Η χώρα δεν χρειάζεται ένα παράλληλο σύστημα πληρωμών, όπως επίμονα υποστηρίζει ο κ. Βαρουφάκης. Ένα παράλληλο σύμπαν χρειάζεται! Είναι το μόνο περιβάλλον που μπορεί να αντέξει την νοοτροπία μας. Ο κόσμος που ζούμε σήμερα δεν έχει θέση για Βαρουφάκηδες. Αντίθετα, σε εκείνο το παράλληλο σύμπαν για το οποίο λέγαμε ο Γιάνης θα ήταν βασιλιάς κι όλοι εμείς εκατομμυριούχοι.
Ναι, αλλά η Οικονομία είναι ένας τόπος που συμβαίνουν μαγικά πράγματα, επειδή η ανθρώπινη ψυχολογία διαμορφώνει πολλές φορές τους κανόνες κι αυτοί έρχονται τελικά σε πλήρη αντίθεση ακόμη και με τους νόμους της φύσης. Οι χρηματιστηριακές φούσκες είναι το καλύτερο παράδειγμα.
Γιατί, λοιπόν, να μην έχουν εφαρμογή οι θεωρίες του κ. Βαρουφάκη; Γιατί να μην δοκιμάσουμε; Να μην μπορούμε να ακροβατήσουμε και να αναζητήσουμε νέους δρόμους; Είναι το βασικό επιχείρημα όσων ανθρώπων είδαν με συμπάθεια τον κ. Βαρουφάκη και τις ιδέες του. Και η θέση αυτή είχε πράγματι σοβαρά επιχειρήματα. Όπως ότι ο κίνδυνος της αποτυχίας ήταν σχεδόν μηδενικός, από την στιγμή που η χώρα βρισκότανε ήδη σε καθεστώς χρεοκοπίας από το 2010. Σαν να λέμε ότι ένας βρεγμένος δεν έχει να φοβηθεί την βροχή! Κι επιπλέον, η χώρα είχε ήδη γίνει και εξακολουθεί να είναι ένα εργαστήριο περαμάτων. Τι θα πείραζε, λοιπόν, για ένα πείραμα ακόμη;
Αυτή είναι η μία όψη των πραγμάτων. Όπως θα την έβλεπε ένας άνθρωπος που έχει ασχοληθεί θεωρητικά με το αντικείμενο. Η πράξη, όμως, μας έχει αποδείξει ότι τα πράγματα δεν είναι έτσι ακριβώς. Ότι η «αναρχία» που πολλές φορές εμφανίζεται να κυριαρχεί στον χώρο της Οικονομίας είναι φαινομενική. Υπάρχει, επειδή ακριβώς το επιτρέπουν εκείνοι που φτιάχνουν τους κανόνες. Ο χρυσός κανόνας, το μεγάλο μυστικό στον χώρο των αγορών, είναι ότι εκείνος που έχει τον χρυσό φτιάχνει και τους κανόνες. Κι ο κ. Βαρουφάκης δεν περιλαμβάνεται στην λίστα εκείνων που διαθέτουν αυτή την απίστευτα μεγάλη δύναμη στα χέρια τους.
Σκεφτείτε πότε άρχισε να αλλάζει εντελώς το κλίμα για την Ελλάδα στις διεθνείς αγορές. Όχι τον Ιανουάριο του 2015. Τότε φωνάζαμε ορισμένοι γι αυτό που θα ερχότανε και το οποίο πράγματι ήρθε. Εκείνο που γνωρίζαμε, όσοι προειδοποιούσαμε, ήταν ορισμένους από αυτούς τους κανόνες της αγοράς. Ο μόνος τρόπος για να τους προσπεράσει κανείς ήταν η πολιτική παρέμβαση. Κι εδώ πιστεύουμε ότι χάθηκε κατά κάποιο τρόπο το παιγνίδι. Όπως και η αίσθηση της πραγματικότητας.
Ο κ. Τσίπρας είχε την αίσθηση ότι θα γινότανε το «όπλο» μιας liberal Αμερικής που ήθελε να περιορίσει την Γερμανική κυριαρχία. Και ο κ. Βαρουφάκης του παρουσίασε μερικά σχέδια για το πώς θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί αυτόν τον υποτιθέμενο ρόλο του. Συνέβησαν αυτά στην πραγματικότητα; Του ανέθεσε η Αμερική κάποιο ρόλο; Η απάντηση είναι πως όχι! Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι μία «αριστερή συνιστώσα» των Δημοκρατικών είδε με συμπάθεια τον κ. Τσίπρα. Αλλά η Αμερική δεν έδωσε την «εντολή» στον κ. Τσίπρα να αλλάξει την Ευρώπη. Ότι ένας ή περισσότεροι Αμερικανοί κτύπησαν τον κ. Τσίπρα στον ώμο, αυτό δεν σημαίνει ότι του το είπε η «Αμερική». Το αντίθετο! Όταν ο κ. Τσίπρας άρχισε με τους ακροβατισμούς του να απειλεί το «σύστημα», έκλεισαν οι τράπεζες και η χώρα μπήκε σε καραντίνα!
Θυμηθείτε, λοιπόν, πότε άρχισε να αλλάζει το κλίμα στο εξωτερικό για τον κ. Τσίπρα. Όταν ο κ. Βαρουφάκης επισκέφτηκε τον Ντράγκι. Ήταν μία συνάντηση κλειδί. Ήταν σαν να έγινε μία αποκάλυψη μπροστά στα μάτια του κεντρικού τραπεζίτη. Ένας Θεός ξέρει τι ακριβώς του είπε ο κ. Βαρουφάκης…
Μπορούσε να γίνει ήρωας ο κ. Βαρουφάκης; Ναι, αν είχε το πράσινο φως από το παγκόσμιο διευθυντήριο. Από την στιγμή που δεν το είχε, η αποτυχία και η καταστροφή ήταν το μόνο σίγουρο σενάριο. Ήταν πιθανό να πετύχει το σχέδιό του; Σε ένα άλλο παράλληλο σύμπαν, σίγουρα ναι! Αν πάντως είχε πετύχει σε αυτό το σύμπαν, στο οποίο αναπνέουμε αυτή την στιγμή εγώ κι εσείς, θα είχε ίσως κερδίσει ένα βραβείο Νόμπελ. Επειδή θα είχε ανατρέψει όλες τις σε βάρος του πιθανότητες! Από την άλλη πλευρά, η αποτυχία θα κόστιζε, όπως και κόστισε, μερικά δισεκατομμύρια ευρώ. Τα οποία και τελικά τα πληρώνουμε όλοι εμείς. Άξιζε τον κόπο; Όχι! Οι άνθρωποι δεν διέθεταν το στοιχειώδες εκείνο πολιτικό κριτήριο για να καταλάβουν ότι δεν μπαίνει κανείς στο Καζίνο για να τινάξει την μπάνκα στον αέρα! Μπορεί μόνο να κερδίσει μερικές μάρκες. Όσες ακριβώς επιτρέψει η μαρκέτα.
Θανάσης Μαυρίδης