Του Μιχάλη Τουτζιάρη
«Έχουμε ξέφρενο ρυθμό κατανάλωσης και δανεισμού από τα νοικοκυριά. Ζούμε ως κοινωνία πέρα από τις δυνατότητες μας. Οι επόμενες γενιές θα πληρώνουν τόκους επειδή εμείς ζούμε πέρα από τις δυνατότητες μας.Αυτή είναι η ωμή πραγματικότητα. Ο μοναδικός δρόμος είναι το συμμάζεμα των δημοσίων οικονομικών και το συμμάζεμα των νοικοκυριών».
Οι βασικές επισημάνσεις της ΤτΕ επικεντρώθηκαν στο δημόσιο χρέος, καθώς η προσπάθεια, που απαιτείται για τη μείωση του, εκτιμάται μεγαλύτερη αν συνυπολογισθούν και οι επιπτώσεις από τη γήρανση του πληθυσμού. Σημαντικότερο πρόβλημα για την ανάπτυξη της οικονομίας αποτελεί ο υπερβολικός δανεισμός των νοικοκυριών.
Τα καθυστερούμενα δάνεια έφθασαν στα 9,5δίς ευρώ, ποσοστό διπλάσιο σε σχέση με αυτό της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τα δάνεια των νοικοκυριών διαμορφώθηκαν στα 85,8 δις ευρώ, καταγράφοντας ετήσια αύξηση της τάξεως του 25%.
Τα επιχειρηματικά δάνεια ανήλθαν σε 79,5 δις ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 11,6%.
Στον τομέα της οικοδομικής δραστηριότητας προβλέπεται για τα επόμενα έτη σημαντική επιβράδυνση, ενώ σε μεσοπρόθεσμη βάση η ΤτΕ διαβλέπει διόρθωση των τιμών στην αγορά κατοικίας.
Η ανοδική πορεία των επιτοκίων θα πλήξει σημαντικά την πορεία των στεγαστικών δανείων επηρεάζοντας σημαντικά την αγορά κατοικίας η οποία επιβαρύνεται από την αύξηση του αποθέματος των απούλητων και κατασχεμένων κατοικιών των τελευταίων ετών.
Όσον αφορά την πορεία του πληθωρισμού, αυτός αναμένεται να αυξηθεί, καθώς η ανοδική πορεία του κόστους εργασίας (μισθολογικές αυξήσεις) θα οδηγήσει προς αυτήν την κατεύθυνση. (Έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος, Γκαργκάνας Νικόλαος 2002-2008).
Μια έκθεση από το παρελθόν που λέει πολλά για το μέλλον. Βέβαια, In the long run,we're all dead ( μακροχρόνια θα έχουμε πεθάνει όλοι), John Mayanard Keyens (1883-1946)!
Έρχονται και παρέρχονται οι επισημάνσεις και οι εκθέσεις «σοβαρών» οικονομικών παραγόντων σε κοινωνίες που διψούν για πλούτο, κατανάλωση και «χάιδεμα».Μπορεί οι «ανεξάρτητες» κεντρικές τράπεζες να αποφασίζουν για την πορεία της οικονομίας, την νομισματική πολιτική και να παρέχουν την απαραίτητη στήριξη προς αποφυγή δυσάρεστων καταστάσεων.
Μπορεί να κάνουν λάθη, καθώς διοικούνται από ανθρώπους σαν και εμάς και όλοι κάνουμε λάθη. Οι φούσκες για τους κεντρικούς τραπεζίτες δεν αποτελούν πρόβλημα, καθώς με την ισχύ που διαθέτουν, στηρίζουν το σύστημα και το ενισχύουν. Αυτό φάνηκε και στις τελευταίες κρίσεις που πέρασε την τελευταία 20ετία το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα με αποκορύφωμα την μεγαλύτερη παροχή βοήθειας το 2008. Αυτό θα φανεί περισσότερο στην επερχόμενη παγκόσμια κρίση που βρίσκεται προ των πυλών και έχει να κάνει με την φούσκα των χρηματαγορών στις ΗΠΑ και τη βόμβα μεγατόνων που κρύβουν τα χρηματοπιστωτικά παράγωγα προϊόντα.
Αποτελεί όμως σημαντικό πρόβλημα για τις κοινωνίες που δεν είναι προετοιμασμένες και φυσικά για τους επενδυτές που στις ΗΠΑ είναι από τα μεγάλα συνταξιοδοτικά ταμεία μέχρι τον μικροεπενδυτή που αγοράζει τα "pink sheets". Η σημερινή εικόνα δεν απέχει και πολύ από την εικόνα του παρελθόντος. Οι φούσκες θα έρχονται και θα παρέρχονται. Το σκάσιμο μιας φούσκας πάντα θα οδηγεί στη δημιουργία μιας άλλης. Μετοχές, ακίνητα, ομόλογα, παράγωγα, εμπορεύματα, κρυπτονομίσματα κ.λ.π. οι υπερβολές πάντα θα διορθώνουν. Οι επενδυτές οφείλουν να είναι προσεκτικοί στα σημάδια των αγορών.
Στην προηγούμενή μου αρθογραφία αναφέρθηκα αναλυτικά στην επερχόμενη κατάρρευση. Στη σημερινή θα ήθελα να τονίσω την δραματική εικόνα που ανέλυσα στο άρθρο μου, "Ο θάνατος σου πάει πολύ" και την απίστευτη στήριξη σε αυτήν την εικόνα που παρέχουν οι «Ευρωπαίοι σύμμαχοι» στην κυβέρνηση της χώρας με μια συμπεριφορά που μου θυμίζει τις εποχές που ενώ έβλεπαν τα ελλείμματα και τον πιθανό εκτροχιασμό της χώρας,(βλ. δηλ.Γκαργκάνα) έκαναν τα στραβά μάτια γιατί αγοράζαμε πολλά “Cayenne”!
Συγχαίρουν την κυβέρνηση γιατί πέτυχε Υπερ-πλεονάσματα ενώ γνωρίζουν πως προέρχονται και φυσικά που θα οδηγήσουν με μαθηματική ακρίβεια! Αποκλείεται να είναι τόσο «ηλίθιοι»! Αυτό που επίσης με ανησυχεί ακόμη περισσότερο είναι το γιατί όλες οι μεγάλες επιχειρήσεις που μεταφέρουν την έδρα τους στο εξωτερικό το κάνουν τώρα που αργά η γρήγορα θα έρθει η πολιτική αλλαγή, που τόσο πολύ περιμένει όλη η χώρα(εκτός από τους μετακλητούς και συμβασιούχους του δημοσίου που πήραν αύξηση 16,7% τα τελευταία χρόνια-ΕΡΓΑΝΗ στοιχεία περιόδου 2014-201, και τους επαγγελματίες επιδοματούχους);
Ερωτήματα που δε θέλω να απαντήσω για να μην τραγικοποιήσω ακόμη περισσότερο το άρθρο μου. Αυτό όμως που θα ήθελα να τονίσω κλείνοντας είναι μια παράκληση προς την επόμενη κυβέρνηση της χώρας. Ο «μουτζούρης» είναι σίγουρο ότι θα σκάσει στα χέρια τους, όσο πιο αργά τόσο χειρότερα. Τα περιθώρια στενεύουν και η αλήθεια και τραγικότητα της κατάστασης πρέπει να γίνει γνωστή σε κάθε γωνιά αυτής της χώρας. Η επόμενη κυβέρνηση δε θα έχει την πολυτέλεια να «χαϊδέψει» τα αυτιά των πολιτών. Πρέπει να πει την αλήθεια και να συμμαζέψει το χάλι που θα παραλάβει. Διαφορετικά η χώρα μας θα καταντήσει ένα απέραντο καφενείο και ξενοδοχείο των «Ευρωπαίων συμμάχων», εξάλλου γι'αυτό μπορεί να προοριζόμασταν εξ'αρχής.
Οι σημερινοί συνταξιούχοι μπορεί να χαίρονται που δεν θα τους κόψουν τη σύνταξη τώρα αλλά θα την κόψει ο «κακός επόμενος» και θα τον τιμωρήσουν στις πρόωρες εκλογές του 2020 για να βγάλουν τον «καλό».
Οι σημερινοί συνταξιούχοι χαίρονται που θα πάρουν το 1000άρικο τους, ενώ ο γιος τους και η κόρη τους που είναι 35-40 ετών μένουν στο σπίτι μαζί τους γιατί παίρνουν 400 ευρώ και δεν μπορούν να ζήσουν μόνοι τους, δεν μπορούν να δημιουργήσουν οικογένεια, να ονειρευτούν, να ζήσουν ανθρώπινα.
Πολλοί σημερινοί συνταξιούχοι δε θα δουν εγγόνια γιατί τα παιδιά τους δεν μπορούν να κάνουν πλέον οικογένεια.
Οι σημερινοί συνταξιούχοι θα αφήσουν μια Ελλάδα έρμαιο στις ορέξεις των funds που θα ξαφρίζουν ότι περιουσία και πλούτο δημιούργησαν, καθώς τα παιδιά τους δε θα μπορούν να πληρώσουν τους δυσβάσταχτους φόρους για να την κρατήσουν.
Οι σημερινοί συνταξιούχοι πρέπει για τελευταία φορά στη ζωή τους να αλλάξουν, πρέπει να μεταλλαχθούν, πρέπει να ξυπνήσουν και να ρίξουν μια ματιά γύρω τους, πρέπει να σκεφθούν πέρα από το «εγώ» του Έλληνα, πρέπει να σκεφθούν επιτέλους τα παιδιά τους, πρέπει να σκεφθούν τη χώρα.
Μπορεί να φύγουν γρήγορα με το φυσικό αίτιο όπως είπε ένας πολιτικός παράγοντας και να μην προλάβουν να δουν αυτό που με μαθηματική ακρίβεια έρχεται στη χώρα μας. Μπορεί να είναι ικανοποιημένοι που μιλάνε και κοιτάνε στα μάτια τα παιδιά τους (μέσω skype).
Αν όμως ζήσουν λίγο παραπάνω; Αν ζήσουν και αυτοί αυτό που έρχεται….ας σκεφθούν έστω για τελευταία φορά το «εγώ» τους…….μια παράκληση για το μέλλον της χώρας μας………
Φωτογραφία: Intimenews
