Του Κωνσταντίνου Βέργου*
Η ανακοίνωση ότι η Unicredit, που είναι η σημαντικότερη, σε ρόλο, σήμερα, Ιταλική Τράπεζα, θα προχωρήσει σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, δημιουργεί σημαντικές ελπίδες ότι η Ιταλική κρίση ίσως βαδίζει προς επίλυση. Σε τι βαθμό όμως, οι προσδοκίες αυτές ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα;
Μετά από γκρέμισμα της μετοχής της Unicredit από 6,5 ευρώ τον Μάιο του 2015 σε 1,9 ΕΥΡΩ τον Νοέμβριο του 2016, φαίνεται ότι γνωρίζει μια νέα φάση ανάκαμψης, με την τιμή να προσεγγίζει τα 2,65 ευρώ, κερδίζοντας 35% από τα χαμηλά επίπεδα. Η τράπεζα σώθηκε προσωρινά από την εκλογή Τραμπ, που βοήθησε σε ανατίμηση των χρηματιστηριακών αξιών επιτρέποντας την άντληση κεφαλαίων και για Ευρωαπικές Τραπερζες σε καλές τιμές. Ομως η ανοδος των τιμών μετοχών δεν αποτελεί πανάκεια. Τα επίπεδα κινδύνου, είναι η παράμετρος που συχνά ξεχνάμε να δούμε!
Τα CDS δείχνουν ότι η Τράπεζα δεν πάει καλά. Η Τράπεζα είχε κόστος ασφάλισης Κινδύνων (CDS rates) για βασικά 10ετη Ομόλογα των οποίων το premium δεν ξεπερνούσε τις 50 μονάδες, δηλαδή σε αποδεκτά επίπεδα μέχρι τον Μάρτιο του 2012. Έκτοτε, άρχισε σημαντική άνοδος του κόστους ασφάλισης που έφτασε το 2013, περίοδο κρίσης για την Ιταλία, στις... 250 μονάδες(!!!) , για να πέσει αργότερα στα τέλη του 2014 στις 100 μονάδες, ενώ από τότε αναρριχάται με σημερινά επίπεδα στις 150 μονάδες, που είναι επίπεδα ουσιαστικά Χρεοκοπίας. Αυτό δεν ανατράπηκε με την ανακοίνωση περί αύξησης κεφαλαίου 13 δις, παρότι την τελευταία εβδομάδα έπεσε το ασφάλιστρο 40 μονάδες στα 183 στα 5ετη και στα 224 στα 10ετη.
Η αύξηση κεφαλαίου, θα χρησιμοποιηθεί για να διαγράψει σταδιακά περίπου ατόφια 18 δις από κόκκινα δάνεια, ενώ θα συνοδευτεί από μείωση δραστηριοτήτων, με ξεπούλημα των εταιριών της σε Γερμανία και Αυστρία , όπου θα αφήσει το πεδίο ανοικτό σε Γερμανικές κυρίως τράπεζες, κλείνοντας 950 περίπου καταστήματα. H μείωση δραστηριοτήτων περιλαμβάνει και την Ιταλία. Και με βάση το σενάριο «τρόμου» της European Banking Authority που διενεργεί τα stress tests, τα κεφάλαια της Τράπεζας θα πέσουν σε 7,1%, δηλαδή κάτω από επίπεδα 8% που θα έπρεπε να είναι. Όμως αυτά βασίζονται σε ....σενάριο πτώσης ΑΕΠ της τάξης του 1%, όχι σε σενάρια πραγματικής κρίσης όπου το ΑΕΠ πέφτει 5%-7%, όπως συνέβη το 2008.
Σε περίπτωση πραγματικής κρίσης, πτώσης Ιταλικού ΑΕΠ 5-7%, η Τράπεζα θα οδηγούνταν σε κλείσιμο άμεσα. Όμως και αυτό δεν είναι όλα τα άσχημα νέα. Στην πραγματικότητα, το πρόβλημα είναι πολύ χειρότερο!
Το ? των θαλασσοδανείων της Ιταλίας δηλαδή 90 δις. ευρώ από τα 360 δισ. είναι στην Unicredit, με δεύτερη την Intesa Sanpaolo και τρίτη την προβληματική Monte dei Paschi di Siena, με 70 και 50 δισ. αντιστοίχως, σύμφωνα με εκτιμήσεις της αγοράς. Επομένως τα 13 δις που θα έρθουν από την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, αποτελούν μια χρήσιμη κίνηση, αλλά δεν λύνει το βασικό πρόβλημα της τράπεζας, καθώς καλύπτει λιγότερο από το 15% του σημαντικού προβλήματος των 90 δισ.!
Για όλα τα παραπάνω, και πάρα το φιλόδοξο πλάνο, για κόψιμο 14.000 θέσεων εργασίας, η τράπεζα απλά δεν σώζεται χωρίς να τυπωθεί χρήμα τεραστίων διαστάσεων ή χωρίς να γίνουν Αυξήσεις Μετοχικού Κεφαλαίου της τάξης των 80-100 δις, το τελευταίο πάντως να φαντάζει δύσκολο σήμερα. Τα λεφτά είναι πολλά. Και ο μόνος τρόπος που θα βρεθούν είναι είτε με «διάσωση» και κολοσσιαία προγράμματα λιτότητας για Ιταλούς, ή με κούρεμα-μαμούθ καταθέσεων, ή με τύπωμα χρήματος, από τον κύριο Ντράγκι η... εκτός ευρώ...!
* Ο κ. Κωνσταντίνος Βέργος είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικών, Πανεπιστήμιο Πόρτσμουθ, Αγγλία.
Το παρόν άρθρο εκφράζει τις προσωπικές απόψεις του γράφοντος, δεν αποτελεί οδηγό ή σύσταση για επενδύσεις οποιασδήποτε μορφής προς οιονδήποτε και για οτιδήποτε τίτλο ή παράγωγο αυτού.
