Το Σάββατο το πρωί βρέθηκα στην Χίο, στα εγκαίνια του μουσείου μαστίχας Χίου, ενός ακόμη έργου του Πολιτιστικού Ιδρύματος της Τράπεζας Πειραιώς. Επειδή ακριβώς πρόκειται για ένα εντυπωσιακό αποτέλεσμα συνεργασίας του ιδιωτικού τομέα και της τοπικής κοινωνίας, είπα να αφήσω πίσω την μιζέρια και την γκρίνια. Μέχρι που άκουσα τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης Γεωργίας κ. Αποστόλου να ομιλεί…
Ο κ. Αποστόλου, λοιπόν, επιτέθηκε με μένος κατά της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, επισημαίνοντας ότι το έργο του συνεταιρισμού των παραγωγών μαστίχας δεν μπορεί να το πετύχει ούτε ο πιο ακριβοπληρωμένος manager. Κι εκεί πάνω άρχισα να σκέφτομαι ποιο ακριβώς είναι το έργο του κυρίου όλο αυτό το διάστημα που είναι στην κυβέρνηση. Αν έχει ενεργήσει έτσι ώστε να πάρει μπρος η μηχανή της παραγωγής στην γεωργία και στην κτηνοτροφία. Τι πρακτικά έχουν κερδίσει οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι από το γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι στην εξουσία και ο ίδιος υπουργός Γεωργίας. Κι οφείλω να ομολογήσω ότι ήμουν από εκείνους που πίστευε ότι ο κ. Αποστόλου θα πρόσφερε αρκετά, επειδή γνωρίζει το αντικείμενο.
Η αλήθεια είναι ότι η κυβέρνηση, αλλά κυρίως η χώρα, χάνει για άλλη μία φορά τις ευκαιρίες που της αναλογούν. Οι προηγούμενες κυβερνήσεις δεν είχαν όραμα για την πρωτογενή παραγωγή. Γι αυτό και βρήκε έδαφος -και σωστά- η ρητορική του ΣΥΡΙΖΑ για στήριξη του αγροτικού κόσμου. Η συχνές αναφορές στην ανάγκη της Ελλάδας να στραφεί και πάλι στην παραγωγή βρήκαν απήχηση -και δικαίως- στην επαρχία. Ήταν κάτι που είχε ξεχάσει η Νέα Δημοκρατία και το ΠΑΣΟΚ κι έτσι βρήκε έδαφος να διεισδύσει ο ΣΥΡΙΖΑ. Έτσι είναι η πολιτική. Ας πρόσεχαν οι άλλοι…
Η Ελλάδα μπορεί να πετύχει πολλά στον τομέα της γεωργίας και της κτηνοτροφίας. Μπορεί να μην έχουμε τις μεγάλες εκτάσεις που διαθέτουν άλλες χώρες, έχουμε όμως μία μοναδική ποιότητα στα προϊόντα μας που τα κάνουν να ξεχωρίζουν στις ξένες αγορές. Πάσχουμε στην μεταποίηση, στο marketing. Και κυρίως σε ένα συνεταιριστικό κίνημα που είναι παντελώς ανύπαρκτο και είναι απορίας άξιο για ποιόν λόγο το θαυμάζει ο κ. υπουργός. Αν είχε καταφέρει όσα έχουν αντίστοιχα καταφέρει οι συνεταιρισμοί σε άλλες χώρες, θα μπορούσε να κάνει τις σχετικές αναφορές. Αλλά να μιλάει για ένα ανύπαρκτο συνεταιριστικό κίνημα και να το φέρνει σε αντιπαράθεση με τον ιδιωτικό τομέα, είναι ακατανόητο.
Να σημειώσουμε ότι οι συνεταιρισμοί δεν είναι επίτευγμα του σοσιαλισμού. Υπάρχουν σε όλο τον καπιταλιστικό κόσμο και προσφέρονται για την καλύτερη οργάνωση των αγροτών. Κυρίως αυτών που διαθέτουν μικρούς κλήρους και που έχουν ανάγκη από την μεταφορά τεχνογνωσίας. Κι έχουμε κι ένα νέο για τον υπουργό μας: Οι συνεταιρισμοί στο εξωτερικό διαθέτουν και managers που κρίνονται κάθε φορά από τα αποτελέσματα της διοίκησή τους! Ίσως να γνωρίζει ο κ. υπουργός ότι μεγάλες βιομηχανίες γάλακτος ή και τράπεζες είναι ιδιοκτησίες πετυχημένων συνεταιρισμών.
Η ουσία είναι ότι στην χώρα μας ελάχιστοι είναι οι συνεταιρισμοί που έχουν καταφέρει να επιβιώσουν και να παρουσιάσουν ταυτόχρονα και εντυπωσιακά αποτελέσματα. Ένας από αυτούς είναι ο συνεταιρισμός των παραγωγών μαστίχας. Η επιτυχία τους, όμως, δεν βασίζεται στην… απόρριψη του καπιταλισμού. Θα μπορούσε, λοιπόν, ένας πολιτικός να ξεκινήσει από την δική τους επιτυχία και να αναρωτηθεί τι έχει συμβεί στις άλλες περιπτώσεις. Γιατί απέτυχαν οικτρά τόσοι και τόσοι. Τι έφταιξε. Κι ύστερα να αρχίσει να σκέπτεται τι πρέπει να κάνει για να βοηθήσει τους αγρότες να βελτιώσουν τα εισοδήματά τους και τους νέους να βρουν επαγγελματική διέξοδο στην πρωτογενή παραγωγή.
Κι εν πάση περιπτώσει, δεν χωρά σε αυτή την ιστορία η καταγγελία των ακριβοπληρωμένων managers. Αν ο άλλος φέρνει αποτέλεσμα, τότε καλώς παίρνει τα λεφτά του. Τι να κάνουμε δηλαδή; Να βρίσκουμε οπωσδήποτε αποτυχημένους αγροτοπατέρες για να διοικούν τους συνεταιρισμούς, σαν κι αυτούς που τίναξαν στον αέρα το συνεταιριστικό κίνημα; Να αναζητήσουμε managers με μόνο προσόν την προσήλωση τους στο κόμμα;
Δεν είδε ο κ. υπουργός το μουσείο, το οποίο αποτελεί το προϊόν μιας στενής συνεργασίας του ιδιωτικού τομέα και της τοπικής κοινωνίας; Θα περίμενε ίσως ότι με την καταγγελία των managers θα αποσπούσε το χειροκρότημα των αγροτών. Αλλά αυτό δεν συνέβη. Αντίθετα, υπήρξε μία βοή που εκδήλωνε την έκπληξη των παραγωγών για την τοποθέτηση του υπουργού.
Πήγε ο κ. Αποστόλου να μιλήσει σε ένα νησί που από φέτος αντιμετωπίζει μία νέα πραγματικότητα στην φορολογία, όπως κι όλα τα άλλα νησιά. Κι αυτό επισημάνθηκε από τον εκπρόσωπο των παραγωγών στην δική του ομιλία που προηγήθηκε. Κι ο υπουργός δεν βρήκε να πει κάτι γι αυτό. Έστω, μία συγνώμη για τις υποσχέσεις που δεν τηρήθηκαν. Δεν βρήκε να πει μία σκέψη του, ένα σχέδιο για το πώς θα βελτιώσει την ζωή αυτών των ανθρώπων. Δεν βρήκε να πει μία καλή κουβέντα για ένα μουσείο που αποτελεί κόσμημα για την περιοχή και νέα πηγή εισοδήματος για τους κατοίκους.
Δεν είναι μόνο το γεγονός ότι το μουσείο δένει το παρελθόν με το μέλλον, αναδεικνύει την παράδοση και προστατεύει της μεταφοράς γνώσης από γενεά σε γενεά. Είναι ότι προσπαθεί να βρει και νέους δρόμους για μία κοινωνία που εργάζεται σκληρά και διψά τελικά για το νέο. Νέο είναι ότι αρκετά κρουαζιερόπλοια που προσεγγίζουν τις απέναντι ακτές θα φτάνουν και μέχρι την Χίο. Γι αυτό το μουσείο. Κι αυτή είναι μόνο μία δράση, ως αποτέλεσμα της συνεργασίας των ανθρώπων…
Θανάσης Μαυρίδης
