειδών ανασχηματισμοί. Αυτοί της ρουτίνας, όπου το κύριο μέλημα του εκάστοτε πρωθυπουργού είναι να τηρήσει τις εσωκομματικές ισορροπίες, τόσο σε επίπεδο τάσεων, όσο και σε επίπεδο εντοπιότητας. Τέτοιοι ανασχηματισμοί είναι οι περισσότεροι.
Υπάρχουν βέβαια και οι ανασχηματισμοί που δηλώνουν αλλαγή πολιτικής κατεύθυνσης της κυβερνήσεως, όπως ήταν ο ανασχηματισμός του 1985, όταν η είσοδος του Κ. Σημίτη σε αυτήν, σηματοδότησε την πολιτική της δημοσιονομικής πειθαρχίας.
Ο Α. Τσίπρας τι θα κάνει; Θα συνδυάσει τον ανασχηματισμό με την αλλαγή της πολιτικής του, που φαίνεται πως είναι η πλήρης συμμόρφωση με τους όρους των εταίρων-δανειστών; Ή θα επιλέξει να κινηθεί στο συνηθισμένο πλαίσιο των ισορροπιών;
Ο ανασχηματισμός όμως είναι το επιφαινόμενο. Το ουσιαστικό πρόβλημα για την ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ είναι αν θα επιλέξει να απευθυνθεί – μέσω νέων προσώπων με κύρος – σε εθνικό ακροατήριο ή να διατηρήσει το εναπομείναν κοινό του. Να περιφρουρήσει τον συρρικνωμένο χώρο του.
Το πρώτο είναι δύσκολο, γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ δεν διαθέτει τα εργαλεία για να το πράξει. Το άνοιγμα στο εθνικό ακροατήριο δεν μπορεί να γίνει με διχαστικό λόγο που διαρκώς παράγει εχθρούς. Γιατί αυτός είναι ο λόγος του εδώ και εφτά χρόνια.
Μια αιφνίδια μεταβολή στο ύφος της εκφοράς του, αλλά και στο περιεχόμενο του, δεν θα πείσει τους πολίτες, που θα θεωρήσουν αυτήν την αλλαγή υποκριτική και σκόπιμη. Συνεπώς, αυτό που απομένει στον Α. Τσίπρα είναι κινούμενος στο ίδιο πολιτικό μοτίβο, να προσπαθήσει με έναν ανασχηματισμό ρουτίνας, να δώσει νέα δυναμική στην κυβέρνηση του.
Κάτι ιδιαίτερα δύσκολο, καθώς το καλοκαίρι συνοδεύτηκε, για μια ακόμα χρονιά, από κυβερνητικές ήττες, που επισωρεύθηκαν στο ήδη κακό κλίμα για την συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Η άλλη αντίληψη για έναν ανασχηματισμό που θα σηματοδοτήσει και την αλλαγή της κατεύθυνσης, προσκρούει και στην αδυναμία εξεύρεσης σοβαρών ανθρώπων, που θα δεχτούν να υπουργοποιηθούν.
Κανένας πολιτικός, που σέβεται τον εαυτό του, δεν εισέρχεται σε μια κυβέρνηση που βρίσκεται σε διαρκή πτώση. Δεν έχει κανέναν λόγο να διακινδυνεύσει το κύρος του και την υστεροφημία του, για πολιτικές που χαράχθηκαν ερήμην του.
Για μια ακόμα φορά ο Α. Τσίπρας βρίσκεται παγιδευμένος στο είδος της πολιτικής που άσκησε από το 2010. Γιατί με αυτήν την πολωτική πολιτική σάλταρε στην εξουσία, αλλά τώρα πρέπει να την αλλάξει ριζικά για να διατηρηθεί σε αυτήν και να παραμείνει βασικός παίκτης στην κεντρική πολιτική σκηνή, καθώς και αυτό δεν είναι, πλέον, δεδομένο.
Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει εισέλθει στην γκρίζα ζώνη του λυκόφωτος. Εκεί όπου η απόσταση μεταξύ της αξιοπρεπούς ήττας και της ταπεινωτικής συντριβής είναι ελάχιστη. Δεν γνωρίζω αν η ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ, έχει επίγνωση της κατάστασης, και αν ναι, τι περιθώρια αντίδρασης διαθέτει.
Το σίγουρο είναι πως αν – υπερβαίνοντας ιδεολογικές αγκυλώσεις και ανώφελες ισορροπίες – δεν προχωρήσει σε ανασχηματισμό νέας πνοής, τότε
θα αναγκαστεί να υπουργοποιήσει άτομα, που πέραν όλων των άλλων, στερούνται και της στοιχειώδους σοβαρότητας.
Το κλίμα ευφορίας, που τεχνηέντως καλλιεργείται μετά από κάθε ανασχηματισμό, θα κρατήσει μόνον λίγες ημέρες.