Με το ιικό φορτίο να παραμένει ψηλά στην κοινότητα, αλλά τους εμβολιασμούς να αγγίζουν τα 4 εκατ. και το εργαλείο των self-test να κάνει τα δύσκολα εύκολα, η Ελλάδα κάνει το μεγάλο βήμα εξόδου από τα lockdown, ανοίγοντας την Παρασκευή 14 Μαϊου τον τουρισμό και τις περισσότερες δραστηριότητες με ασφάλεια και τον υφυπουργό παρά τον Πρωθυπουργό Άκη Σκέρτσο να επισημαίνει πως όσο χαλαρώνουν οι περιορισμοί πρέπει να αυξάνεται η ατομική ευθύνη.
Από τη μεριά της Επιτροπής των Εμπειρογνωμόνων ο καθηγητής Επιδημιολογίας ΕΚΠΑ Δημήτρης Παρασκευής επισημαίνει ότι τα self -test διαδραματίζουν ένα σημαντικό ρόλο στη μεγάλη επιστροφή στην κανονικότητα καθώς γίνονται εύκολα, είναι απλά και εντοπίζουν εγκαίρως τα θετικά στον κορονοϊό άτομα που υπό άλλες συνθήκες θα συνέχιζαν ανυποψίαστα να έρχονται σε επαφή με πολλούς άλλους ανθρώπους συμβάλλοντας στη διασπορά της Covid, εντοπίζονται και απομονώνονται εγκαίρως.
Από τις 14 Μαΐου που ανοίγουν οι υπερτοπικές μετακινήσεις, η απαγόρευση κυκλοφορίας μετακινείται πλέον στις 00:30 το βράδυ, καταργούνται τα μηνύματα προς το 13033 και το 13032 και τα ραντεβού στα καταστήματα. Το άνοιγμα με κανόνες συνεχίζεται με την επαναλειτουργία στις 17 Μαΐου των βρεφονηπιακών σταθμών, στις 21 Μαΐου των θερινών κινηματογράφων, στις 28 Μαΐου των ανοιχτών πολιτιστικών θεαμάτων και ακροαμάτων και κατά τον Ιούνιο, πλέον, των εκδηλώσεων σε εξωτερικούς χώρους με ανώτατο όριο τα 100 άτομα, για παράδειγμα σε γάμους και βαφτίσεις.
Ποιοι περιορισμοί παραμένουν
Ωστόσο, μέχρι την επανεκτίμηση της κατάστασης στα τέλη Μαΐου, παραμένουν μερικοί περιορισμοί, η απαγόρευση της ζωντανής μουσικής στα καταστήματα εστίασης, καθώς μας αναγκάζει να φωνάζουμε περισσότερο και να εκτοξεύουμε πιθανώς μολυσματικά σταγονίδια. Επίσης, παραμένουν κλειστά τα γυμναστήρια και η Επιτροπή θα αποφασίσει σε νέα συνεδρίαση στο προσεχές διάστημα αν θα δώσει το πράσινο φως για τη λειτουργία τους την 1η Ιουνίου.
Σε ισχύ, προσώρας, παραμένουν τα μέτρα προστασίας όπως οι μάσκες στους εξωτερικούς και τους εσωτερικούς χώρους, η χρήση αντισηπτικών και η τήρηση αποστάσεων, ενώ για τα ακτοπλοϊκά ταξίδια μετάβασης στα νησιά απαιτείται τεστ (self-test) αρνητικό ή πιστοποιητικό εμβολιασμού ή αποδεικτικό νόσησης. Το self-test συστήνεται και για τα οδικά ταξίδια, χωρίς ωστόσο να είναι υποχρεωτικό στις χερσαίες μετακινήσεις.
Σε αυτό το μεταβατικό στάδιο της μεγάλης επιστροφής στην μια πιο κανονική ζωή παραμένουν σε ισχύ τα μέτρα για την τηλεργασία για την τήρηση της ασφάλειας στους επαγγελματικούς χώρους: οι αποστάσεις μεταξύ των εργαζομένων, η υγιεινή των χεριών, τα διαχωριστικά με πλέξιγκλας για την αποφυγή της διάδοσης των σταγονιδίων και φυσικά όλα τα μέτρα που ισχύουν όχι μόνο στους επαγγελματικούς εργασιακούς χώρους- γραφεία αλλά και στα Καταστήματα του λιανεμπορίου, της εστίασης και γενικά όπου ξεκινά ξανά η οικονομική δραστηριότητα
Σχετικά με το ζήτημα της τηλεργασίας ο καθηγητής πολιτικής υγείας του London school of Economics Ηλίας Μόσιαλος επισημαίνει ότι η τηλεργασία είναι ένα μέτρο που ήρθε για να μείνει σε κάποιο ποσοστό και να διευκολύνει ανθρώπους όπως είναι για παράδειγμα νέες μαμάδες ή και νέους πατεράδες που αντί να πηγαίνουν κάθε μέρα στο γραφείο θα μπορούνε να έχουνε την δυνατότητα μία ή δύο μέρες τη βδομάδα να δουλέψουν από το σπίτι και να έχουν περισσότερο χρόνο με τα παιδιά τους
Ο ίδιος δε φαντάζεται ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού να μείνει για πάντα να δουλεύει από το σπίτι -άλλωστε κάτι τέτοιο δεν θα ήτανε και πάρα πολύ καλό για την κοινωνικοποίηση και την ψυχική υγεία του ατόμου-η τηλεργασία ωστόσο είναι ένα εργαλείο που υπό προϋποθέσεις και με τον σωστό χειρισμό μπορεί να λειτουργήσει μόνο θετικά
Πόσο θα πρέπει να σηκωθεί το τείχος ανοσίας
Σε ό,τι αφορά στα ποσοστά ανοσίας που χρειάζονται για τον έλεγχο της πανδημίας, ο καθηγητής λοιμωξιολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων Χαράλαμπος Γώγος επισημαίνει πως ο εμβολιασμός του 70% του πληθυσμού είναι ένα ασφαλές ποσοστό για το χτίσιμο τείχους ανοσίας, ενώ αν εμφανιστούν δύσκολες μεταλλάξεις θα χρειαστεί να εμβολιαστεί το 80%-90% του πληθυσμού.
Όσο αυξάνεται η εμβολιαστική κάλυψη μειώνονται κατά 38-49% οι πιθανότητες μετάδοσης του κορονοϊού εντός ενός νοικοκυριού, με συνέπεια να προστατεύονται και όσοι δεν έχουν εμβολιαστεί όπως οι έφηβοι και τα παιδιά, εξηγεί ο καθηγητής Πολιτικής Υγείας του London School of Economics Ηλίας Μόσιαλος.
Ο καθηγητής προσθέτει ότι μέσα στο καλοκαίρι οι Βρετανοί θα προχωρήσουν στον εμβολιασμό των εφήβων και πως η σημασία της χορήγησης των covid εμβολίων στα παιδιά εξαρτάται και από τη δομή της οικογένειας και φαίνεται να είναι πιο χρήσιμη για τους λαούς της Νότιας Ευρώπης όπου οι παππούδες και οι γιαγιάδες ζουν μαζί με την οικογένεια κάτι που για την Ελλάδα ισχύει στο 21% των νοικοκυριών.
2 δισ. δόσεις εμβολίων θα περισσέψουν σε Ευρώπη και ΗΠΑ έως τα τέλη του χρόνου
Αναφερόμενες στην επόμενη μέρα των εμβολίων, ο Ηλίας Μόσιαλος υπογραμμίζει ότι θα έρθουν τα εμβόλια Curevac και Novavax ενώ δεν οδηγεί πουθενά το πρότζεκτ της ανάπτυξης εμβολίων από τη GSK και τη Sanofi και προσθέτει ότι στο τέλος του 2021 θα περισσέψουν πολλές δόσεις εμβολίων στα αναπτυγμένα κράτη που θα πρέπει να διανεμηθούν στον αναπτυσσόμενο κόσμο προκειμένου να αποσοβηθεί ο κίνδυνος να εμφανιστούν δύσκολες μεταλλάξεις.
Μόνο στη Μ. Βρετανία θα περισσέψουν 200 εκατ. δόσεις, στην ΕΕ θα περισσέψουν 700 εκατ. δόσεις και στις ΗΠΑ θα περισσέψουν 1 δισεκατομμύριο δόσεις. Λόγω του τεράστιου όγκου οι δόσεις που θα περισσέψουν δεν μπορούν να διανεμηθούν αλλού μέσω του δικτύου Covax. Θα πρέπει να βρεθεί ένας άλλος τρόπος.
Τα παγκόσμια στατιστικά από τις θρομβώσεις παρουσιάζει ο καθηγητής Επιδημιολογίας ΕΚΠΑ, Γκίκας Μαγιορκίνης, μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, λέγοντας πως σε 1,32 δισεκατομμύρια εμβολιασμούς -με όλα τα διαθέσιμα εμβόλια- είχαν μέχρι τα τέλη Απριλίου καταγραφεί 342 περιστατικά θρόμβωσης, μετά τον εμβολιασμό με τα εμβόλια ιικού φορέα (AstraZeneca και Janssen) εκ των οποίων τα 242 αφορούσαν μεγάλα θρομβοεμβολικά επεισόδια με θρομβοπενία (χαμηλό αριθμό αιμοπεταλίων) και 93 περιστατικά αφορούσαν θρόμβωση φλεβωδών κόλπων.
Κατά μέσο όρο καταγράφονται 10,2 περιστατικά θρόμβωσης ανά 1 εκατ. δόσεων εμβολίου, με την επίπτωση να είναι ακόμα υψηλότερη στις νεαρές γυναίκες, ενώ παγκοσμίως καταγράφηκαν 49 θάνατοι. Επίσης, υπήρξαν 6 περιστατικά θρόμβωσης μετά τη χορήγηση της 2ης δόσης του εμβολίου με ιικό φορέα (AZ).
* Τα στοιχεία που παρουσιάζουν οι καθηγητές Χαράλαμπος Γώγος και Ηλίας Μόσιαλος ανακοινώθηκαν στο πλαίσιο διαδικτυακής εκδήλωσης της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρίας με τίτλο «Ένα χρόνο Πανδημία Covid».