του Γιάννη Καρνέζη*
Τα οστεοπορωτικά (συμπιεστικά) κατάγματα της σπονδυλικής στήλης είναι η πιο συχνή επιπλοκή της οστεοπόρωσης: οι στατιστικές υπολογίζουν ότι περίπου ενάμιση εκατομμύριο νέα τέτοια κατάγματα συμβαίνουν κάθε χρόνο στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ένα στα δέκα από αυτά τα κατάγματα οδηγούν σε εισαγωγή στο νοσοκομείο ενώ τα περισσότερα προκαλούν επιδείνωση της ποιότητας ζωής, χρόνια οσφυαλγία ή ραχιαλγία (πόνο στην πλάτη), επιδείνωση της ισορροπίας στη βάδιση με αύξηση του κινδύνου πτώσεων. Επιπλέον, τα οστεοπορωτικά κατάγματα της σπονδυλικής στήλης προκαλούν κύφωση με μείωση του όγκου της θωρακικής κοιλότητας και αναπνευστική δυσκολία καθώς και αύξηση της θνητότητας στους ηλικιωμένους (αύξηση κατά 32% σε περιπτώσεις με ένα τουλάχιστον τέτοιο κάταγμα). Η ''συντηρητική' αντιμετώπιση των καταγμάτων αυτών περιλαμβάνει αναλγητικά φάρμακα και ειδικούς υποστηρικτικούς κηδεμόνες κορμού που είναι όμως δύσκολο να φορεθούν σωστά και είναι ελάχιστα αποτελεσματικοί ως μέθοδος αντιμετώπισης.
Η διαδερμική κυφοπλαστική είναι η θεραπεία για τις περιπτώσεις ασθενών μεγαλύτερης ηλικίας που υποφέρουν από έντονο πόνο μετά από πρόσφατο κάταγμα σπονδύλου. Είναι ελάχιστα επεμβατική, ασφαλής, αποτελεσματική και αποδεδειγμένη κλινικά επέμβαση που διενεργείται από εξειδικευμένο Ορθοπαιδικό Χειρουργό Σπονδυλικής Στήλης. Η Κυφοπλαστική…
- είναι διαδερμική επέμβαση, δηλαδή γίνεται χωρίς χειρουργικές τομές,
- εξαλείφει εντελώς τον πόνο σχεδόν άμεσα ή σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα,
- ελαχιστοποιεί το χρόνο νοσηλείας (συνήθως μία ημέρα),
- συμβάλει καθοριστικά στο να επιστρέψει ο ασθενής στους φυσιολογικούς ρυθμούς της καθημερινής του ζωής και στην πλήρη ανεξαρτησία,
- όταν γίνεται στον κατάλληλο χρόνο (σε σύντομο διάστημα από το κάταγμα) έχουμε θεαματική βελτίωση και γρήγορη επιστροφή στον προηγούμενο τρόπο ζωής του ασθενούς.
Για την ολοκλήρωση της επέμβασης της Κυφοπλαστικής απαιτούνται περίπου τριάντα λεπτά και γίνεται με γενική αναισθησία. Διαμέσου δύο μικρών σημείων στο δέρμα της πλάτης ο χειρουργός εισάγει, με την ακριβή καθοδήγηση ακτινοσκοπικού μηχανήματος, την ειδική βελόνα στην περιοχή του κατάγματος. Μέσα από αυτή την βελόνα περνά ένα ειδικό μπαλονάκι στον σπόνδυλο που έχει υποστεί καθίζηση και εκπτύσσεται ώστε ο σπόνδυλος να επανέλθει στο κανονικό του σχήμα. Στη συνέχεια το μπαλονάκι αφαιρείται και ο χώρος που δημιούργησε γεμίζεται με ειδική σκληρυντική ουσία («ορθοπαιδικό τσιμέντο») για μόνιμη ενίσχυση του σπονδύλου.
Για τους περισσότερους ασθενείς η ανακούφιση από τον πόνο είναι άμεση. Σε κάποιους άλλους μπορεί να γίνει αισθητή μέσα σε δύο ημέρες. Στο σπίτι, οι ασθενείς μπορούν να ξαναγυρίσουν στις φυσιολογικές καθημερινές τους δραστηριότητες. Χρειάζεται μια λογική προφύλαξη και αποφυγή πολύ απαιτητικών φυσικών δραστηριοτήτων, όπως μεγάλα βάρη για περίπου έξι εβδομάδες. Κλινικές μελέτες έδειξαν ότι η ποιότητα ζωής με την μέθοδο της Κυφοπλαστικής έχει θεαματική βελτίωση από τις πρώτες μέρες. Επίσης το επίπεδο του πόνου μετά την Κυφοπλαστική πέφτει θεαματικά σε σύγκριση με την συντηρητική αντιμετώπιση.
Η επέμβαση της Κυφοπλαστικής, σαν μία ''ελάχιστα επεμβατική'' μέθοδος είναι εξαιρετικά ασφαλής: πρόσφατες κλινικές μελέτες δεν έχουν δείξει περιπτώσεις σοβαρών επιπλοκών, από αυτές που μπορεί να παρατηρηθούν μετά από μεγάλες ''ανοικτές'' επεμβάσεις στην σπονδυλική στήλη. Έχει ακόμα αποδειχθεί από μελέτες ότι η κυφοπλαστική δεν αυξάνει την πιθανότητα νέου κατάγματος σε άλλα επίπεδα της σπονδυλικής στήλης. Εργαστηριακές μελέτες έχουν δείξει ότι το χειρουργικό τσιμέντο δεν αυξάνει την σκληρότητα του σπονδύλου σε βαθμό που επηρεάζει αρνητικά τους παράπλευρους σπονδύλους. Αυτό που συμβαίνει στην πραγματικότητα είναι ότι οι ασθενείς που έχουν ήδη υποστεί σπονδυλικό κάταγμα έχουν ούτως ή άλλως προδιάθεση για μελλοντικά κατάγματα είτε λόγω προχωρημένης οστεοπόρωσης είτε λόγω προχωρημένης εκφύλισης των μεσοσπονδύλιων δίσκων.
*Ο κ. Γιάννης Καρνέζης είναι χειρουργός Ορθοπαιδικός με εξειδίκευση στην χειρουργική της σπονδυλικής στήλης καθώς και ιδρυτής και Διευθυντής του Δικτύου Παθήσεων Σπονδυλικής Στήλης Backcare (www.backcare.gr).
