Την ανησυχία της για τη δράση της τρομοκρατίας εκφράζει η καθηγήτρια Διεθνούς Ασφάλειας του Πανεπιστημίου Πειραιά, Μαίρη Μπόση, η οποία με αφορμή τις χθεσινές συλλήψεις τρομοκρατών επισημαίνει την ανάγκη αποφασιστικής αντιμετώπισης της βίας.
Σύμφωνα με την κ. Μπόση η διεύρυνση του χώρου αρχίζει και δημιουργεί μια διάσταση που ξεπερνάει την κλασική μέθοδο στράτευσης νέων τρομοκρατών, στοχεύοντας στην στελέχωση προσώπων από διάφορα κοινωνικά στρώματα.
«Oι δικές μας οι οργανώσεις» σημειώνει χαρακτηριστικά «δεν έχουν πλέον τα ιδεολογικά στεγανά άλλων εποχών. Εμφανίζονται με μία ακαθόριστη ιδεολογική βάση στις "τοποθετήσεις" τους, έτσι ώστε οι τυπικές δομές σύνθεσης να αποσύρονται και στην θέση τους να εμφανίζονται πιο ευέλικτες μορφές που είναι πολύ δύσκολο να εντοπιστούν»
Συνέντευξη στον Ανδρέα Ζαμπούκα
- Κυρία Μπόση, πως αξιολογείτε την χθεσινή σύλληψη τριών τρομοκρατών από την ΕΛΑΣ;
Αναμφισβήτητα πρόκειται για επιτυχία της ελληνικής αστυνομίας αλλά επιτρέψτε μου να καταθέσω κάποιες σκέψεις οι οποίες θέτουν προβληματισμούς για το μέλλον. Κατά συνέπεια, δεν αρκούν μόνο οι συλλήψεις, αν δεν μας βοηθήσουν να συνάγουμε χρήσιμα συμπεράσματα για την τρομοκρατία στην Ελλάδα. Ένας από τους συλληφθέντες ήταν παλιός γνώριμος της ΕΛ.ΑΣ., καθώς είχε συλληφθεί το 2010 από την Αντιτρομοκρατική Υπηρεσία, κατηγορούμενος για ένταξη και συμμετοχή στην τρομοκρατική οργάνωση «Επαναστατικός Αγώνας». Μάλιστα, είχε καταδικαστεί σε ποινή κάθειρξης και αποφυλακίστηκε με αναστολή στις 12 Φεβρουαρίου 2018, σύμφωνα με τις διατάξεις του αρ. 43 του Ν. 4489/2017.
Επομένως, πρόκειται για αλλαγή ονόματος του «Επαναστατικού αγώνα» σε «Επαναστατική αυτοάμυνα» ή έχουμε να κάνουμε με «θυγατρική» οργάνωση ; Επίσης, μετά τις συλλήψεις Ρούπα και Μαζιώτη νομίσαμε ότι είχαμε να κάνουμε με ολιγομελή οργάνωση. Τώρα εμφανίζονται νέα μέλη… Και τέλος, είναι μείζον ζήτημα να απαντηθεί αν τα όπλα αγοράστηκαν ή κλάπηκαν από κάπου. Όλα αυτά είναι σημαντικά για να έχουμε χρήσιμα συμπεράσματα.
- Σας ανησυχεί η στράτευση νέων μελών και η σύνδεση των τρομοκρατών με το κοινό έγκλημα;
Aυτές οι οργανώσεις δεν έχουν πλέον τα ιδεολογικά στεγανά άλλων εποχών. Εμφανίζονται με μία ακαθόριστη ιδεολογική βάση στις τοποθετήσεις τους, έτσι ώστε οι τυπικές δομές σύνθεσης να αποσύρονται και στην θέση τους να εμφανίζονται πιο ευέλικτες μορφές που είναι πολύ δύσκολο να εντοπιστούν. Δεδομένων αυτών των αλλαγών, επιτρέπεται η χρήση πολλών μέσων για να επιτευχθούν οι στόχοι, όπως και η σύμπραξη με το κοινό έγκλημα. Όσο για την στελέχωση νέων μελών, οι συνεργασίες διευρύνονται σε πολλαπλά επίπεδα και με αναζήτηση προσώπων από διάφορες κοινωνικές ομάδες.
- Σε ό τι αφορά τους στόχους, τι έχει αλλάξει από την στρατηγική της 17 Νοέμβρη;
Αυτό που ανακοινώθηκε για την «Επαναστατική Αυτοάμυνα» είναι πως ετοίμαζε αιματηρό χτύπημα σε αστυνομικό στόχο. Το χτύπημα θα γινόταν κοντά στην επέτειο του Πολυτεχνείου ή κοντά στην επέτειο της δολοφονίας του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου. Τα τελευταία χρόνια, η αστυνομία φαίνεται να αποτελεί τον μεγάλο «εχθρό» των τρομοκρατών. Ίσως αυτό να αποτελεί μία αλλαγή στην στρατηγική τους.
Η εγχώρια τρομοκρατία γενικότερα, δεν τρομοκρατεί το κοινωνικό σύνολο. Είναι απλή διαπίστωση που κάνουμε όσα χρόνια μελετούμε αυτά τα φαινόμενα της βίας. Αυτού του είδους οι οργανώσεις δεν κάνουν ανοιχτό αντάρτικο, δεν κάνουν ανοιχτές πολεμικές επιχειρήσεις, δεν ασχολούνται, γιατί θέλουν να κρατήσουν σταδιακά την κοινή γνώμη με το μέρος τους.
- Κι απ΄ότι φαίνεται τα καταφέρνουν. Υπάρχει ένα σημαντικό μέρος της κοινωνίας που βλέπει τους τρομοκράτες με συμπάθεια. Είναι κάτι που απορρέει από έναν γενικότερο θαυμασμό που έχει ο Έλληνας προς την βαναυσότητα;
Δεν αποκλείεται. Αλλά νομίζω ότι φταίει ο τρόπος που το πολιτικό σύστημα χειρίζεται τους θεσμούς και τον δημόσιο διάλογο. Ο λαικισμός και οι άγονες δημόσιες αντιπαραθέσεις δεν βοηθούν. Είναι αδιανόητο που τα κόμματα του δικού μας πολιτικού συστήματος δεν μπορούν να έχουν μία ενωμένη και καθαρή φωνή εναντίον της τρομοκρατίας. Με ευχολόγια δεν αντιμετωπίζεται η βία. Οι λεκτικές επιθέσεις και οι επικλήσεις σε «δημοκρατικές αξίες» δεν αρκούν. Αναπαράγονται συνεχώς κατηγορίες του ενός εναντίον του άλλου. Το μόνο που κάνουν είναι να δικαιολογούν την ύπαρξη και την συνέχιση της τρομοκρατίας.
- Φοβάστε ότι περνάμε σε μία νέα εποχή τρομοκρατίας, εξαιτίας της αλλαγής των πολιτικών συνθηκών; Εννοώ σε σχέση με την εκλογή ενός αστικού κεντροδεξιού κόμματος στην κυβέρνηση;
Kοιτάξτε, δεν νομίζω ότι είναι ιδεολογικό το ζήτημα, αν αυτό εννοείτε. Ο στόχος είναι εκείνος που θεωρούν οι τρομοκράτες ότι τους απειλεί. Είτε πρόκειται για την αστυνομία είτε για μία πολιτική που θα αναζητήσει ή θα ελέγξει τους πυρήνες και τις ομάδες που τις πλαισιώνουν. Μπορεί πράγματι, σήμερα να αισθάνονται μεγαλύτερη απειλή. Αλλά μην ψάχνετε σ΄αυτές τις οργανώσεις ιδεολογικά μανιφέστα, παρόμοια με όσα γνωρίζαμε από εκείνες του παρελθόντος.
- Πώς αντιμετωπίζεται η τρομοκρατία στις μέρες μας;
Μόνο με αποφασιστικότητα. Και με ενωμένο το πολιτικό σύστημα απέναντί της. Αλλά και την κοινωνία. Επιπλέον, η σύνδεσή της με το οργανωμένο έγκλημα είναι μία διάσταση που πρέπει να αξιολογηθεί από τους αρμόδιους και να αναζητηθούν οι σχέσεις των τρομοκρατών με εγκληματικές οργανώσεις. Τέλος, αν υπάρχει τρόπος, να ελεγχθούν όσοι κάνουν «προσηλυτισμό» ή στρατολογούν νέα μέλη. Η βία δεν είναι αποδεκτή από κανέναν στις δημοκρατίες.
- Αισθάνεστε ότι κινδυνεύει η δημοκρατία μας από την τρομοκρατία;
Όχι. Η δημοκρατία μας έχει την δύναμη να αντιμετωπίσει την βία και την τρομοκρατία. Είτε αυτή προσπαθεί να ασκηθεί στα πανεπιστήμια είτε απειλεί τις ζωές ανθρώπων στους δημόσιους χώρους.
*Η κ. Μαίρη Μπόση είναι καθηγήτρια του τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιά.
