Της Λίνας Παπαδάκη
Το πρόβλημα του Jeroen Dijsselbloem, αλλά και πολλών άλλων ξένων και δικών μας δημοσίων τιμητών της απλόχερης διαβίωσης, είναι ότι αντιμετωπίζουν την ευζωία με όρους ηθικής. Σαν πουριτανοί μικροαστοί μισοκακομοίρηδες που υψώνουν επιτιμητικά το φρύδι όταν κάτι ξεφεύγει από το σύστημα αξιών και τις προσλαμβάνουσές τους. Και ενώ θα μπορούσε να κάνει μια καίρια οικονομολογική επισήμανση εξαπολύει μία κακοήθη ηθικολογική μπούρδα (αφήνω τον κραυγαλέο σεξισμό).
Γιατί με οικονομικούς όρους, το αντιλαμβάνομαι ότι οι λαοί του Νότου ζούσαν πάνω από τις δυνάμεις τους - άλλωστε το έχουν αντιληφθεί οι περισσότεροι. Ότι έπρεπε να προσαρμοστεί η κατανάλωση στην παραγωγή μας το μάθαμε πια καλά, έστω και αν τον πρώτο καιρό παραμιλούσαμε.
Αυτό όμως δεν είναι επουδενί λόγος να δυσφημείται και να ποινικοποιείται η καλοπέραση - σε κανέναν Καλβινιστή δεν πέφτει λόγος πώς θα ξοδέψει ο άλλος τα λεφτά του.
Και θα έπρεπε επιπλέον να γνώριζε ο πρόεδρος του Eurogroup, πριν σηκώσει το δάκτυλο να δώσει μαθήματα ρηχής ηθικής σε πολλές δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπους, ότι οι περισσότεροι νοτιοευρωπαίοι και σίγουρα οι Έλληνες, μπορεί να ξόδεψαν πιο πολλά λεφτά από αυτά που δικαιολογούσε η εργασία τους (κακώς), αλλά δεν τα πέταγαν στα πατώματα των ξενυχτάδικων στα πόδια κονσοματρίς. Κάποιοι φυσικά το έκαναν κι αυτό (και δικαίωμά τους), εγώ ξέρω μάλιστα και μερικούς που τα ξόδευαν, εκτός από τα ποτά και τις επαγγελματίες της νύχτας, και στις ολλανδέζικες φούντες. Είναι ντροπή του όμως να στιγματίζει ολόκληρους λαούς προβιβάζοντας την εξαίρεση σε κανόνα, επ'' ευκαιρία προτεσταντικού ηθικολογικού κηρύγματος.
Οι περισσότεροι κάτοικοι των ζεστών χωρών της Ευρώπης λοιπόν, αυτά τα χρήματα τα διέθεσαν για να αγοράσουν σπίτια και να στεγάσουν σε καλύτερες συνθήκες την οικογένειά τους ή τη μοναξιά τους, να στείλουν τα παιδιά τους σε ιδιωτικά σχολεία για να μάθουν καλύτερα γράμματα από τους ίδιους, να τα στείλουν στο εξωτερικό για υψηλότερου επιπέδου σπουδές και γενικότερα για να προσφέρουν στους εαυτούς τους και τους δικούς τους τους ένα σκαλί ζωής παραπάνω από την περασμένη γενιά. Αλλά και για να αγοράσουν αυτοκίνητα και για να χτίσουν εξοχικά και για να κάνουν άνετες διακοπές και για να διασκεδάσουν σε ακριβά κέντρα και για να ντυθούν πιο πλούσια και για να ταξιδέψουν σε άλλες χώρες να ανοίξει το μάτι τους. Γιατί όχι; Είναι ποινικά αδικήματα αυτά; Πρέπει να ντρεπόμαστε που θέλουμε να βελτιώσουμε τη ζωή μας;
Ακούμε με προσοχή τις οικονομικές αναλύσεις που μας πείθουν ότι όλα αυτά που κάναμε υπερέβαιναν τις ατομικές και εθνικές μας δυνατότητες.
Οι περισσότεροι δεν το γνωρίζαμε και όταν θέλοντας και μη το μάθαμε, αλλάξαμε τις ζωές μας. Πάει πολύ όμως τώρα να έρχεται ένα υπερόπτης πατερναλιστικός ιεροκήρυκας να μας αντιμετωπίζει σαν χαμερπείς ηδονοθήρες.
Και να ξέρετε, κύριε Jeroen, όταν με το καλό φτιάξουν τα πράγματα και είμαστε σίγουροι ότι τα λεφτά είναι δικά μας, πάλι τα ίδια θα κάνουμε. Για μας εδώ κάτω, η καλή ζωή είναι ιδεολογία.
