Του Κωνσταντίνου Βέργου*
Πλησιάζουν ο Δεκέμβριος και τα Χριστούγεννα, η εποχή που πουλιέται το 1/5 των τεχνολογικών προϊόντων παγκοσμίως. Μήπως ήρθε η ώρα, εκτός από τον νέο υπολογιστή ή κινητό, να πάρετε και καμιά μετοχή εταιρειών τεχνολογίας ενόψει του «Πρωτοχρονιάτικου ράλι»;
Μια πρώτη σκέψη είναι ότι ίσως τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή. Κάθε τέλη Νοεμβρίου οι εταιρείες και τα καταστήματα «πουλάνε το στοκ» παλαιοτέρων ετών σε εξευτελιστικές τιμές, ιδιαίτερα τη σήμερα Παρασκευή 27 Νοεμβρίου, που λέγεται «Μαύρη Παρασκευή» σε αγγλοσαξονικές χώρες, όπου «σκοτώνουν» τις τιμές, δίνοντας προϊόντα στο 1/5 της αρχικής τους τιμής.
Έτσι, μεγαλοεταιρείες λιανικής, όπως η αγγλική Argos (ή στην Ελλάδα οι Κωτσόβολος, Πλαίσιο, Public), αυξάνουν πωλήσεις και πιάνουν τον «στόχο» της χρονιάς που τους θέτουν οι εταιρείες-προμηθευτές, ώστε να έχουν έκπτωση επί των προϊόντων που τα καταστήματα αγοράζουν από τους προμηθευτές. Αν π.χ. μια εταιρεία πουλήσει προϊόντα 1 εκατομμυρίου δολαρίων ως το τέλος του έτους, ο προμηθευτής του κάνει έκπτωση 10%, η οποία αφαιρείται από την τιμή αγοράς και ενισχύει εμφανώς τα κέρδη του καταστήματος, κάτι που δεν παίρνει, αν δεν πιάσει αυτόν τον στόχο.
Ρίχνοντας την τιμή όλοι κερδίζουν. Το μαγαζί παίρνει την έκπτωση και ενισχύει τα κέρδη του, ο προμηθευτής (π.χ. Apple) βγάζει μεγαλύτερες πωλήσεις και ενισχύει τα κέρδη.
Ο καταναλωτής, με τη σειρά του, στριμώχνεται από το πρωί της Κυριακής στην ουρά για να πάρει τηλεοράσεις προπέρσινης κοπής, υπολογιστές με προγράμματα που έχουν σχεδόν λήξει, σε όντως εξευτελιστικές όμως τιμές, κερδίζοντας και αυτός με σημαντικές εκπτώσεις.
Αυτό συνεχίζεται σε πιο ήπιους ρυθμούς τον Δεκέμβριο, καθώς τότε πουλιέται κυρίως η νέα τεχνολογία, τα νέα γκατζετάκια, οι υπολογιστές τελευταίας γενιάς. Ο Δεκέμβριος, δηλαδή, εκτός από μήνας πρώτης εμφάνισης παιδικών ταινιών όπως «Νέμο», «Δεινόσαυροι» και παιδικών κωμωδιών τύπου «Μόνος στο σπίτι», είναι και ο μήνας πώλησης υψηλής τεχνολογίας.
Θα πει κάποιος, τι διαφορά μπορεί να κάνει η πώληση 1 εκατομμυρίου παραπάνω iPhone τον Δεκέμβριο από ότι προβλέπονταν; Τεράστια διαφορά, θα λέγανε οι υποψιασμένοι, και όσοι γνωρίζουν λογιστική. Καθώς τα κόστη κατασκευής κινητών, υπολογιστών και γενικά καταναλωτικών αγαθών έχουν ήδη πραγματοποιηθεί, οτιδήποτε επιπλέον πώληση κατ'' ουσίαν πηγαίνει σε μεγάλο βαθμό (ίσως 80%) αυτούσια στο κέρδος των εταιρειών, καθώς κέρδος είναι η διαφορά των πωλήσεων από το κόστος. Από την άλλη, μείωση των πωλήσεων Δεκεμβρίου σε σχέση με τα προβλεπόμενα μπορεί να φέρει μια εταιρεία τεχνολογίας σε ζημίες.
Γι'' αυτό είναι προσφιλής τακτική στα λογιστήρια των εταιρειών, και δη εισηγμένων εταιρειών, η προσπάθεια μεταφοράς τιμολογίων που επιβαρύνουν το κόστος στην επόμενη χρονιά, και πωλήσεων σε αυτήν τη χρονιά λίγο πριν κλείσουν τα βιβλία, όπως ακριβώς μια όμορφη γυναίκα βάζει τους τελευταίους τόνους μακιγιάζ περιποιημένα λίγο πριν βγει έξω για το ραντεβού!
Καθώς τα κέρδη ανακοινώνονται μερικές εβδομάδες μετά την εποχή που κλείνουν οι τριμηνιαίοι ή ετήσιοι ισολογισμοί, και καθώς η τιμή της μετοχής επηρεάζεται από τις ανακοινώσεις κερδών, έχει επομένως μεγάλη σημασία τι θα πουληθεί τον Δεκέμβριο, καθώς αυτό θα ανεβάσει υπέρμετρα τα κέρδη στο τρίμηνο που κλείνει 31 Δεκεμβρίου και θα «παιχτεί» χρηματιστηριακά στο... πρωτοχρονιάτικο ράλι που ξεκινάει στο χρηματιστήριο συνήθως κάθε Νοέμβριο και κλείνει στις 20 Ιανουαρίου!
Και καθώς εταιρείες που έχουν σχέση με Εμπορεύματα (Commodities) κάνουν νέα χρηματιστηριακά χαμηλά τιμών λόγω της ύφεσης στην εκεί αγορά, τα φώτα στρέφονται, μεταξύ άλλων, στις τεχνολογικές μετοχές, ενώ επίσης το γεγονός ότι φέτος στο τέλος του έτους οι ΗΠΑ οδεύουν προς αύξηση επιτοκίων δημιουργεί εύλογη υποψία ότι η καταναλωτική αγορά θα είναι τότε στα καλύτερά της, και επομένως ένα «ραλάκι» τεχνολογικό είναι πολύ πιθανό! Η πρώτη σκέψη είναι η επένδυση σε μετοχές όπως κατασκευαστικών εταιρειών υπολογιστών, επεξεργαστών, προγραμμάτων ή κινητών, όπως Apple, Microsoft, ΙΒΜ, Samsung. Άλλη σκέψη είναι η αγορά εταιρειών που διαθέτουν αυτά τα προϊόντα, όπως η ελληνική εισηγμένη Πλαίσιο.
Σε κάθε περίπτωση όμως, η όποια επιλογή θα έπρεπε να αποφύγει συγκεκριμένες εταιρείες, όπως τη Hewlett Packard, που κατευθύνονται σε μεγάλος βαθμό όχι τόσο σε απλούς καταναλωτές, όσο σε μηχανοργάνωση για εταιρείες, που όμως αναμένεται με το νέο έτος να επηρεαστούν αρνητικά από την κρίση στην Κίνα και άλλες αγορές, και ωθεί σε μείωση δαπανών, σύμφωνα εξάλλου με τις προβλέψεις των εταιρειών που συλλέγουν πληροφορίες από προπαραγγελίες επεξεργαστών και μηχανημάτων για εταιρείες, και εκτιμούν με μεγάλη ακρίβεια πτώση πωλήσεων τέτοιων προϊόντων για εταιρείες παγκοσμίως το 2016.
* Ο κ. Κωνσταντίνος Βέργος είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικών, Πανεπιστήμιο Πόρτσμουθ, Αγγλία
Το παρόν άρθρο εκφράζει τις προσωπικές απόψεις του γράφοντος, δεν αποτελεί οδηγό ή σύσταση για επενδύσεις οποιασδήποτε μορφής προς οιονδήποτε και για οτιδήποτε τίτλο ή παράγωγο αυτού.
