Τα σημαντικότερα γεγονότα της εβδομάδας, είναι κατά πρώτον, η αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας από τον οίκο Fitch και κατά δεύτερον, η επιτυχής έξοδος της Ελλάδας στις αγορές, με αποτέλεσμα την άντληση 2 δισ. ευρώ με επιτόκιο 1,85%. Δύο κατ’ εξοχήν θετικά γεγονότα, που σηματοδοτούν μια σαφέστατη αλλαγή του κλίματος της οικονομίας.
Όμως, τα χαμηλά επιτόκια που επιτυγχάνονται, οφειλόμενα κατά κύριο λόγο στις συνθήκες της παγκόσμιας αγοράς ομολόγων, δεν αποτελούν πανάκεια για το σύνολο του δημοσίου χρέους. Θα πρέπει να θυμόμαστε ότι το 75% του δημοσίου χρέους βρίσκεται στα χέρια του Μηχανισμού Στήριξης (ESM) και μόλις το 25%, που ανέρχεται σε απόλυτο μέγεθος στα €80 δισ., βρίσκεται στην αγορά ομολόγων. H διάρθρωση του δημοσίου χρέους, δεν επιτρέπει στην ελληνική πλευρά να επωφεληθεί στον βαθμό που ίσως θα μπορούσε, από την παγκόσμια συγκυρία των χαμηλών επιτοκίων.
Πέραν του χαμηλού επιτοκίου της έκδοσης, υπάρχει και ένα ακόμα ποιοτικό στοιχείο που είναι άξιο μνημόνευσης. Και αυτό το σημείο, αφορά στα χαρακτηριστικά των επενδυτών που κάλυψαν την έκδοση του ομολόγου. Οι επενδυτές αυτοί είναι συνταξιοδοτικά ταμεία, ασφαλιστικές εταιρίες και επενδυτές που διακρίνονται για τον μακροπρόθεσμο ορίζοντα των κινήσεων τους. Άλλωστε το 15ετές ομόλογο λήγει Φεβρουάριο του 2035, δηλαδή μετά το 2032, όπου και τελειώνει η χαριστική περίοδος του μεγαλύτερου μέρους του δημοσίου χρέους.
Όμως από αυτό το σημείο, μέχρι του σημείου να υποστηρίζεται ότι οι ίδιοι ή και παρόμοιοι επενδυτές θα κινητοποιηθούν και θα επενδύσουν τώρα ευκολότερα στα NPLs των ελληνικών τραπεζών, μέσω των τιτλοποιήσεων του σχεδίου "Ηρακλής", υπάρχει τεράστια απόσταση. Είναι σίγουρο ότι τα χαμηλά επιτόκια θα οδηγήσουν σε χαμηλότερα επίπεδα τις προμήθειες που θα καταβάλλουν οι τράπεζες για τις κρατικές εγγυήσεις του σχεδίου “Ηρακλής”. Όμως, άλλα είναι τα χαρακτηριστικά των επενδυτών που επενδύουν σε κρατικό χρέος και άλλα είναι τα χαρακτηριστικά των επενδυτών που επενδύουν στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια.
Άλλωστε μετά τον αρχικό υπέρμετρο ενθουσιασμό για την υιοθέτηση του σχεδίου “Ηρακλής”, εγείρεται ένας έντονος προβληματισμός γύρω από τις προσδοκίες που έχουν καλλιεργηθεί. Η έκθεση της S&P Global Ratings, με τίτλο : “Δεν αρκεί ο Ηρακλής για το turn around των ελληνικών τραπεζών”, είναι ενδεικτική αυτού το αναδυόμενου προβληματισμού. Η εξυγίανση των τραπεζικών ισολογισμών είναι προφανές ότι “θα κάψει” μέρος των κεφαλαίων των τραπεζών και χωρίς κεφάλαια δεν θα μπορέσει το τραπεζικό σύστημα να περάσει στο επόμενο στάδιο της αναγκαίας ανάπτυξης του.
Οι εγγυήσεις που θα προσφέρει το ελληνικό δημόσιο στο σχέδιο “Ηρακλής”, δεν εμπίπτουν στις κρατικές ενισχύσεις. Παρά ταύτα είναι δελεαστικές για τους εξειδικευμένους επενδυτές, καθιστώντας τους τίτλους των NPLs, εμπορεύσιμους και διασφαλισμένους, ώστε να μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως μέσα διαπραγμάτευσης σε άλλες συναλλαγές.
Όσον αφορά στις αναγκαίες κεφαλαιακές ενισχύσεις, είναι πιθανό οι τράπεζες να χρειαστούν μέσα στην επόμενη πενταετία, κεφάλαια ύψους από 15 δισ. έως 20 δισ., που σε πρώτη φάση θα καλυφθούν από εκδόσεις Tier II. Εκδόσεις στις οποίες προχώρησαν τόσο η Εθνική Τράπεζα, όσο και η Τράπεζα Πειραιώς μέσα στο 2019 και αναμένεται να ακολουθήσει η Alpha Bank μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα. Το αν θα επαρκέσουν οι εκδόσεις Tier II, ή θα επιστρατευθούν και άλλες στρατηγικές, μένει να αποδειχθεί.
Πέραν όμως της θετικής αξιολόγησης της οικονομίας από τον οίκο Fitch και της επιφυλακτικής έκθεσης περί των τραπεζών από τον S&P Global Ratings, βγήκε στην δημοσιότητα και μια τρίτη έκθεση / αξιολόγηση. Είναι η αξιολόγηση του S&P Jurisdiction Ranking Assessments Of National Insolvency Regimes, του Οκτωβρίου του 2019, στην οποία η χώρα μας υποχώρησε πανηγυρικά, από το Β στο C. Ο δείκτης αυτός, ουσιαστικά λαμβάνει υπ’ όψιν του, την προστασία που παρέχουν στους πιστωτές οι νόμοι μιας χώρας απέναντι στην αφερεγγυότητα, τον τρόπο που αυτοί οι νόμοι εφαρμόζονται, καθώς και την προβλεψιμότητα των διαδικασιών.
Δυστυχώς η χώρα μας βρίσκεται σύμφωνα με την αξιολόγηση του Οκτωβρίου 2019, στην κατηγορία C, μαζί με χώρες όπως είναι η Ρωσία, η Ουκρανία, το Καζακστάν, η Ινδία και η Ινδονησία. Χώρες που απέχουν έτη φωτός, από το να θεωρηθούν φιλικές στη επιχειρηματικότητα και αξιόπιστες στη τήρηση των συμφωνιών τους. Και αυτός ο δείκτης δεν είναι ούτε γενικός, ούτε αόριστος. Στην δική μας περίπτωση, άπτεται της διαχείρισης των απαιτήσεων που θα ανακύψουν από την αγορά των κόκκινων δανείων, που αποτελούν τον ορισμό της αφερεγγυότητας.
Και στον τομέα αυτόν, οι αποφάσεις είναι καθαρά πολιτικές. Και διερωτώνται οι φίλοι μας από το εξωτερικό. Μια κυβέρνηση που ανακρούει πρύμναν, μπροστά στις απειλές των χούλιγκανς και στις πιέσεις των παραγόντων του επαγγελματικού ποδοσφαίρου, πως θα προετοιμάσει το έδαφος για την υιοθέτηση πρακτικών που θα διευκολύνουν την προστασία των επενδυτών, κόντρα στα “λαϊκά” συμφέροντα;
Ο αρθρογράφος είναι οικονομικός αναλυτής, με ειδίκευση στο σχεδιασμό σύνθετων επενδυτικών στρατηγικών.
Αποποίηση Ευθύνης : Το περιεχόμενο της στήλης, είναι καθαρά ενημερωτικό και πληροφοριακό και δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση επενδυτική συμβουλή, ούτε υποκίνηση για συμμετοχή σε οποιαδήποτε συναλλαγή. Ο αρθρογράφος δεν ευθύνεται για τυχόν επενδυτικές και λοιπές αποφάσεις που θα ληφθούν με βάση τις πληροφορίες αυτές.
