Ισχυρή ανάπτυξη για το Βορρά, ασθενέστερη για το Νότο, όπως η Ελλάδα, που εξαρτάται πολύ από τον τουρισμό και τις υπηρεσίες, «βλέπει» για φέτος ο γνωστός γερμανός οικονομολόγος Ντάνιελ Γκρος.
Το μεγάλο ερωτηματικό για την ελληνικη οικονομία παραμένει ο τουρισμός, το αν θα ανοίξει τον Ιούνιο ή όχι, όπως λέει ο γερμανός αναλυτής και προβλέπει ότι Ισπανία, Ιταλία, Ελλάδα, θα υποστούν μεγαλύτερες επιπτώσεις από την πανδημία απ’ ότι ο ευρωπαικός Βορράς. Η αιτία, το γεγονός ότι οι βόρειες οικονομίες στηρίζονται πολύ περισσότερο στην βιομηχανία, η οποία παρά τα παρατεταμένα lockdown, όπως αυτό στη Γερμανία, συνεχίζουν να δουλεύουν στο φουλ.
Δεν τον ανησυχούν οι καθυστερήσεις στις παραδόσεις εμβολίων αφού θεωρεί ότι σύντομα θα αποκατασταθούν, παρ’ όλα αυτά, μπροστά στις πολλές φετινές αβεβαιότητες, όπως οι μεταλλάξεις του ιού, ο Γκρος, διευθυντής του think tank Centre for European Policy Studies (CEPS) και με πλούσια εμπειρία σε Κομισιόν, ΔΝΤ και Ευρωκοινοβούλιο, αποφεύγει τις προβλέψεις για το ποσοστό της φετινής ανάκαμψης στην ευρωζώνη.
Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη
- Οι παραδόσεις εμβολίων καθυστερούν, οι χώρες-μέλη ζητούν επιτάχυνση, οι Βρυξέλλες πιέζουν τις Pfizer/Biontech, το πρόγραμμα εμβολιασμών «περπατά» με προβλήματα. Τι επιπτώσεις μπορεί να έχει στην φετινή πορεία της ανάπτυξης τυχόν καθυστέρηση των εμβολιασμών σε συνδυασμό και με την επιμονή της πανδημίας;
Οι αντιδράσεις των χωρών είναι φυσιολογικές. Πρέπει όμως να έχουμε υπόψιν ότι οι καθυστερήσεις στις παραλαβές σχετίζονται με το γεγονός ότι οι Pfizer/ Biontech σκοπεύουν να αυξήσουν την παραγωγή εμβολίων. Και για να γίνει αυτό, είναι απαραίτητες ορισμένες τροποποιήσεις των διαδικασιών παραγωγής, όπως έχουν ανακοινώσει. Άρα ναι μεν τις επόμενες εβδομάδες θα παραδοθούν λιγότερες παρτίδες, ωστόσο μέσα στους επόμενους τρεις μήνες αυτές θα είναι πολύ περισσότερες απ’ όσες είχαν αρχικά συμφωνηθεί. Με άλλα λόγια το χρονοδιάγραμμα για το στόχο, που είναι ο εμβολιασμός ενός 50% του πανευρωπαϊκού πληθυσμού, δεν έχει αλλάξει. Ίσως μάλιστα και να μειωθεί έπειτα από την αύξηση της δυνατότητας παραγωγής εμβολίων από τις δύο εταιρείες. Αντιλαμβάνομαι τις ανησυχίες των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων. Εκτιμώ όμως ότι δεν θα υπάρξει κάποιο ουσιώδες πρόβλημα.
- Το ρωτώ γιατί εκτός από τις καθυστερήσεις, το δεύτερο κύμα του ιού δείχνει πιο σκληρό από το πρώτο, η γερμανική κυβέρνηση παρέτεινε το lockdown μέχρι τις 14 Φεβρουαρίου και εξήγγειλε νέα μέτρα, ενώ χθες ο βρετανός πρωθυπουργός ανακοίνωσε ενδείξεις ότι το μεταλλαγμένο στέλεχος, εκτός από πιο μεταδοτικό, είναι και πιο θανατηφόρο…
Η παράταση στην Γερμανία συνδέεται ακριβώς με το μεταλλαγμένο στέλεχος του κορωνοϊού που είναι πιο μεταδοτικό. Ασφαλώς και η παράταση των lockdown στην Ευρώπη θα έχει αρνητικό αντίκτυπο στην οικονομία, ειδικά όμως για την Γερμανία θα έλεγα ότι οι επιτπώσεις θα είναι μικρότερες. Κι αυτό καθώς η οικονομία της δεν εξαρτάται τόσο από τις υπηρεσίες και τον τουρισμό όσο άλλες χώρες. Εξαρτάται κυρίως από την βιομηχανία και αυτή συνεχίζει να παράγει κανονικά. Οπως ακριβώς και στον πρώτο γύρο, έτσι και στο δεύτερο, η επίπτωση στις οικονομίες της Βόρειας Ευρώπης, που εξαρτώνται κυρίως από τη βιομηχανία, η οποία σήμερα συνεχίζει να δουλεύει, θα είναι μικρή. Στον αντίποδα, η επίπτωση στις οικονομίες του Νότου της Ευρώπης, οι οποίες στηρίζονται κυρίως σε τουρισμό, υπηρεσίες και μετακινήσεις, θα είναι πιο ισχυρές.
- Σε προ ημερών πάντως έκθεση, η Oxford Economics, εκτιμά ότι λόγω όλων των παραπάνω, η οικονομία της Ευρωζώνης δεν θα καταφέρει κατά το πρώτο τρίμηνο να σηκώσει κεφάλι και θα παραμείνει σε ύφεση μέχρι να τεθεί υπό έλεγχο η πανδημία. Ποια η γνώμη σας ;
Είναι πολύ νωρίς για τέτοιες εκτιμήσεις. Μια καθυστέρηση μερικών εβδομάδων στην ανάκαμψη δεν αλλάζει κάτι στην ουσία. Το κλειδί είναι πράγματι το πόσες ακριβώς δόσεις εμβολίων θα έχει καταστεί εφικτό να διανεμηθούν στους Ευρωπαίους μέχρι το καλοκαίρι. Το γεγονός ότι σήμερα καταγράφεται υστέρηση στις παραδόσεις δεν είναι τόσο σημαντικό. Επιμένω ότι η φετινή ανάκαμψη θα είναι ισχυρή, αλλά όχι με τον ίδιο ρυθμό σε όλη την Ευρώπη. Ισχυρότερη ανάκαμψη θα γνωρίσει ο Βορράς, πιο ασθενή θα γνωρίσει ο Νότος.
- Ειδικά για την Ελλάδα, ποια είναι η πρόβλεψή σας ;
Για την Ελλάδα ο τουρισμός θα παραμείνει το κλειδί της ανάπτυξης. Είναι και φέτος το μεγάλο ερωτηματικό. Δεν μπορεί κανείς να έχει υψηλές προσδοκίες και να περιμένει πολλά για το διάστημα των επόμενων μηνών. Τα πάντα θα εξαρτηθούν από το κατά πόσο θα ανοίξει ο τουρισμός τον Μάιο και τον Ιούνιο, οπότε και ξεκινάει η σεζόν στην Ελλάδα και αυτό είναι κάτι που σήμερα ουδείς μπορεί να προβλέψει. Τα πάντα επίσης θα εξαρτηθούν όπως σας είπα από την ταχύτητα των εμβολιασμών- και αυτό αφορά όλη την Ευρώπη- και την αποτελεσματικότητα τους απέναντι στις μεταλλάξεις του ιού.
Εκτός από την διάθεση των εμβολίων στις αβεβαιότητες της φετινής χρονιάς για τις ευρωπαϊκές οικονομίες, θα προσέθετα τυχόν δευτερογενείς επιδράσεις των εμβολίων, τις μεταλλάξεις, είναι όλα άγνωστοι Χ προς το παρόν. Εκτιμώ ότι στο τέλος η ευρωζώνη θα γνωρίζει ανάκαμψη, ωστόσο θα απέφευγα πρόβλεψη για το ποσοστό.
