Aν κριθεί απαραίτητο ότι πρέπει να περάσουμε τα Χριστούγεννα στο σπίτι μας, τότε θα τα περάσουμε στο σπίτι μας, είναι το μήνυμα που στέλνει μέσω του liberal.gr ο Μητροπολίτης Αλεξανδρουπόλεως Άνθιμος ως προς το αν θα πρέπει να ανοίξουν ή όχι οι εκκλησίες στην διάρκεια των εορτών.
«Η ζωή είναι πάνω από όλα, όταν ο άνθρωπος είναι ζωντανός, τότε μπορεί να αναδειχθεί ακόμη και άγιος, αν χάσει την ζωή του, τελειώνει το περιθώριό του», τονίζει με νόημα ο Μητροπολίτης Αλεξανδρουπόλεως, ο οποίος σε άρθρο του είχε μιλήσει για «εγκληματικά κυρήγματα» από μερίδα του κλήρου.
Αφήνει αιχμές για την στάση ιεραρχών και κληρικών κατά την διάρκεια της πανδημίας, λέγοντας ότι δέχτηκαν πιέσεις από ακραίες ομάδες με «περιδεή» συνείδηση, ενώ σχολιάζοντας συμπεριφορές που παραβαίνουν το νόμο σχετικά με την λειτουργία των εκκλησιών, απαντά ότι πρόκειται για [αρρωστημένες» συνειδήσεις που νομίζουν ότι θα ομολογήσουν τον Χριστό με αυτό τον τρόπο.
«Δεν κάνουμε διαφήμιση της πίστεώς μας», τονίζει, ενώ συντάσσεται με την στάση του πρωθυπουργού στο θέμα της Εκκλησίας, λέγοντας ότι «την σεβάστηκε και οφείλω να του το αναγνωρίσω και να σεβαστώ κι εγώ οποιαδήποτε απόφασή του για το σύνολο των Ελλήνων».
Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη
Θεωρείτε ότι με το κήρυγμά σας συμφωνούν όλοι στην Ιεραρχία ή μετά και την δημοσιότητα που αυτό πήρε υπήρξαν φωνές που ενοχλήθηκαν;
Δεν υπήρξαν. Είμαι απολύτως βεβαίως για αυτό, επειδή γνωρίζω το έμψυχο δυναμικό της Εκκλησίας. Δεν υπάρχει κάποιος που να διαφωνεί με όσα είπα, τα οποία άλλωστε δεν ήταν κάτι το πρωτότυπο.
Κοιτάξτε, όλη αυτή η συζήτηση για την Εκκλησία πήρε διαστάσεις επειδή εξ αρχής αναπτύχθηκε -ως μη όφειλε- μια «πολεμική» κατά του μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας.
Είναι όμως διαφορετικό πράγμα η θεία Κοινωνία και διαφορετικό η πραγματικότητα αυτής της ζωής. Χρειάζεται να προστατεύσουμε και να υπερασπιστούμε την δύναμη, την ιερότητα και τη χάρη του Μυστηρίου και πρέπει να το αφαιρέσουμε τελείως από το τραπέζι των συζητήσεων, να το βγάλουμε από τις οθόνες των τηλεοράσεων επειδή δεν έχουν την σχετική εμπειρία να το συζητούν. Και μετά να μιλήσουμε για την πραγματικότητα ενός ιού που είναι δολοφονικός εξαιτίας του συγχρωτισμού.
Στο θέμα αυτό, της αποφυγής συγχρωτισμού για την προστασία της δημόσιας υγείας, ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος πήρε από την πρώτη στιγμή ξεκάθαρη θέση υπέρ του κλεισίματος των ναών. Κάποιοι όμως δεν ακολούθησαν, στάση για την οποία ασκείτε κι εσείς κριτική στο κήρυγμά σας…
Κάποιος που τα βλέπει όλα αυτά απ' έξω, εισπράττει πράγματι διφορούμενα μηνύματα όταν, άλλα λέει ο ένας και άλλα ο άλλος. Στο χώρο μας υπάρχει ελευθερία στη διατύπωση απόψεων, ωστόσο η Εκκλησία εκφράζεται μόνο συνοδικώς. Ήδη από τον Μάρτιο ο Αρχιεπίσκοπος και η Ιερά Σύνοδος είχαν διατυπώσει μια ξεκάθαρη γραμμή. Κάποιοι, τόσο ιεράρχες, όσο και κληρικοί, δέχτηκαν πιέσεις από ένα μέρος του λαού που υγιώς θρησκεύεται κι από ένα άλλο, που κάνει την περισσότερη φασαρία και αποτελείται από ακραίες ομάδες και με «περιδεή» συνείδηση, για να μην κλείσουν οι εκκλησίες και να μην σταματήσει η θεία Κοινωνία. Η θεία Κοινωνία δεν σταμάτησε να δίδεται, αλλά μόνο όταν αυτό επιτρέπονταν και με πνευματικούς όρους.
Κινήσεις κάποιων να εισέλθουν στα κρυφά στους ναούς, παρότι η λειτουργία τελούνταν κεκλεισμένων των θυρών, έχοντας την αυθαίρετη και επιλεκτική παρότρυνση ιερέων, τις θεωρώ το λιγότερο απαράδεκτες. Αυτά η Εκκλησία δεν τα δέχεται και τα περιθωριοποιεί.
Ενώ λοιπόν η Εκκλησία εκφράστηκε συνοδικά, δεχόμασταν και δεχόμαστε -τώρα κάπως λιγότερο- τεράστιες πιέσεις να μην κλείσουν οι ναοί. Αυτός ήταν και ο λόγος που αναγκάστηκα να γράψω ότι αυτό αποτελούσε ευθύνη της κυβέρνησης, η οποία βλέπει με συνολική ματιά ολόκληρο τον πληθυσμό. Μακάρι να μπορούσαμε και εμείς επικουρικά να συμπορευθούμε και να λείψουν αυτά τα περιστατικά. Επίσημα η Εκκλησία το έκανε. Ο Αρχιεπίσκοπος και η Διαρκής Ιερά Σύνοδος στάθηκαν στο ύψος των περιστάσεων και εξέδωσαν σχετική Απόφαση. Επιμέρους όμως στις Μητροπόλεις, ακριβώς λόγω της ελευθερίας που έχουν οι ενορίες, τα μοναστήρια και τα εκκλησιαστικά νομικά πρόσωπα, από πολλούς η συνοδική Απόφαση, κακώς δεν τηρήθηκε.
Τα περιστατικά δυστυχώς είναι συχνά, όπως για παράδειγμα το χθεσινό στην Χαλκιδική, όπου έπειτα από παρέμβαση της αστυνομίας, υπήρξε συμπλοκή μέσα σε εκκλησία η οποία λειτουργούσε παράνομα. Τέτοιες συμπεριφορές, όπως και γενικά όσες παραβαίνουν το νόμο που θέλει τις εκκλησίες κλειστές πως θα τις χαρακτηρίζατε;
Τέτοιες συμπεριφορές θα τις χαρακτηρίσω «εγκληματικές», παραβατικές και κυρίως αντιεκκλησιαστικές. Δεν είναι Εκκλησία αυτό το πράγμα. Δεν είναι εκκλησιαστική συμπεριφορά αυτή.
Απλά κάποιες «αρρωστημένες» συνειδήσεις, νομίζουν ότι θα ομολογήσουν το Χριστό με αυτόν τον τρόπο. Δεν κάνουμε διαφήμιση της πίστεώς μας. Όποιοι έχουν μεγάλη πίστη ας γιατρέψουν όλους όσοι πλήττονται από τον κορονοιό και ας αναστήσουν όσους πέθαναν. Αλλά επειδή δεν έχουμε, προσευχόμαστε στον Χριστό να μας την προσθέσει πίστη, όταν κλονίζεται, γι' αυτό και χρειάζεται να είμαστε «φρόνιμοι σαν τα φίδια και ακέραιοι σαν τα περιστέρια», όπως είπε ο Χριστός.
Είναι προφανές ότι αυτά τα Χριστούγεννα θα είναι διαφορετικά. Εκτιμάτε ότι παρ όλα αυτά, θα δούμε ιεράρχες να ζητούν από τους πιστούς να εκλησιαστούν κανονικά;
Κοιτάξτε, οι ιεραρχές θα πιεστούν για τα Χριστούγεννα. Αυτό είναι σίγουρο. Αλλά πάνω από όλα είναι η ζωή. Οταν ο άνθρωπος είναι ζωντανός, τότε μπορεί να αναδειχθεί ακόμη και άγιος. Αν χάσει την ζωή του, τότε τελειώνει το περιθώριό του.
Εφόσον η ζωή είναι πάνω απ' όλα, ποιό πρέπει να το μήνυμα της Εκκλησίας γι' αυτά τα Χριστούγεννα;
Αν κριθεί απαραίτητο ότι πρέπει να περάσουμε τα Χριστούγεννα στο σπίτι μας, τότε θα τα περάσουμε στο σπίτι μας. Δεν θα επιθυμούσα ούτε εγώ να συμβεί αυτό, καθώς θέλουμε να μετέχουμε στην κοινή εκκλησιαστική ζωή, εφόσον όμως αυτό δεν ελλοχεύει κίνδυνο για την ζωή μας.
Στο κήρυγμά σας χαρακτηρίζετε σωστούς τους χειρισμούς της κυβέρνησης. Ποια η γνώμη σας για την στάση του πρωθυπουργού απέναντι στο θέμα της Εκκλησίας;
Φοβάμαι μην παρεξηγηθώ ότι παρεισφρείω σε πολιτικά ζητήματα. Δεν το έκανα ποτέ, ούτε και θέλω να το κάνω τώρα. Συμφωνώ ωστόσο απόλυτα με τους χειρισμούς του σε ότι αφορά την Εκκλησία. Διαπίστωσα ότι ο πρωθυπουργός στα διαγγέλματά του, απευθυνόταν πάντα με πολύ σεβασμό απέναντι στον εκκλησιαστικό χώρο, γνωρίζοντας καλά την ευαισθησία που επικρατεί στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ελλάδος. Την σεβάστηκε και οφείλω να του το αναγνωρίσω και να σεβαστώ κι εγώ οποιαδήποτε απόφασή του για το σύνολο των Ελλήνων.
Εν κατακλείδι, Σεβασμιώτατε πιστεύετε ότι η επίσημη εκκλησία άργησε να καταλάβει τι έχει συμβεί; Δηλαδή να αντιληφθεί την έκταση της πανδημίας, το διακύβευμα και να λάβει πιο έγκαιρα και τολμηρά μέτρα;
Δεν άργησε. Απλώς πρέπει να καταλάβετε ότι κάθε απόφασή της Ιεράς Συνόδου έχει ως αποδέκτη όλο τον χριστιανικό πλήρωμα. Δεν είμαστε μια ομοιόμορφη μονάδα, υπάρχουν πολλές ευαισθησίες μέσα στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ελλάδος. Υπάρχουν τα μοναστήρια τα οποία δεν έχουν πλήρη εικόνα της «έξω» πραγματικότητας, υπάρχει το Άγιον Όρος, οι παραεκλησιαστικές ομάδες, όμως όλοι αυτοί, είναι το ποίμνιό μας. Δεν θέλουμε να μείνει κανείς πίσω. Και γι' αυτό ο Αρχιεπίσκοπος, όπως και η Ιερά Σύνοδος προκειμένου κάθε απόφαση να γίνεται αποδεκτή από όλους τους πιστούς, έκαναν πολύ προσεκτικά βήματα και χειρισμούς. Η Σύνοδος αποφάσιζε μέχρι εκεί που έπρεπε να αποφασίζει και μετά παρέδιδε την «σκυτάλη» στον πρωθυπουργό.
