Του Σταύρου Πετρολέκα
Πλήθος κόσμου, βουλευτές από τη ΝΔ, τους ΑΝΕΛ, τη Χρυσή Αυγή, άλλα και ο Βασίλης Λεβέντης, ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Άνθιμος και όλοι οι Μητροπολίτες της Βορείου Ελλάδας έδωσαν την Κυριακή «το παρών» στο ογκώδες συλλαλητήριο μπροστά στον ανδριάντα του Μεγάλου Αλεξάνδρου στη Νέα Παραλία Θεσσαλονίκης, κατά της χρήσης του ορού «Μακεδονία» από τα Σκόπια. Το πλήθος του κόσμου ξεκινούσε από το παλιό λιμάνι και έφτανε μέχρι το Μέγαρο Μουσικής, με την ΕΛΑΣ να εκτιμά ότι έχουν συγκεντρωθεί 90.000 άνθρωποι. (Skai.gr/news)
Διαβάζοντας την είδηση αυτή και βλέποντας κάποιες φωτογραφίες, μου'ρχονται στο νου κάποιοι ξεχασμένοι στίχοι του Σαββόπουλου........ «Ολαρία ολαρά, μαύρο τύμπανο χτυπά, τα παιδιά που αγαπούν τα στρατιωτάκια, τ' αλογάκια και τα ξύλινα σπαθιά,βρικολάκιασαν σε τούτα τα στιχάκια, έλα μέσα και μίλα πιο σιγά..».
Ο Διονύσης μιλούσε βέβαια για την εποχή της Χούντας. Αλλά και τώρα, είναι διάχυτος ο φόβος, πως άν διαφωνεις για το Μακεδονικό με την πλειοψηφία (65%+) των συμπολιτών σου.......χαρακτηρίζεσαι τουλάχιστον ανιστόρητος, και για πολλούς, εθνικός μειοδότης, αν όχι προδότης.
Γι'αυτό θέλω να μιλήσω «πιο σιγά» τώρα, αλλά και ίσως, για αρκετούς, πιο νηφάλια......
Τρία πράγματα αξίζουν σχόλιο σήμερα, όπως έχουν πιά προκύψει στη Ελλαδική πραγματικότητα των «talking heads» (χωρίς να είναι τα μόνα): -α- τη συμμετοχή πολλών βουλευτών της ΝΔ στο συλλαλητήριο, -β- το ζήτημα του «Σκοπιανού αλυτρωτισμού» και -γ-το θέμα μιας ενδεχόμενης νέας ονομασίας της γειτονικής χώρας.
α) - Όσον αφορά την παρουσία/συμμετοχή των Νεο-Δημοκρατών βουλευτών, γιατί για το υπόλοιπο τσούρμο Χρυσαυγητών, Λεβεντόπαιδων και Ανελίτων, αδιαφορώ:
Να με συγχωρέσουν κάποιοι σουπερ-φιλελεύθεροι ομόφρονες μου, αλλά τι περίμεναν όταν, μπροστά στην λαίλαπα - οικονομική, κοινωνική και κυρίως θεσμική - που φέρνουν στον τόπο τα Συριζόπουλα, στράφηκαν και στρέφονται στην ΝΔ; Τι περίμεναν να βρούν εκεί,....τους θιασώτες του Kant, του Hayek ή του Rawls; Ένα δεξιό – μικροπολιτικών πρακτικών, πελατειακών συνηθειών και μισο-εθνικιστικών επιλογών - κόμμα είναι, από τα γενοφάσκια του και καθ'όλη την διάρκεια της μεταπολίτευσης. Αλλά και με κάποιες φωτινές πραγματιστικές, ίσως και φιλελεύθερες αναλαμπές, είτε ως κυβέρνηση ή ως αντιπολίτευση. Και μη πάει ο νους μακρυά...φιλελεύθερες με την Γερμανική έννοια του «ordoliberalismus», όχι εκείνα τα «ακραία» του Ρέηγκαν ή της Θάτσερ....
Αυτή είναι η «κεντροδεξιά» στην Ελλάδα. Με ελάχιστες εξαιρέσεις, πελατειακή, ψηφοθηρική, εθνικόφρονη και μισο-κρατικίστικη. Και πάνω από όλα, εσωστρεφής, μάλλον επιδερμικά Ευρώφιλη και Δυτικόφρωνη. Πως λοιπόν να μη πάν οι περισσότεροι Βορειοελλαδίτες βουλευτές της σε μια τέτοια συγκέντρωση εθνικοφρόνων, έστω και άν κράτησε μια ορατή (δυσδιάκριτη όμως) απόσταση ο Μητσοτάκης και (κάποιοι) περί αυτόν. Πήγαν γιατί είτε τα πιστεύουν τα συνθήματα εκεί, είτε γιατί δεν θέλουν να χάσουν τα ψηφαλάκια προς δεξιότερους ατραπούς.
Είπαμε, αυτή είναι η κεντροδεξιά στην Ελλάδα. Ας το καταλάβουν καλά οι φίλοι φιλελεύθεροι που την έχουν ήδη προσεγγίσει παρά την υπαρξιακή δυσανεξία που τέτοιες «συλλαλητήριες» συμμετοχές τους προκαλεί. Το μόνο ζητούμενο των από την παρούσα ηγεσία, είναι η ζυγαριά επιλογών της να μήν κλείνει σε όλα μονομερώς σε αραχνιασμένα, ξεπερασμένα και παρωχημένα πρότυπα και πολιτικές, όσο κι'αν αυτά βολεύουν τον κορμό του χώρου που ηγείται.
β) – Ως προς τα περί «αλυτρωτισμού» των Σκοπίων:
Προφανώς είναι ανοησίες τα περί καταγωγής και κληρονομιάς των Σλαβομακεδόνων από τον Μεγαλέξανδρο...Ο ίδιοσ ο πατέρας του εθνους των, ο Γκριγόροφ το είχε πει ευθαρσώς το 1992.....καμιά σχέση. (Αν και δυσκολεύομαι να καταλάβω ποιά σχέση έχουν – όπως δηλώνουν - οι εκατοντάδες χιλιάδες Μικρασιάτες που ζουν στην Βόρειο Ελλάδα με την κληρονομιά της αρχαίας Μακεδονίας και τον Μεγαλέξανδρο.....αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία).
Οι αναφορές στην αρχαιότητα ως γεννήτορες ρίζες των Σλαβομακεδόνων, είναι ως επί το πλείστον προϊόντα μιάς νέας μυθοπλασίας των τελευταίων 20/30 χρόνια. Ακραίας ασφαλώς, δημιούργημα όμως της ανασφάλειας του κρατιδίου αυτού προκειμένου να αντιστρατευτεί την απειλή που ένιωθε μετά την διάλυση της Γιουγκοσλαβίας και τις (ανομολόγητες) ορέξεις γειτόνων εξ αριστερών, δεξιών, βορείως και νοτίως των συνόρων του.
Αυτές όμως οι απειλές έμειναν στο πέρασμα του χρόνου είτε ως ανύπαρκτες ή ως ανεφάρμοστες. Και έτσι το κάλπικο, ως επί το μέγιστο πλείστον, νέο αφήγημα των Σκοπιανών περί καταγωγής των από την αρχαιότητα γίνεται πλέον ατελέσφορο και για τους ίδιους.
Εδράζεται όμως σε εθνοπλασίες μιας παλαιότερης εποχής, που εντέχνως καλλιέργησε ο Τίτο μετονομάζοντας (μετά τον Πόλεμο) την περιοχή σε Σοσιαλιστική Δημοκρατίας της Μακεδονίας. Εθνοπλασίες που ξεκινούν στα τέλη του 19ου αιώνα και συγκροτούν, μέσα από εξεγέρσεις, γεγονότα και συγκρούσεις την αίσθηση ότι τούτοι δω οι λίγο ως πολύ γηγενείς πληθυσμοί και άλλοι ομόγλωσσοί των που ζούσαν περί της περιοχής αυτής, αυτοπροσδιοριζόμενοι ως Σλαβομακεδόνες, είναι κομμάτι διαφορετικοί από τους γείτονες..... Έστω κι' αν άλλοι μιλούσαν σλάβικα μα ένιωθαν Έλληνες, ή Βούλγαροι ή κάτι άλλο. Κατάσταση μάλιστα που αναγνωρίζεται ήδη από τα 1928 μέχρι το 1951 (αν δεν κάνω λάθος), από την Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος όπου καταγράφει την ύπαρξη 50,000 Σλαβομακεδόνων (1951) κυρίως στις περιοχές γύρω από την Φλώρινα.
Το κακό είναι ότι αυτές τις διαδικασίες εθνοπλασίας (και κρατικοπλασίας) συνοδεύουν και αλυτρωτικές φιλοδοξίες, όχι μόνο εδώ μα και γενικότερα. Φέρτε στο νου το αντίστοιχο σύλλημα στα καθ'ημας, αυτό της «Μεγάλης Ιδέας». Έτσι και διάφοροι Σλαβομακεδόνες, κυρίως στο εξωτερικό (Τορόντο του Καναδά, Μελβούρνη Αυστραλίας ) άρχισαν να πλέκουν από την εποχή του Μεσοπολέμου, την ιστορία της μεγάλης Μακεδονίας, αυτής του Αιγαίου, που βεβαίως μεταφέρθηκε και στο εσωτερικό της χώρας εκείνη την εποχή. Και διατηρήθηκε αλώβητη μέχρι τις μέρες μας, σιμά στις ανοησίες περί αρχαιότητας.
Αυτά ειδικά πρέπει και μπορεί να εκλείψουν. Γιατί τούτη η «Μεγάλη Ιδέα» των Σλαβομακεδόνων Σκοπιανών, προσκρούει στην αδήριτη πραγματικότητα ότι τα σύνορα χωρών του ΝΑΤΟ και της ΕΕ δεν αλλάζουν. Οι σχετικοί μύθοι θα επιβιώσουν, σίγουρα για κάποια χρόνια,μα ύστερα θα ξεφτίσουν.....όπως και οι δικοί μας περί κόκκινης μηλιάς ή του μαρμαρωμένου βασιλιά.
Η σημερινή κυβέρνηση στα Σκόπια φαίνεται να αντιλαμβάνεται ότι όλα αυτά τα νεώτερα και παλαιότερα εθνικιστικά/αλυτρωτικά αφηγήματα είναι πράγματι εμπόδια στη περαιτέρω ανάπτυξη και εμπέδωση της χώρας στον σύγχρονο κόσμο. Και είναι ιδιαίτερα σημαντικό ότι προσπαθεί να διαμορφώσει μια πλουραλιστική πολιτεία στην εσωτερική διακυβέρνηση του τόπου,παρά την αντίσταση και αντίδραση που συναντά. Με την καθιέρωση της Αλβανικής ως δεύτερης επίσημης γλώσσας, σιμά στα Σλαβομακεδόνικα, ενώ ακούγεται πως σκοπεύει να αναγνωρίσει επισήμως και τις Βουλγαρικές και Ελληνικές εθνότητες που ζουν εκεί ως ισότιμες οντότητες πολιτών με όλα τα σχετικά δικαιώματα.
Κάτι τέτοιο, σφυρηλάτημα δηλαδή μιας πολυ-πολιτισμικής κοινωνιάς μέσα σ΄ενα δι-γλωσσο (bilingual) και δη-πολιτιστικό (bicultural) κρατικό οικοδόμημα, θα είναι πραγματικά πρωτόγνωρο για τον Βαλκανικό χώρο, και άξιο κάθε υποστήριξης. Φυσικά δε, είναι και κάτι που καθόλου δεν συνάδει με την διατήρηση αλυτρωτικών/εθνικιστικών θέσεων σε βάρος γειτόνων στην εξωτερική πολιτική μιάς τέτοιας χώρας.
Έτσι, αντί να εμφανιζόμεθα ως Ελληναράδες, απαιτώντας το ξήλωμα των όσων και όποιων Σκοπιανών μυθοπλασιών υπάρχουν με το έτσι θέλω, εδώ και τώρα, πολύ πιο τελέσφορο είναι δια της πειθούς να συνδράμουμε σε αυτή την χειραφέτηση, εσωτερικών και εξωτερικών πραγμάτων, που οι ίδιοι οι βόρειοι γείτονες μας φαίνεται να επιδιώκουν. Οσο πιο γρήγορα γίνεται και με στέρεα και χειροπιαστά βήματα.
Και σε μια τέτοια προσπάθεια, οι Έλληνες φιλελεύθεροι θα είναι οι καλύτεροι τους φίλοι.
γ) – Τέλος ως προς την ενδεχόμενη νέα ονομασία:
Ίσως ο πιο γόνιμος τρόπος να αναζητηθεί η βέλτιστη ονοματοδοσία ξεκινά με το ερώτημα πιο όνομα ταιριάζει πιο πολύ στην επιχειρούμενη χειραφέτηση και προσαρμογή της χώρας στον σύγχρονο κόσμο που περιγράψαμε προηγουμένως.
Με αυτή την προσέγγιση, και έχοντας υπ'όψη ότι η σημερινή παγκόσμια lingua franca είναι (τουλάχιστον για το ορατό μέλλον) τα Αγγλικά, είναι προφανές πως από τα πέντε υποψήφια ονόματα που έχουν δοθεί στην δημοσιότητα, τα δύο, Vardaska Macedonia και Macedonia (Skopia) προφανώς δεν ανταποκρίνονται στα απαιτούμενα χαρακτηριστικά. Τα άλλα δύο (Upper & North) oμοίως δεν στέκουν διότι ενέχουν – εν δυνάμει – αλυτρωτικούς συνειρμούς....πέραν του ότι είναι κάπως αδόκιμοι για μεταφορά για χρήση στα Αγγλικά.
Μένει έτσι το Νew Macedonia. Και πράγματι φαντάζει ως το προτιμότερο γιατί και υποδηλώνει, για τους Σκοπιανούς, την απαρχή δημιουργίας μιας νέας και σύγχρονης χώρας, απαλλαγμένης από τα εθνικιστικά της δαιμόνια του παρελθόντος. Ταυτόχρονα για μας τους Έλληνες, έρχεται να απαλύνει την βαριά ήττα που υποστήκαμε μετά το 1992 με τόσες χώρες να αναγνωρίζουν τα Σκόπια μόνο ως Μακεδονία, όπως και σύσσωμος ο γραπτός, ηλεκτρονικός και ψηφιακός παγκόσμιος Τύπος. Και αυτό το σκέτο Macedonia, εύκολα, πολύ εύκολα μάλιστα, σχεδόν αβίαστα, τροποποιείται με την απλή προσθήκη των τριών γραμμάτων της λέξης New.
......it's not rocket science.
