Του Κωνσταντίνου Βέργου*
Οι τιμές της Deutsche Bank βιώνουν το τελευταίο διήμερο μια ανάκαμψη, μετά την ανακοίνωση για οριστικοποίηση του προστίμου για το σκάνδαλο στα Αμερικάνικα στεγαστικά δάνεια. Όμως, το ερώτημα παραμένει, θα πρέπει να διασωθεί, και θα διασωθεί, η μεγάλη αυτή τράπεζα με τα λεφτά των φορολογουμένων αν αυτό "χρειαστεί";
H τιμή της Deutsche Bank δεν πέφτει μόνο λόγω προστίμου όπως κάποιοι προπαγανδίζουν! Η τιμή πέφτει εδώ και 9 χρόνια, και η κατάρρευση απλά επιταχύνθηκε το τελευταίο 12μηνο, ενώ σε ό,τι αφορά το πρόστιμο, απλά επιβεβαιώνεται αυτό που εξαρχής εκτιμήσαμε, ότι θα συμβιβαστεί περίπου στο 1/3 του αρχικού ποσού, όπως γίνεται σε τέτοιες περιπτώσεις, στα 5,4 δις δολάρια, δηλαδή λίγο πάνω από το 1/3 των 13 δις που θα ήταν 4,3 δις.
Εμφανέστατα, το πρόβλημα της τράπεζας δεν είναι 4-5 ή 10 δις, αλλά η έκθεσή της σε κινδύνους, καθώς διαθέτει 42 τρις σε παράγωγα και οι απώλειες μπορεί να φτάσουν τα 150 δις ή και 300 δις. Γι'' αυτό το βασικό σενάριο, παρά την μικρή τεχνική ανάκαμψη, είναι ότι η πτώση θα συνεχιστεί! Η πτώση θα κρατήσει μάλλον καιρό, όπως έξαλλου σε όλες σχεδόν τις Ευρωπαϊκές Τράπεζες. Οι τελικές τιμές που θα διαμορφωθούν, αν γίνει έτσι, θα είναι πάρα πολύ χαμηλότερες, καθώς η αξια των τραπεζών θα αντικατοπτρίζει τα πραγματικά τους κεφάλαια, που ουσιαστικά θα μηδενιστούν. Θα μηδενιστούν, σχεδόν, είτε λόγω υπερβολικής έκθεσης σε ρίσκα "επενδυτικών προϊόντων", όπως στην περίπτωση Deutsche Bank, είτε λόγω έκθεσης κινδύνων στα δάνεια που έχουν δώσει, λόγω της κατάρρευσης των εταιριών στην Ευρωπαϊκή Ένωση από την πολιτική Σόιμπλε.
Πρέπει να διασωθούν λοιπόν οι Υπερτράπεζες αυτές και πρόκειται θα διασωθούν; Ο μοναδικός τρόπος να συνετιστούν "Τραπεζίτες" με άπληστο και αδίστακτο πρόσωπο, σαν εκείνους της Deutsche Bank, είναι να τους αφήσει το κράτος να χρεοκοπήσουν. Μόνο όταν σταματήσουν οι παρεμβάσεις των κρατών, όταν σταματήσουν οι πολίτες να διασώζουν άπληστους τραπεζίτες, θα μαζευτούν τα πράγματα. Αυτό δείχνει η πρακτική. Η χρεοκοπία της Lehman Brothers στις ΗΠΑ, ήταν ακριβώς αυτό, η απάντηση του Αμερικάνικου κράτους, ότι δεν "μασάει" από εκβιασμούς τραπεζιτών. Αν οι ΗΠΑ είχαν διασώσει τη Lehman Brothers τα επιτόκια δανεισμού του Αμερικανικού Δημοσίου θα είχαν εκτοξευτεί πολύ ψηλά. Με το που την άφησαν να χρεοκοπήσει, βούλιαξαν οι "μεγαλοτραπεζίτες του ρίσκου", διότι αυξήθηκε ο "δυνητικός κίνδυνος" για τις τράπεζες, όπως θαυμάσια περιγράφει ο κορυφαίος στο χώρο της Τραπεζιτικής, καθηγητής Alex Cukierman, αλλά και οι Caballero, Bernanke και Anthony Saunders.
Στην Ευρώπη, αντίθετα, υπήρχε η αντίθετη τακτική (ενδεικτικά βλέπε Kizys, Paltalidis and Vergos, 2016), με αποτέλεσμα οι τράπεζες να φτάσουν να έχουν χαμηλότερα επιτόκια δανεισμού από τα ίδια τα... κράτη! Μετέφεραν δηλαδή στην Ευρώπη το ρίσκο από τις τράπεζες στον πολίτη!
Η Ευρώπη δεν αντέχει άλλη συμπαιγνία "πολιτικών με τραπεζίτες". Τα Ευρωπαϊκά κράτη έχουν ήδη σχεδόν χρεοκοπήσει, με το χρέος σε μέσα επίπεδα κοντά ή πάνω από 100% του ΑΕΠ. Τα χρέη των κρατών της ΕΕ είναι σε μεγαλύτερο ύψος, και ως ποσοστό του ΑΕΠ, (κατά 30% επιπλέον) σε σχέση με εκείνο που ήταν πριν την κρίση. Δεν αντέχει πλέον ο χρεοκοπημένος πολίτης, το χρεοκοπημένο "κράτος πατερούλης" να χρηματοδοτεί τα κοκτέιλ πάρτι των τραπεζιτών, επιβάλλοντας βαρύτατη λιτότητα στους πολίτες και δυσβάστακτη φορολογία. Γι'' αυτό, αν η Γερμανική κυβέρνηση δεν διασώσει με "bailout" την Deutsche Bank, θα έχει κάνει το "μικρότερο κακό". Αν όμως την διασώσει με bailout, θα αποτελεί κόλαφο, είσοδο της Ευρώπης σε βαριά κρίση, μπροστά στην οποία η κρίση του 2008 θα είναι "πρωινός περίπατος"! Διότι δεν είναι μόνο η Deutsche Bank που έχει πρόβλημα, αλλά το σύνολο του Τραπεζικού συστήματος της Ευρώπης, και ολοκληρωτική διάσωσή του με λεφτά φορολογουμένων οδηγεί σε απόλυτη χρεοκοπία τα κράτη της Ευρώπης και σε λιτότητα όλη την ΕΕ για πολλά χρόνια. "Είναι πολλά τα λεφτά, Άρη"…!
* Ο κ. Κωνσταντίνος Βέργος είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικών, Πανεπιστήμιο Πόρτσμουθ, Αγγλία
Το παρόν άρθρο εκφράζει τις προσωπικές απόψεις του γράφοντος, δεν αποτελεί οδηγό ή σύσταση για επενδύσεις οποιασδήποτε μορφής προς οιονδήποτε και για οτιδήποτε τίτλο ή παράγωγο αυτού.
