Του Ηλία Παπαγεωργιάδη*
Αν λάβουμε υπόψη μας πως τουλάχιστον το 80% των Ελλήνων πολιτικών σε όλα τα κόμματα έχει παντελή άγνοια για το πώς πραγματικά λειτουργεί ο ιδιωτικός τομέας, είναι δικαιολογημένο να πιστεύουν πως θα μιλήσουν με κάποιους ξένους και αυτοί θα τους στείλουν επενδύσεις. Όταν αυτό συμβαίνει (εξαιρετικά σπάνια), οι όροι που απαιτούνται από την Ελλάδα δεν απέχουν πολύ από αυτούς που ζητούνται για επενδύσεις σε χώρες της Αφρικής ή εμπόλεμες ζώνες.
Τον τελευταίο καιρό ακούμε για τις μεγάλες αμερικανικές επενδύσεις που θα έρθουν στη χώρα μας. Είναι εντυπωσιακή η άγνοια όσων αναφέρονται στα θέματα αυτά, κλείνοντας το μάτι και υπονοώντας πως «οι αμερικάνοι θα στείλουν μερικά δις για να τα χάσουν, αλλά το κάνουν για άλλα στρατηγικά οφέλη».
Που πραγματικά επενδύουν οι Αμερικάνοι: Στη Ρουμανία
Την ίδια ώρα αν κάποιος θέλει να δει πραγματικές αμερικανικές επενδύσεις σε ευρεία κλίμακα, δεν έχει παρά να κοιτάξει τον οικονομικό τύπο της Ρουμανίας:
- Η Ford επένδυσε εκατοντάδες εκατομμύρια στην Craiova της Ρουμανίας και δημιούργησε χιλιάδες θέσεις εργασίας. Κοντά της ήρθαν άλλα 70 εργοστάσια εξαρτημάτων, αυξάνοντας συνολικά την απασχόληση στην πόλη κατά περίπου 20.000 εργαζομένους. Τις τελευταίες ημέρες η εταιρία γνωστοποίησε πως θα αρχίσει να παράγει εκεί και νέο μοντέλο. Έτσι τα 300.000 αυτοκίνητα που κατασκευάζει και τα 2+ δις Ευρώ που φέρνει συνάλλαγμα από εξαγωγές στη Ρουμανία θα αυξηθούν.
- Μετά την Electronic Arts (ρωτήστε τα παιδιά σας για τα παιχνίδια της) και δεκάδες άλλους κολοσσούς που έχουν επενδύσει στη Ρουμανία, ήρθε η ώρα της Amazon. Πριν λίγες μέρες ανακοινώθηκε πως θα ενοικιάσει 13.500 τμ στο νέο συγκρότημα γραφείων του fund Globalworth που διευθύνεται από τον Έλληνα Γιάννη Παπαλέκα και την ομάδα του. Θα ξεκινήσει με 1.300 προσλήψεις, με μισθούς που θα υπερβούν τα 1.500 Ευρώ / μήνα. Η επένδυση γίνεται για την παραγωγή λογισμικού
- Λίγο νωρίτερα φέτος η IBM ενοικίασε 18.000 τμ σε άλλον υπό κατασκευή πύργο γραφείων και ετοιμάζεται να προσθέσει περίπου 2.000 νέους εργαζομένους (άλλο μεγάλο deal ήταν αυτό της γαλλικής Renault Technologie Roumanie, αλλά έχει καιρό που έφυγε ο Πρόεδρος Macron, ας μην ανοίξουμε το θέμα «γαλλικές επενδύσεις»).
- Επίσης τον Οκτώβριο η Αμερικανική Πρεσβεία οργάνωσε στο Βουκουρέστι το Trade Winds 2017, με 150 εταιρίες από τις ΗΠΑ που θέλουν να επενδύσουν στη Ρουμανία. (Ο υποφαινόμενος ήταν παρών και επιβεβαιώνει πως το επίπεδο των επαφών ήταν πολύ υψηλό).
- Σπάνια περνάει μία εβδομάδα που να μην διαβάζουμε για κάποια αμερικανική εταιρία που θέλει να μπει στη Ρουμανία ή να επεκταθεί σε αυτή (την περασμένη εβδομάδα ανακοινώθηκε πως η ήδη υπάρχουσα εταιρία ημιαγωγών Freescale αναζητά νέα γραφεία 8.000 τμ προς επέκταση). Οι επενδύσεις γίνονται σχεδόν σε κάθε σημείο της χώρας.
- Ο ιδιοκτήτης της εταιρίας gadget Fitbit είναι ένας από τους πολλούς επενδυτές αμερικανικών εταιριών που διαφημίζουν τη Ρουμανία, ειδικά μετά την εξαγορά της Vector watch.
Πρακτικά πλεονεονεκτήματα
Γιατί όμως οι αμερικάνοι φέρνουν στη Ρουμανία επενδύσεις υψηλής προστιθέμενης αξίας; Μήπως τους εντυπωσίασε / έπεισε το ρουμανικό πολιτικό προσωπικό; Μάλλον όχι, είναι σε πολλές περιπτώσεις ίδιο αν όχι και χειρότερο από το αντίστοιχο ελληνικό. Όμως οι αμερικανικές εταιρίες στη Ρουμανία, όπως και κάθε άλλη ρουμανική ή ξένη εταιρία απολαμβάνουν:
- Σταθερή και χαμηλή φορολογία (1 – 3% επί του τζίρου, για τζίρο ως 500.000 Ευρώ. 16% επί των κερδών για τζίρο άνω των 500.000 Ευρώ)
- Απαλλαγή φόρου εισοδήματος ειδικού για τους εργαζομένους στις εταιρίες παραγωγής λογισμικού
- Πολύ καλές τεχνολογικές υποδομές, με ταχύτατο ίντερνετ, πολλαπλάσιων ταχυτήτων του «γρήγορου» ελληνικού
- Σύνδεση του πανεπιστημίου με την αγορά εργασίας σε πολλούς κλάδους, με προεξάρχοντα αυτόν των μηχανικών λογισμικού
- Εύκολη αδειοδότηση επιχειρήσεων και αλλαγή χρήσεων γης
- Σημαντική αγορά για επενδύσεις σε startups, με πολλές εξαγορές και επενδύσεις κάθε χρόνο. Πχ το Facebook εξαγόρασε την τεχνολογία της ρουμανικής εταιρίας Liverail με περίπου 500 εκ. Ευρώ το 2014
- Σημαντικά ευρωπαϊκά και εθνικά κονδύλια που διοχετεύονται στην αγορά σε ρυθμούς πιο αργούς από αυτούς της Πολωνίας, αλλά σίγουρα ταχύτατους σε σχέση με τους ελληνικούς.
- Χαμηλά επιτόκια σε μία χώρα με χρέος κάτω από το 40% του ΑΕΠ της
- Το κυριότερο όλων: Νιώθουν ότι ο επιχειρηματίας στη Ρουμανία είναι αγαπητός, δεν είναι «ένοχος και μόνο γιατί τόλμησε να σκεφτεί να επενδύσει εδώ»
Γεωστρατηγική
Φυσικά υπάρχουν και άλλοι λόγοι, μιας και η Ρουμανία είναι:
- Ο βασικός σύμμαχος των ΗΠΑ στην Ανατολική Ευρώπη, η μόνη χώρα με ξεκάθαρο δυτικό προσανατολισμό ανάμεσα σε χώρες που προτιμούν τη Ρωσία.
- Χώρα με μεγάλες νατοϊκές στρατιωτικές βάσεις και πυραυλικά συστήματα που δημιουργούν την άμυνα της Ευρώπης από ανατολάς
- Η χώρα που εφαρμόζεται η πιο εκτεταμένη επιχείρηση καταπολέμησης της διαφθοράς στον κόσμο.
- Χώρα «κλειδί» για θέματα ενέργειας, ενώ μετά το 2020 αναμένεται να γίνει αυτόνομη ενεργειακά, όταν θα αρχίσουν να παράγουν φυσικό αέριο οι επενδύσεις που γίνονται αυτή τη στιγμή στη Μαύρη Θάλασσα. Μπορείτε να μαντέψετε από ποια χώρα προέρχονται οι περισσότερες εταιρίες που επενδύουν.
Οι Ρουμάνοι φαίνεται να κερδίζουν πόντους σε όλα τα επίπεδα γεωστρατηγικής, θεωρούμενοι ανερχόμενη ευρωπαϊκή δύναμη ως το 2025.
Όταν θα θελήσουμε πραγματικά επενδύσεις, οι επενδυτές θα έρθουν μόνοι τους
Σίγουρα θα έρθουν και κάποιες επενδύσεις από τις ΗΠΑ προς την Ελλάδα. Όχι γιατί θα παρακαλέσει κάποιον επενδυτή ο Πρόεδρος Τραμπ, αλλά γιατί κάποιοι θα αναλάβουν το ρίσκο, προσδοκώντας να αποκομίσουν (συγνώμη, πρέπει να το γράψω) κέρδος! Όσο όμως εμείς ουσιαστικά διώχνουμε τους επενδυτές, αυτοί θα μας ανταποδώσουν τη συμπεριφορά και θα μας αποφύγουν. Αντίθετα, αν αποφασίσουμε πως θέλουμε πραγματικά επενδύσεις, τότε οι επενδυτές θα έρθουν μόνοι τους. Ναι, για να κερδίσουν
Ρουμανία: Δεν είναι παράδεισος, αλλά έβαλε μερικά θέματα σε μία σειρά
Σίγουρα η Ρουμανία δεν είναι παράδεισος. Οι προκλήσεις της είναι πολλές, ειδικά αυτή την περίοδο που η σοσιαλιστική κυβέρνηση αναγνώρισε ότι δεν μπορεί να υλοποιήσει τις παράλογες προεκλογικές της υποσχέσεις και αποφάσισε να μείνει προσηλωμένη στην τήρηση του προϋπολογισμού (φαίνεται πως οι ξένοι δεν αφήνουν τους ρουμάνους να κάνουν τα δικά μας λάθη).
Πάντως είναι σίγουρο πως έβαλε μερικά θέματα στη σειρά. Κρατά σταθερή τη φορολογία της, ξεκαθάρισε γρήγορα τα προβλήματα των τραπεζών της, υποστηρίζει τους επενδυτές, καθαρίζει σταθερά τη διαφθορά και κρατά χαμηλό το χρέος της. Φέτος τρέχει με ανάπτυξη πάνω από 5% και το ΑΕΠ της περνάει το ελληνικό.
Αλλά δεν πειράζει, το δικό μας ΑΕΠ θα ανέβει όταν επενδύσουν οι αμερικάνοι...
* Ο κ. Ηλίας Π. Παπαγεωργιάδης ασχολείται με τη συμβουλευτική επιχειρήσεων, τα ακίνητα και την εξαγωγή βιολογικών προϊόντων στη Ρουμανία, μαζί με τον αδερφό του Γρηγόρη.
Είναι διευθύνων σύμβουλος της MORE στη Ρουμανία, Πρόεδρος του Ρουμανικού Συνδέσμου Βιομάζας και Βιοαερίου (ARBIO), εκλεγμένο μέλος του δ.σ. του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Βιομάζας (AEBIOM) και Αντιπρόεδρος της Αγροτικής Ομοσπονδίας ProAgro (Ρουμανική ΠΑΣΕΓΕΣ).
