Του Θόδωρου Σκυλακάκη*
Το Σύνταγμα είναι σαφές, στο άρθρο 103 παρ.8 απαγορεύει ρητά μονιμοποίηση προσωπικού που προσλήφθηκε προσωρινά ή με σύμβαση έργου ή την μετατροπή των συμβάσεών του σε αορίστου χρόνου. Ο ΣΥΡΙΖΑ υποσχόμενος μονιμοποίηση προσπαθεί (ματαίως γιατί όλα αυτά θα πέσουν στα δικαστήρια) να βρει τρόπο να παραβιάσει το Σύνταγμα, οι δε απεργοί να εκβιάσουν το κοινωνικό σύνολο πνίγοντάς το στα σκουπίδια για να υποκύψει στον εκβιασμό. Πρόκειται για το έργο που έχουμε δει χιλιάδες φορές στη διάρκεια της μεταπολίτευσης, όπου μια μονοπωλιακή κρατική υπηρεσία, μετατρέπεται σε εργαλείο συστηματικής και μαζικής βλάβης του κοινωνικού συνόλου μέσω του συντεχνιακού συνδικαλισμού.
Ο οικονομικός μηχανισμός είναι απλός αλλά αξίζει να τον επαναλάβουμε. Ξεκινά από μια δραστηριότητα που το κράτος (οι Δήμοι στην περίπτωσή μας) ασκεί μονοπωλιακά. Το μονοπώλιο εκμεταλλεύεται μια ομάδα που οργανώνεται συντεχνιακά σε μονοψώνιο, είναι οι μόνοι δηλαδή που ως εργαζόμενοι προσφέρουν την σχετική υπηρεσία. Στη συνέχεια, το μονοψώνιο (το συντεχνιακό συνδικάτο), εκμεταλλεύεται το μονοπώλιο αποσπώντας πολύ περισσότερα χρήματα από τον μέσο φορολογούμενο απ' ό,τι αξίζουν οι υπηρεσίες που προσφέρει. Το κάνει αυτό μέσω του εκβιασμού του κοινωνικού συνόλου. Ταυτόχρονα οργανώνεται πολιτικά προσφέροντας κομματικές και σταυροθηρικές υπηρεσίες σε κόμματα και βουλευτές, που έχουν κάνει τους σχετικούς ρουσφετολογικούς διορισμούς.
Ο κλασικός συνδικαλισμός, που αφορά την συλλογική οργάνωση των εργαζομένων για να μπορούν να αντιμετωπίσουν τη δυσανάλογα μεγάλη δύναμη του εργοδότη τους, δεν έχει καμία σχέση με τα μορφώματα αυτά. Προπαντός γιατί ο εργοδότης -ο φορολογούμενος- είναι πολύ πιο αδύνατος διαπραγματευτικά από το συντεχνιακό συνδικάτο. Πρώτον γιατί δεν είναι οργανωμένος και δεύτερον γιατί τα πολιτικά κόμματα που τον εκπροσωπούν, έχουν πολύ περισσότερα να κερδίσουν από τη σχέση τους με το οργανωμένο συνδικάτο (τα μέλη του οποίου έχουν ρουσφετολογικά διορίσει), παρά από τον απλό ψηφοφόρο-φορολογούμενο.
Στην περίπτωσή μας όμως οι άνθρωποι που κάνουν (προσωρινά) τη δυσάρεστη δουλειά της αποκομιδής των απορριμμάτων, δεν μπορεί να θεωρηθούν η κλασική εκδοχή του συντεχνιακού φαινομένου. Η δουλειά τους, ακόμα και στη σημερινή εξαιρετικά δύσκολη εποχή, είναι μια δουλειά που δεν κάνει κανείς κατά κανόνα από επιλογή, αλλά από ανάγκη. Τουλάχιστον με όρους ιδιωτικού τομέα. Με όρους δημοσίου τομέα βέβαια, τα πράγματα είναι διαφορετικά. Μπορεί μια τέτοια δουλειά με πλασματικές υπερωρίες, λίγες ώρες εργασίας, δυνατότητα μετάθεσης ή μετάταξης σε υπηρεσίες γραφείου, κ.λπ. να λαμβάνει άλλο χαρακτήρα. Επίσης, σε περιόδους μαζικής ανεργίας, η πολιτική συναλλαγή για την αρχική πρόσληψη δεν έχει την ίδια ηθική διάσταση που έχει η ίδια συναλλαγή σε κανονικές περιόδους. Η απαξία της αφορά τους πολιτικούς που την κάνουν και όχι όσους βρήκαν δουλειά με αυτό τον τρόπο.
Θα έπρεπε λοιπόν κανείς να αναζητήσει μια ενδιάμεση λύση στο συγκεκριμένο πρόβλημα; Η γνώμη μου είναι ναι και πιστεύω ότι μια τέτοια λύση θα μπορούσε να είναι η άμεση ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών καθαριότητας των δήμων κατά το ποσοστό που έχουν εργαζομένους προσωρινής απασχόλησης. Με την υποχρέωση των αναδόχων να χρησιμοποιήσουν για ένα διάστημα 2-3 ετών, τους εργαζομένους προσωρινής απασχόλησης με τα χρήματα που σήμερα λαμβάνουν. Η φύση της αποκομιδής, που είναι καθαρά γεωγραφική, καθιστά εφικτή μια τέτοια λύση. Ο ιδιώτης με συγκεκριμένες προδιαγραφές αναλαμβάνει μια γεωγραφική περιοχή του συγκεκριμένου δήμου. Ανάλογα με τη δουλειά που κάνει θα κρίνεται κι αυτός κι η υπηρεσία καθαριότητας του Δήμου (με τους μονίμους υπαλλήλους της), που θα προσφέρει τις σχετικές υπηρεσίες στον υπόλοιπο δήμο. Θα δημιουργηθεί δηλαδή ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον. Ταυτόχρονα οι προσωρινά εργαζόμενοι δεν απολύονται, το σύνταγμα δεν παραβιάζεται και οι πολιτικοί που έκαναν τους σχετικούς διορισμούς δεν δικαιώνονται, αποκτώντας έναν μονιμοποιημένο πλέον κομματικό στρατό.
Βέβαια τέτοιες λύσεις απαιτούν πρωτοβουλία των ίδιων των δημάρχων και ένα διαφορετικό θεσμικό πλαίσιο, που να διασφαλίζει την αντικειμενική αξιολόγηση των προσφερόμενων υπηρεσιών (π.χ. από οργανισμούς πιστοποίησης του ιδιωτικού τομέα, που θα ελέγχονται με τη σειρά τους από μια ανεξάρτητη δημόσια αρχή). Απαιτούν δηλαδή μια κοινωνία που διαλέγεται σοβαρά και αναζητεί πραγματικά τις καλύτερες λύσεις στη δύσκολη συγκυρία που περνάμε.
Είναι προφανές ότι όσο υπάρχει μια κυβέρνηση που το πολιτικό της DNA είναι ταυτισμένο με το ψέμα και τον λαϊκισμό, τέτοιες λύσεις δεν πρόκειται να αναζητηθούν. Η κοινωνία θα συνεχίσει να σέρνεται πίσω από τους ξεφτισμένους αριστερούς μύθους της μεταπολίτευσης. Τον μύθο προπαντός που ταυτίζει τον συνδικαλισμό με τον μονοπωλιακό συντεχνιασμό. Και να απορεί στη συνέχεια γιατί αποτυγχάνει οικονομικά και υποφέρει.
Ενώ η απάντηση είναι προφανής. Όταν δεν ζεις πλέον με δανεικά χώρος για συντεχνίες που σπαταλούν τους κοινωνικούς πόρους δεν υπάρχουν. Κάθε ευρώ που σου δίνει ο φορολογούμενος πρέπει να του αποδίδει ανάλογες υπηρεσίες. Όταν σου πληρώνει μια περιουσία για την καθαριότητα, έχει την απαίτηση οι πόλεις να είναι πάντα καθαρές.
Τριακόσιες εξήντα πέντε ημέρες το χρόνο και τριακόσιες εξήντα έξι τα δίσεκτα!
*Προέδρου της Δράσης
