Tης Έφης Μπάσδρα*
Είναι ίσως η πιο επαίσχυντη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και όμως αναδείχτηκε σε πρόβλημα με παγκόσμια διάσταση μόλις πριν 18 χρόνια. Τον Δεκέμβρη του 1999 η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ με απόφαση της ανακήρυξε την 25η Νοεμβρίου ως Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών, γιατί το φαινόμενο δεν κάνει διαχωρισμό μεταξύ συνόρων, πολιτισμών και πλούτου. Συμβαίνει διαχρονικά και παγκόσμια, και αφορά όλες τις κοινωνίες και του πολιτισμούς χωρίς εξαιρέσεις.
Το να ζεις χωρίς το φόβο να υποστείς βία είναι κορυφαίο ανθρώπινο δικαίωμα. Είναι θεμελιώδες στοιχείο και έκφραση του δικού μας και του ευρωπαϊκού πολιτισμού και συστήματος αρχών και αξιών.
Έρευνες έχουν δείξει ότι το 68% των γυναικών που υπέστησαν κακοποίηση στην Ελλάδα είναι έγγαμες, αναγάγοντας το πρόβλημα σε ενδοοικογενειακή υπόθεση. Τα κακά πρότυπα διαιωνίζονται μέσα από μιμητικές συμπεριφορές των παιδιών και αυτό επιτείνει το πρόβλημα ακόμη περισσότερο. Τα στοιχεία δείχνουν οτι 7 στις 10 γυναίκες - θύματα κακοποίησης είναι δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και ανώτερης-ανώτατης εκπαίδευσης ενώ οι 6 στις 10 κακοποιημένες γυναίκες βρίσκονται σε μέτρια ή καλή οικονομική κατάσταση. Η σχέση λοιπόν της κακοποίησης με το χαμηλό μορφωτικό και οικονομικό επίπεδο των γυναικών είναι μύθος. Το ίδιο ισχύει και για τους άνδρες. Περισσότεροι από τους μισούς δράστες είναι δευτεροβάθμιας ή ανώτερης-ανώτατης εκπαίδευσης, ενώ μόνο ένας στους δέκα άνδρες δράστες είναι άνεργος.
Όσο συνεχίζεται το φαινόμενο της βίας κατά των γυναικών δεν μπορούμε να μιλάμε για πρόοδο σε θέματα ισότητας, αφού η βία αυτή αποτελεί απόδειξη της ριζωμένης νοοτροπίας ανισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών. Τα στοιχεία δείχνουν ότι η οικονομική κρίση δυστυχώς επηρεάζει αυξητικά το φαινόμενο.
Στη χώρα μας από το 2006 έχει ψηφιστεί ο νόμος 3500/2006 για την αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας. Εκείνο που πρέπει τώρα επιτακτικά να γίνει είναι η επικύρωση της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας η οποία άνοιξε προς υπογραφή από τις 11 Μαΐου 2011 στην Κωνσταντινούπολη. Η σύμβαση αυτή αποτελεί ένα πρώτο ευρωπαϊκό νομικό μέσο για τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου νομοθετικού πλαισίου για την προστασία των γυναικών και την καταπολέμηση της ενδοοικογενειακής βίας με πρόληψη, με προστασία των θυμάτων, με δίωξη των παραβατών, με εφαρμογή συντονισμένων πολιτικών.
Σήμερα η πολιτεία παρέχει δομές όπως οι γραμμές βοήθειας, οι κοινωνικοί λειτουργοί, οι ψυχολόγοι, οι υποστηρικτικοί οργανισμοί που στηρίζουν την κακοποιημένη γυναίκα. Έτσι το ποσοστό των γυναικών που δεν φοβούνται να καταγγείλουν την κακοποίηση έχει αυξηθεί, όμως τα περιστατικά βίας που δεν καταγγέλλονται συνεχίζουν να είναι πολλά. Και εκεί χρειάζεται η διαρκής στήριξη της πολιτείας με ενημέρωση στο σχολείο, στους γονείς, σε όλους.
Αυτή είναι η μία πλευρά. Η άλλη έχει να κάνει με το σπάσιμο της σιωπής. Μόνο όταν ξεπεραστούν ο φόβος και η ντροπή οι γυναίκες θα μπορέσουν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα μιλώντας για αυτό και κάνοντας μια πρώτη αρχή για να το λύσουν. Μόνον έτσι θα καταπολεμηθεί και θα εξαλειφθεί το φαινόμενο της βίας.
Στη χώρα μας αλλά και στην Ευρώπη οι γυναίκες έχουν κατακτήσει και συνεχίζουν να κατακτούν κορυφές στην εκπαίδευση, στις επιχειρήσεις, στις νέες τεχνολογίες, στα κοινωνικά φόρουμ, στην πολιτική, στα κέντρα λήψης αποφάσεων, μέσα από τον διαρκή αγώνα τους ενάντια στις έμφυλες ανισότητες και διακρίσεις και τα κοινωνικά στερεότυπα. Η εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών είναι η επόμενη κορυφή! Η ανταμοιβή μεγάλη για τις ίδιες, μέγιστη δε για τα παιδιά τους και τις οικογένειές τους.
* Η κ. Έφη Μπάσδρα είναι καθηγήτρια στην Ιατρική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και τέως Γραμματέας Γυναικείων Θεμάτων της ΝΔ.
Φωτογραφία: Sooc