Στο χθεσινό χρηματιστηριακό άρθρο που αναρτήθηκε στο Liberalmarkets.gr, προβήκαμε σε μια ανάλυση, του τι σημαίνει ανάκαμψη τύπου Κ, που όπως φαίνεται έχει αρχίσει να εμφανίζεται στα ταμπλό των χρηματιστηρίων. Με δυο λόγια, αναφέραμε ότι η ανάκαμψη δεν θα είναι η ίδια για όλες τις οικονομίες, για όλους τους κλάδους και για όλες τις επιχειρήσεις.
Το πιθανότερο είναι ότι η ανάκαμψη τύπου Κ, δεν θα κυριαρχήσει μόνο στις χρηματιστηριακές αγορές, αλλά θα καθοδηγήσει τις περισσότερες οικονομίες και κοινωνίες.
Μέχρι τώρα είχαν προσεγγιστεί, τέσσερα διαφορετικά μοντέλα ανάκαμψης.
Το πρώτο, είχε το σχήμα του γράμματος V. Δηλαδή, όσοι υιοθετούσαν αυτό το μοντέλο, προέβλεπαν μια βύθιση στην ύφεση και μια γρήγορη επαναφορά στην ανάπτυξη.
Το δεύτερο, είχε το σχήμα του γράμματος W. Όσοι το υιοθετούσαν, προέβλεπαν δυο κύκλους υφέσεων προτού επανέλθει η ανάπτυξη, όπου ανάμεσα τους, οι οικονομίες θα ανέκαμπταν προσωρινά.
Το τρίτο μοντέλο είχε το σχήμα του γράμματος U. Δηλαδή μια αργή και ήπια ανάκαμψη της οικονομίας, που θα ακολουθούσε μια πιο παρατεταμένη ύφεση.
Το τέταρτο μοντέλο, είχε το σχήμα του γράμματος L και ήταν και το πλέον απογοητευτικό. Και αυτό διότι, η εκτίμηση όσων το υιοθετούσαν, προέβλεπε ότι μετά την ύφεση λόγω του covid-19, θα ήταν σχετικά αδύνατο για την οικονομία να επανέλθει σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Οπότε οι οπαδοί του L, προέβλεπαν μια στασιμότητα για τα επόμενα χρόνια.
Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, που εμφανίζονται, η ανάκαμψη πιθανότατα θα έχει το σχήμα του γράμματος Κ. Όσοι υιοθετούμε αυτό το μοντέλο ανάκαμψης, εκτιμούμε ότι παρ’ όλο που τα πάντα θα ξεκινήσουν από το ίδιο σημείο αναφοράς, η πορεία των πραγμάτων δεν θα είναι κοινή για όλους.
Και αυτή η διαφορετική πορεία έχει ήδη αρχίσει να διαμορφώνεται μέσα στον υφεσιακό κύκλο που βιώνουμε. Η πανδημία κτύπησε με διαφορετικό τρόπο τις οικονομίες, τις κοινωνίες, τους επιχειρηματικούς κλάδους και τους πολίτες.
Για παράδειγμα μιλώντας για οικονομίες, θα παρατηρήσουμε ότι οι επιπτώσεις από τη πανδημία, στην οικονομία και στους πολίτες της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, απορροφήθηκαν ταχύτατα. Η οικονομία επανήλθε στη ανάπτυξη και η ζωή των πολιτών επανήλθε στην προηγούμενη κανονικότητα.
Αν για παράδειγμα μιλήσουμε για επιχειρηματικούς κλάδους, θα παρατηρήσουμε ότι οι κλάδοι της τεχνολογίας, του ψηφιακού κόσμου και του ηλεκτρονικού εμπορίου, έχουν αρχίσει ήδη να ανακάμπτουν σε αντίθεση με τους κλάδους της εστίασης, του τουρισμού, της ψυχαγωγίας και των μεταφορών που εξακολουθούν να κλονίζονται.
Παράλληλα είναι εμφανές, ότι τα μεγάλα εταιρικά σχήματα είναι περισσότερο θωρακισμένα απέναντι στην κρίση, σε σχέση με τα μικρά σχήματα που δεν διαθέτουν ούτε επαρκείς πόρους, αλλά ούτε και τις απαραίτητες δομές απορρόφησης και αντιμετώπισης των επιπτώσεων της κρίσης.
Το ίδιο συμβαίνει και στον τομέα της απασχόλησης. Γίνονται νέες προσλήψεις στις εταιρείες που δείχνουν ανθεκτικότητα στη κρίση, ενώ αντιθέτως καταγράφονται απολύσεις σε κλάδους που έχουν αρχίσει ήδη να συρρικνώνονται.
Ενισχυμένες από την κρίση θα βγουν οι τεχνολογικές εταιρείες, οι πολυεθνικές εταιρείες, οι εξειδικευμένοι εργαζόμενοι σε κλάδους αιχμής, ο ευρύτερος δημόσιος τομέας και οι κυβερνήσεις. Αντίθετα τραυματισμένες από τη κρίση θα βγουν οι μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, το μη εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό και οι ασθενείς οικονομικά πολίτες.
Με δυο λόγια η ανάκαμψη σχήματος Κ, για αρκετούς θα μοιάζει με το σχήμα L, το οποίο περιγράψαμε πιο πάνω. Και αυτοί είναι οι πιο αδύναμοι, οι πιο ανέτοιμοι και οι πιο ευάλωτοι.
Επομένως οι κυβερνήσεις αφού έχουν αποφασίσει να στηρίξουν τις οικονομίες με θηριώδη προγράμματα ανάκαμψης, θα πρέπει να φροντίσουν να προσανατολίσουν τους πόρους τους, εκεί που πραγματικά υπάρχει ανάγκη αλλά και προοπτική. Όμως δεν είναι μόνο οι πόροι που θα δώσουν το φιλί της ζωής στους κλάδους που κινδυνεύουν. Το φιλί της ζωής και την ώθηση προς τα πάνω, θα το δώσει η μείωση της γραφειοκρατίας, η απαλλαγή από την ασφυξία των κανονιστικών και ρυθμιστικών πλαισίων, η συρρίκνωση των φορολογικών βαρών για τις μικρές επιχειρήσεις, οι διευκολύνσεις προς την νέα και μικρή επιχειρηματικότητα και τα κίνητρα για την αύξηση της απασχόλησης.
Οι κυβερνήσεις θα πρέπει να σκεφτούν, ότι μέσα από τη διάθεση των πόρων θα πρέπει να βοηθηθεί η μικρή και μικρομεσαία επιχειρηματικότητα στο να αναπνεύσει. Ο καλπασμός των δεικτών των χρηματιστηρίων, δίνει μια στρεβλή εικόνα για τη πορεία της πραγματικής οικονομίας, αφού στα χρηματιστήρια εκπροσωπούνται μόνο οι μεγάλες επιχειρήσεις. Η πλασματική αυτή εικόνα μεγεθύνεται ειδικά στη χώρα μας, όπου οι μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, παραμένει ο πνεύμονας της οικονομίας και ο μεγαλύτερος εργοδότης.
Και αυτά δεν είναι λόγια του αέρα. Οι χώρες που ενισχύουν στοχευμένα την μικρομεσαία επιχειρηματικότητα όπως είναι η Νότιος Κορέα και η Ταϊβάν, δείχνουν να επανέρχονται ταχύτερα στο δρόμο της ανάκαμψης. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, χώρες όπως η Αυστρία, η Ιρλανδία, το Βέλγιο και η Ολλανδία εστιάζουν στην ενίσχυση των μικρών επιχειρήσεων, αφού πιστεύουν ακράδαντα ότι οι κοινωνίες θα ευεργετηθούν περισσότερο μέσα από αυτήν την πρακτική. Κοινωνίες που πρέπει να αισθάνονται ασφαλείς και να διακρίνουν ένα ορατό μέλλον μπροστά τους.
Το πως θα χειριστεί η κυβέρνηση την ανάκαμψη τύπου Κ στη χώρα μας μένει να απαντηθεί, μέσα από τον τρόπο που θα διατεθούν οι ευρωπαϊκοί πόροι και μέσα από το μεταρρυθμιστικό πλαίσιο που ασφαλώς θα πρέπει να υιοθετηθεί. Επ’ ουδενί όμως, θα πρέπει να διατεθούν πόροι στις επιχειρήσεις που βιώνουν λαθραία, παρασιτώντας πάνω στην πραγματική οικονομία.
