Οι μεγάλες εμπορικές επιτυχίες των Σουηδών σε διάφορους τομείς που εκτείνονται από το μουσικό συγκρότημα Abba και την αυτοκινητοβιομηχανία Volvo μέχρι τον τεννίστα Bjorn Borg και το ΙΚΕΑ δεν λειτουργούν ως κανόνας για τη συγκεκριμένα χώρα αλλά ως εξαιρέσεις συμβαίνουν σε ασύλληπτα μεγάλες διαστάσεις.
Η παρατήρηση αυτή δεν είναι δική μας, την έχει κάνει κάποιος βιβλιοκριτικός του Guardian για να περιγράψει τον συγγραφέα Χένινγκ Μάνκελ, δημιουργό της σειράς αστυνομικών μυθιστορημάτων με ήρωα τον αστυνομικό Κουρτ Βαλάντερ. Μια από τις τηλεοπτικές μεταφορές του επιθεωρητή Βαλάντερ προβάλλεται εδώ και λίγο καιρό από το ErtFlix.
Ο Μάνκελ (απεβίωσε το 2015 σε ηλικία 67 ετών) δεν ήταν ένας συνηθισμένος συγγραφέας. Έζησε μια μυθιστορηματική ζωή ο ίδιος και διασκέδαζε με το γεγονός ότι ο πλανήτης τον γνώριζε για τα αστυνομικά του μυθιστορήματα ενώ το συγγραφικό του έργο είναι πολυσχιδές και τόσο ογκώδες που έγινε πλούσιος από τα βιβλία και τα θεατρικά του έργα.
Παθιασμένος ακτιβιστής με δράση στο πεδίο και όχι «του πληκτρολογίου», όπως οι περισσότεροι ομότεχνοι του, έφτασε στο σημείο το 2010 να επιβιβαστεί στο στολίσκο (flotilla) που κατευθύνθηκε στη Γάζα για να συλληφθεί τελικά κατά την καταδρομική επιχείρηση που πραγματοποίησε ο ισραηλινός στρατός για να τους σταματήσει.
Ως χαρακτήρας, ο επιθεωρητής Κουρτ Βαλάντερ βρίσκεται στον αντίποδα της θυελλώδους και αεικίνητης προσωπικότητας που τον δημιούργησε. Υπηρετεί στην Αστυνομία την εποχή που το αντιμεταναστευτικό μένος, απόρροια της αθρόας μετανάστευσης στη χώρα δείχνει να απειλεί την κοινωνική συνοχή και να θολώνει την εικόνα της προοδευτικής Σουηδίας. Είναι ένας εσωστρεφής χαρακτήρας, ζει μόνος αφού η γυναίκα του τον παράτησε και καλείται να διαλευκάνει ιδιαίτερα ειδεχθείς ανθρωποκτονίες.
Τόσο τα αστυνομικά μυθιστορήματα όσο και οι διάφορες αστυνομικές σειρές που έχουν γυριστεί με ήρωα τον Βαλάντερ έχουν χαρακτηριστεί ως «έργα διαφυγής από την πραγματικότητα για άντρες» (με τον τρόπο που λέμε ότι τα λεγόμενα ροζ μυθιστορήματα είναι έργα διαφυγής για τις γυναίκες). Αυτό όμως που κάνει τη σειρά ενδιαφέρουσα και ασυνήθιστη είναι ακριβώς ο τρόπος που η κοινωνική συνθήκη λειτουργεί ως θερμοκήπιο ειδεχθών εγκλημάτων.
Ο λόγος που κολλήσαμε με τη σειρά είναι βέβαια ότι κατά βάση είναι πολιτικοκοινωνική αλλά κυρίως το ότι δεν χαρίζεται σε καμία πλευρά. Δεν ηρωοποιεί μετανάστες ή αντικοινωνικά στοιχεία που προκαλούν την κοινωνία ούτε βέβαια δικαιολογεί όσους δραστηριοποιούνται σε εξτρεμιστικές ομάδες της Άκρας Δεξιάς.
Από όλα τα παραπάνω μπορεί κάποιος να υποθέσει ότι ο λόγος που προτείνουμε να δείτε τη σειρά είναι γιατί η χώρα διέρχεται μια περίοδο ανάλογων κοινωνικών κρίσεων με το μεταναστευτικό αρκετά ψηλά στο καθημερινό ειδησεογραφικό δράμα.
Ακριβώς το αντίθετο.
Ο λόγος που προτείνουμε να δείτε τη σειρά, πέραν του γεγονότος ότι είναι πολιτική και καθόλου βαρετή είναι για να διαπιστώσετε ότι στην πραγματικότητα στην Ελλάδα δεν αντιμετωπίζουμε κανένα μεταναστευτικό πρόβλημα που να εγκυμονεί μάλιστα κινδύνους για την κοινωνική συνοχή και τη φυσιογνωμία της χώρας.
Μάλιστα ελπίζουμε ότι όσοι δουν τη σειρά θα διαπιστώσουν τι πραγματικά σημαίνει μεταναστευτικό πρόβλημα και μάλιστα για μια κοινωνία που την ξέρουμε ως προοδευτική και να αναρωτηθεί τι λόγους έχουν κάποιοι εδώ στην Ελλάδα να χρησιμοποιούν το μεταναστευτικό-προσφυγικό ως φόβητρο.
Γιατί το κάνουν;
Τι θέλουν να κερδίσουν.
Ενόψει Σαββατοκύριακου λοιπόν σας προτείνουμε να δείτε τη σειρά στο Ertflix στην εκδοχή μάλιστα που τον επιθεωρητή Βαλάντερ ενσαρκώνει ο Κένεθ Μπράνα, ένας πασίγνωστος Βρετανός ηθοποιός που διακρίθηκε για τις ερμηνείες σαιξπηρικών ηρώων στο θέατρο και τον κινηματογράφο αλλά και να διαβάσετε τα σχετικά βιβλία. Κυκλοφορούν αρκετά βιβλία της σειράς στα Ελληνικά από τις εκδόσεις Ψυχογιός.
