Του Παύλου Ι. Αλεξιάδη*
Στις 14 Ιανουαρίου του 1898 το Γαλλικό υπουργείο άμυνας εξαπέλυσε δίωξη κατά του μεγάλου συγγραφέα Εμίλ Ζολά, αφορμή για αυτήν την δίωξη ήταν το άρθρο του με τίτλο «Κατηγορώ» που κατήγγειλε δημόσια στον Γαλλικό λαό την αντισημιτική συνωμοσία του υπουργείου που βρισκόταν πίσω από την περίφημη υπόθεση Ντρέιφους που τότε είχε συγκλονίσει την Γαλλία.
Τα γεγονότα που ακολούθησαν ήσαν δραματικά: σύλληψη, δίκη και συστηματική στοχοποίηση από το κατεστημένο όσων υποστήριζαν τον Ζολά αλλά παρ' όλη την τρομακτική καταδίωξη το δίκαιο επικράτησε, ο μεγάλος συγγραφέας δικαιώθηκε και η σκευωρία της υπόθεσης Ντρέιφους αποκαλύφθηκε. Το γεγονός αυτό αποτελεί ογκόλιθο στην παγκόσμια ιστορία της ελευθεροτυπίας.
Αλλά και η δικιά μας ιστορία είναι γεμάτη από ανθρώπους, δημοσιογράφους ή απλούς ιδιώτες που εκφράστηκαν ανοικτά και που λόγω της δημόσιας δράσης τους έγιναν στόχοι της εκάστοτε εξουσίας. Το 1874 ο Χαρίλαος Τρικούπης φυλακίζεται για το άρθρο του «Τις Πταίει» που ασκούσε κριτική στα ανάκτορα.
Το 1925 ο δικτάτορας Θ. Πάγκαλος συλλαμβάνει και εξορίζει πλήθος δημοσιογράφων ανάμεσα τους είναι και ο Κύρος Κύρου εκδότης της «Εστίας» και κλείνει την «Καθημερινή». Το 1946 ο Κ. Βιδάλης δημοσιογράφος κομματιάζεται στην κυριολεξία επειδή αποπειράθηκε να αποκαλύψει την δράση του λήσταρχου Σούρλα στην Θεσσαλία. Το 1968 η Χούντα των συνταγματαρχών ανάμεσα στις διώξεις πολλών δημοσιογράφων που κάνει συλλαμβάνει και θέτει υπό κατ' οίκον περιορισμό την Ελένη Βλάχου εκδότρια της «Καθημερινής».
Μέρες του 1874, μέρες του ΄25, μέρες του ΄46 , μέρες του ΄68, μέρες του΄18….
Στις μέρες του '18 -της «πρώτης φοράς αριστερά»- η ελεύθερη έκφραση της γνώμης δεν είναι καθόλου δεδομένη. Αρκετοί δημοσιογράφοι έχουν διωχθεί και έχουν περάσει νύχτες στα κρατητήρια των αστυνομικών τμημάτων, έντυπα και τηλεοπτικοί σταθμοί έχουν γίνει μόνιμος στόχος και ακόμα δύο επιφανή έντυπα του περιοδικού τύπου απειλήθηκαν με κλείσιμο.
Μεγάλοι αγώνες έχουν δοθεί μέσα στην νεοελληνική ιστορία για το αγαθό της ελευθεροτυπίας, πολλά έχουν κατακτηθεί, πολλές φορές έχει γίνει κατάχρηση (αυριανισμός και τα συναφή) αλλά ο αγώνας για την ελευθεροτυπία συνεχίζεται και θα συνεχίζεται έως ότου αυτός ο τόπος να είναι ώριμος πραγματικά να ανεχθεί την δεδομένη και όχι απλώς την κατοχυρωμένη ελευθεροτυπία.
Πότε μια κοινωνία θα είναι πραγματικά ώριμη ώστε να δεχτεί ως δεδομένη την ελευθεροτυπία;
Είναι απλό όταν θα εκλέγει άτομα που θα έχουν την παιδεία να απαντούν δημόσια σε ότι θεωρούν ότι γράφεται εναντίον τους ή τους προσβάλει και όχι να τους διώκουν.
Στην περίπτωση της δίωξης των εφτά δημοσιογράφων του «Φιλελεύθερου» για παράδειγμα ο άνθρωπος που την άσκησε θα έπρεπε να βγει δημόσια και να κάνει γνωστές τις απόψεις του, να αποδομήσει αν έχει στοιχεία τις καταγγελίες εναντίον του, να εκμεταλλευτεί τις προσβάσεις του στον τύπο για να διαδώσει τις θέσεις του, να μας πει με στοιχεία αδιάσειστα ότι είναι κίβδηλες οι καταγγελίες για το φαγοπότι «ημετέρων» με τα κονδύλια που προορίζονταν για την στέγαση των προσφύγων.
Έτσι δρούνε οι ώριμοι πολιτικοί, σηκώνουν το γάντι και απαντούν στον λόγο με λόγο και στην πένα με πένα και όχι με χειροπέδες που λειτουργούν ως ξεδιψαστικό της εκδικητικής και εξουσιαστικής μεγαλομανίας.
Ο κ. Παύλος Ι. Αλεξιάδης είναι Ιατρός