Οι ερωτήσεις για το πώς και το γιατί, πέφτουν βροχηδόν στο Χρηματιστήριο Αθηνών, μετά και την αναστολή της διαπραγμάτευσης της μετοχής και των εταιρικών ομολόγων της MLS. Και η προσοχή όλων, εστιάζεται στα πιστοποιητικά που χορηγούσαν με ελαφριά καρδιά και συνείδηση, οι ορκωτοί ελεγκτές που υπέγραφαν κάτω από τους ισολογισμούς.
Παρόμοιες ενστάσεις είχαν εγερθεί και την περίπτωση της Folli Follie, όπου το σκάνδαλο των παραποιήσεων των οικονομικών μεγεθών, των αποθεμάτων και των πωλήσεων, είχε λάβει μυθικές διαστάσεις. Οι περισσότεροι έχουν την εικόνα ότι οι ορκωτοί ελεγκτές ελέγχουν τις επιχειρήσεις, όπως και η εφορία. Όμως αυτή η εικόνα απέχει αρκετά από τη πραγματικότητα. Οι ορκωτοί ελεγκτές οφείλουν να ελέγχουν εις βάθος τα λογιστικά βιβλία και τις λογιστικές καταστάσεις.
Τι περιγράφουν με απλά λόγια τα λογιστικά βιβλία και οι λογιστικές καταστάσεις; Οι λογιστικές καταστάσεις αποτελούν την ακτινογραφία των επιχειρήσεων. Η διοικητική προσέγγιση των λογιστικών καταστάσεων, ασχολείται με την υποστήριξη της διοίκησης και των στελεχών, στον προγραμματισμό και στην στρατηγική. Η ελεγκτική προσέγγιση αφορά στις διαδικασίες ελέγχου των λογιστικών και χρηματοοικονομικών δεδομένων, για την ανακάλυψη παραλήψεων, λαθών και ατασθαλιών και καταλήγει στην σύνταξη παρατηρήσεων και πιστοποιητικού. Η φορολογική προσέγγιση αφορά στον προσδιορισμό των φορολογικών υποχρεώσεων των επιχειρήσεων και καταλήγει στην έκδοση φορολογικού πιστοποιητικού.
Και ποιοι είναι οι παραλήπτες των λογιστικών καταστάσεων και των πιστοποιητικών και των σημειώσεων των ορκωτών ελεγκτών; Υπάρχουν οι εσωτερικοί και οι εξωτερικοί παραλήπτες. Εσωτερικοί παραλήπτες είναι όλη η διοικητική πυραμίδα της εταιρείας, οι μέτοχοι και οι εργαζόμενοι. Οι εξωτερικοί παραλήπτες είναι οι συνεργάτες, οι πελάτες, οι προμηθευτές, οι πιστωτές, οι τράπεζες, οι χρηματιστηριακές εταιρείες, οι επενδυτικοί οίκοι, οι δυνητικοί επενδυτές, οι δημόσιες υπηρεσίες, οι ρυθμιστικές αρχές, οι ανεξάρτητες αρχές και άλλοι.
Επομένως οι ισολογισμοί, οι καταστάσεις αποτελεσμάτων χρήσεως, οι καταστάσεις μεταβολών των ιδίων κεφαλαίων, οι καταστάσεις ταμειακών ροών, οι πίνακες διάθεσης κερδών, το προσάρτημα και η έκθεση ελέγχουν των ορκωτών ελεγκτών, δεν αποτελούν εργαλεία μόνο για την ίδια την εταιρεία. Αλλά αποτελούν εργαλεία για όλο το επιχειρηματικό και επενδυτικό οικοσύστημα.
Με βάση αυτά τα επίσημα στοιχεία μιας επιχείρησης, γίνεται η αξιολόγηση της εταιρείας, ο υπολογισμός του ρίσκου που ενέχει η συνεργασία των πελατών με αυτήν, η επένδυση των επενδυτών σε αυτήν ή και η δανειοδότηση των τραπεζών προς την συγκεκριμένη επιχείρηση. Και επειδή συχνά οι διοικήσεις των εταιρειών, παρεμβαίνουν στη προετοιμασία των λογιστικών καταστάσεων, καλούνται οι ορκωτοί ελεγκτές να παρουσιάσουν την ακριβή εικόνα των αριθμών και των καταστάσεων, απευθυνόμενοι στην ετήσια Γενική Συνέλευση των μετόχων. Διότι στις σύγχρονες επιχειρήσεις, οι διοικήσεις των εταιρειών και οι μέτοχοι τους, είναι δυο εντελώς διαφορετικά μέρη, που μερικές φορές πιθανόν να έχουν και αντικρουόμενα συμφέροντα.
Έτσι οι ελεγκτές, ακολουθώντας τους κανόνες της επαγγελματικής τους ηθικής, με ακεραιότητα, αντικειμενικότητα, εμπιστευτικότητα και επαγγελματική επάρκεια, αξιολογούν τα δεδομένα, συγκεντρώνουν και αξιολογούν τα τεκμήρια, αποκρυσταλλώνοντας γνώμη για τη ακρίβεια των λογιστικών καταστάσεων και συντάσσουν τις εκθέσεις ελέγχου.
Και με βάση αυτούς τους ελέγχους και τις λογιστικές καταστάσεις, όλο το οικοσύστημα των εσωτερικών και εξωτερικών ενδιαφερομένων λαμβάνει τις αποφάσεις του.
Η διοικητική πυραμίδα βλέπει τι πρέπει να αλλάξει στην λειτουργία της εταιρείας, οι εργαζόμενοι και τα στελέχη ζυγίζουν το αν θα πρέπει να παραμείνουν στην επιχείρηση ή να μετακινηθούν, οι μέτοχοι αποφασίζουν για τις απαιτούμενες αλλαγές στην πορεία της εταιρείας, οι προμηθευτές και οι πελάτες υπολογίζουν το ρίσκο και τους όρους της συνεργασίας τους με την επιχείρηση, οι πιστωτές αποτιμούν την πορεία των χρηματοδοτήσεων και των εξασφαλίσεων τους έναντι του κινδύνου της εταιρείας και οι δυνητικοί επενδυτές διαπιστώνουν την ύπαρξη ή μη, μιας επενδυτικής ευκαιρίας.
Τόσο στην περίπτωση της MLS, όσο και της Folli Follie, αλλά και άλλων εταιριών, οι εκθέσεις ήταν ανώδυνες και καθησυχαστικές, μέχρι που κάποιοι άλλοι ανακάλυψαν τα κρυφά μυστικά των λογιστικών τους καταστάσεων. Οι ευθύνες των ορκωτών ήταν μεγάλες. Πως τις αντιμετώπισαν διαχρονικά οι εποπτικές αρχές της εγχώριας χρηματιστηριακής αγοράς; Τι ποινές επιβλήθηκαν; Ποιες άδειες και δικαιώματα υπογραφών ανακλήθηκαν; Μήπως έφτασε η στιγμή να σταματήσει αυτό το γαϊτανάκι της ανευθυνότητας;
*Ο αρθρογράφος είναι οικονομικός αναλυτής, με ειδίκευση στο σχεδιασμό σύνθετων επενδυτικών στρατηγικών.
Αποποίηση Ευθύνης : Το περιεχόμενο της στήλης, είναι καθαρά ενημερωτικό και πληροφοριακό και δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση επενδυτική συμβουλή, ούτε υποκίνηση για συμμετοχή σε οποιαδήποτε συναλλαγή. Ο αρθρογράφος δεν ευθύνεται για τυχόν επενδυτικές και λοιπές αποφάσεις που θα ληφθούν με βάση τις πληροφορίες αυτές.