Με πολυεπίπεδες και συντονισμένες κινήσεις τόσο στο εσωτερικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, επιχειρεί η κυβέρνηση να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις της πυρκαγιάς στη Μόρια.
Επιδιώκει να επιταχύνει την εφαρμογή του Επιχειρησιακού Σχεδίου που είχε ανακοινώσει τον Νοέμβριο και να συνδιαμορφώσει τις τελικές αποφάσεις για το νέο Ευρωπαϊκό Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου. Το πλαίσιο και οι βασικές του κατευθύνσεις αναμένεται ότι θα παρουσιαστούν από την Κομισιόν εντός των επόμενων ημερών, πιθανότατα πριν από τη Σύνοδο Κορυφής στις 24 και 25 Σεπτεμβρίου.
Στην κατεύθυνση αυτή, ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε τηλεδιάσκεψη με την Ursula von der Leyen και την Καγκελάριο της Γερμανίας Angela Merkel, όπου εξετάστηκε η επιχειρησιακή συνεργασία Ελλάδας - ΕΕ και το ενδεχόμενο κατασκευής ενός «πιλοτικού έργου σχετικά με κέντρο υποδοχής και ασύλου στη Λέσβο». Ενώ, σύμφωνα με πληροφορίες, ο πρωθυπουργός πραγματοποίησε και σύσκεψη με τον αρμόδιο Αναπληρωτή Υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου Γ. Κουμουτσάκο, ενόψει και των σχετικών ευρωπαϊκών ανακοινώσεων.
Η ελληνική πλευρά, «παλεύει» ώστε στο νέο ευρωπαϊκό Σύμφωνο να εξασφαλιστεί, επιτέλους, μια λειτουργική ισορροπία μεταξύ «ευθύνης και ουσιαστικής αλληλεγγύης». Θεωρεί καταλυτική τη θεσμική θωράκιση και την έμπρακτη ευρωπαϊκή στήριξη στο ζήτημα των επιστροφών, ώστε, μεταξύ άλλων, να αυξηθεί η πίεση προς τις χώρες προέλευσης. Και, στην κατεύθυνση αυτή, παράλληλα με το άλλο μείζον θέμα, αυτό της εξάρθρωσης του δικτύου διακινητών, έχει καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις. Το «δόγμα» της Αθήνας εμπεριέχεται στο: «δεν μπορούμε να έχουμε υποχρεωτικές διαδικασίες στα σύνορα, χωρίς υποχρεωτική αλληλεγγύη, και το βασικό στοιχείο της υποχρεωτικής αλληλεγγύης πρέπει να είναι οι μετεγκαταστάσεις».
Όμως, στους κόλπους των «27», από καιρό, έχουν διαμορφωθεί δύο «στρατόπεδα». Απέναντι στους «Νότιους», τις ευρωπαϊκές χώρες της Μεσογείου που δέχονται την μεταναστευτική πίεση (Ισπανία, Ιταλία, Μάλτα, Κύπρος, Ελλάδα) και που εστιάζουν πάνω από όλα στην υποχρεωτική μετεγκατάσταση, υπάρχουν οι χώρες της Κεντρικής Ευρώπης και οι σκληροί του Βίζεγκραντ (Πολωνία, Ουγγαρία, Τσεχία, Σλοβακία) οι οποίες την αρνούνται. Στη μέση, ή περίπου στη μέση, η προεδρεύουσα Γερμανία, η οποία αφενός επιχειρεί τους αναγκαίους συμβιβασμούς, αφετέρου συνεχίζει να εξυπηρετεί τα δικά της συμφέροντα.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Liberal.gr, από ελληνικής πλευράς στις πυρετώδεις διαβουλεύσεις που κορυφώνονται ενόψει και των επικείμενων ανακοινώσεων, τονίζεται προς πάσα κατεύθυνση ότι η κρίση στη Μόρια ανέδειξε για άλλη μια φορά την ανάγκη να υπάρξει μια συνεκτική Κοινή πολιτική ασύλου στην Ευρωπαϊκή Ένωση η οποία θα διασφαλίζει ότι το βάρος της διαχείρισης των μεταναστευτικών ροών δεν θα επιβαρύνει κυρίως τα κράτη μέλη που βρίσκονται στα εξωτερικά σύνορά της.
Μετά από τις απανωτές επαφές με ευρωπαϊκές πρωτεύουσες του Νότου, διαφαίνεται ότι διαμορφώνεται μια βάση κοινής κατανόησης και συνεννόησης με στόχο τη συλλογική ανάδειξη ενιαίας θέσης. Υπέρ ενός δίκαιου και αποτελεσματικού συστήματος ασύλου που θα διασφαλίζει ισορροπία μεταξύ της ευθύνης του κράτους μέλους πρώτης υποδοχής να ελέγχει την είσοδο από τα εξωτερικά σύνορα (responsibility) και της ουσιαστικής αλληλεγγύης που θα πρέπει να επιδεικνύουν τα λοιπά κράτη μέλη. Και στην κατεύθυνση αυτή, έχουν κατατεθεί συγκεκριμένες προτάσεις, τόσο για την κοινή πολιτική επιστροφών μεταναστών που δεν δικαιούνται προστασίας και ασύλου στις χώρες προέλευσης, όσο και κυρίως, για αποτελεσματικές πολιτικές με στόχο την εξάρθρωση των δικτύων διακίνησης μεταναστών.
Οι φιλόδοξες αυτές προτάσεις θα τεθούν στην ευρωπαϊκή διαπραγματευτική βάσανο, τη νέα πρόκληση που έχουν απέναντί τους οι 27 προκειμένου να αποδείξουν ότι όντως η κρίση της Μόριας μπορεί να αποτελέσει ευκαιρία για την αντιστροφή της πανευρωπαϊκής αυτής ντροπής. Το βέβαιον είναι ότι η διαδικασία για το νέο Σύμφωνο είναι στο τέλος της, ως προς το προπαρασκευαστικό στάδιο, είναι όμως, στην αρχή της ως προς το στάδιο εφαρμογής. Κι αυτό, διότι οι προτάσεις της Κομισιόν θα τεθούν υπόψιν των κρατών - μελών, θα γίνουν διαβουλεύσεις και ακολούθως θα υπάρξει, αν υπάρξει οριστική απόφαση, με ότι αυτό συνεπάγεται για τους δύσκολους χειμωνιάτικους μήνες.