Του Ανδρέα Ζαμπούκα
Ένας μικροπωλητής Ασιάτης βρίσκεται πίσω από τα κάγκελα της ΑΣΟΕΕ και απολαμβάνει την ασφάλεια του ασύλου. Το εμπόρευμά του όμως, είναι απλωμένο ακριβώς μπροστά του, στο πεζοδρόμιο. Και όσοι ενδιαφέρονται να αγοράσουν, συναλλάσσονται μαζί του, χωρίς να εκπλήσσονται από το θέαμα και τη ευρηματικότητα του ευφυούς “εμπόρου”. Κόσμος πάει κι έρχεται αλλά κανείς δεν χαμογελάει έστω στον διπλανό του, για την μορφή του “επιχειρείν” που συνδυάζει δημόσια και ιδιωτική πρωτοβουλία…
Ολόκληρη η ελληνική οικονομία σε μια εικόνα: ασφάλεια και προστατευτισμός από τις εγγυήσεις του ελληνικού κράτους με ταυτόχρονη ιδιωτική δράση. Δράση που περιορίζει στο ελάχιστο, το ρίσκο της αποτυχίας, αφού η κρατική μέριμνα εξασφαλίζει την νομιμότητα.
Το πανεπιστημιακό άσυλο προστατεύει την διακίνηση ιδεών. Την διακίνηση εμπορευμάτων. Την διακίνηση ναρκωτικών. Και οσονούπω- θέμα χρόνου είναι – και την διακίνηση γυναικών…
Σε ό τι αφορά βέβαια, το πρώτο, περί διακίνησης ιδεών, αναρωτιέται κανείς αν οι ιδέες το ξέρουν. Ή αν, τέλος πάντων, υπάρχουν και άλλες ιδέες εκτός από τις αριστερές για να κριθούν αρκούντως δημοκρατικές από τους απανταχού ιεροεξεταστές του ασύλου.
Για το εμπόριο, το “άσυλο” ήταν απαραίτητο. Από την μεταπρατική οικονομία με τις πλάτες των υπουργών, από τους δασμούς στο εισαγόμενο σιτάρι για να πλουτίζουν οι εγχώριοι έμποροι, μέχρι τις μεγάλες προμήθειες του Δημοσίου.
Επόμενο ήταν λοιπόν, να προσαρμοστεί στην ελληνική πραγματικότητα ο Ασιάτης “start upper” για να επιβιώσει κι αυτός μέσα στην ζούγκλα του “παρά”. Του παρεμπορίου, της παραοικονομίας, της παρεξήγησης... και του παρακράτους…
Η αλυσίδα της ερμηνείας του φαινομένου φτάνει μακριά. Ο “έμπορος” έχει ανάγκη από το κράτος για να επιβιώσει. Το κράτος χαίρεται να τον εξυπηρετεί και ο καλύτερος τρόπος συγκάλυψης της συναλλαγής είναι η ιδεολογία. Το άσυλο και η “ελεύθερη διακίνηση ιδεών”. Αν πρόκειται για Ασιάτη, μετανάστη, Έλληνα ή ιθαγενή είναι αδιάφορο για το κράτος. Πελάτες να υπάρχουν και “συναλλασσόμενοι” και τα υπόλοιπα δεν το αφορούν.
Πίσω από όλα αυτά κρύβεται συνήθως, η κυρίαρχη ιδεολογία του “υπαρκτού νεοελληνισμού”, ο κρατισμός. Η πάγια βάση στήριξης ολόκληρου του νεοελληνικού αφηγήματος από την δημιουργία του "εθνικού" κράτους. Η οποία συμπυκνώνεται περίπου στο εξής δόγμα: το κράτος εγγυάται για όλα και εισπράττει την προμήθεια που του αναλογεί.
Αν υπήρχε πολιτική βούληση, τα πανεπιστήμια θα είχαν απαλλαγεί εδώ και πολλά χρόνια, από τον κρατισμό. Αν υπήρχε πολιτική βούληση, ο μετανάστης θα είχε ανοίξει τη νόμιμη επιχέιρησή του και θα πλήρωνε τους φόρους του. Αν υπήρχε βούληση, η Εκπαίδευση και όλοι οι άλλοι θεσμοί της Ελληνικής Δημοκρατίας θα λειτουργούσαν υπέρ των πολιτών και όχι υπέρ των κομμάτων.
Αν υπήρχε όμως και στοιχειώδης αντίληψη ευσυνειδησίας, τόσοι και τόσοι που βλέπουν τον τύπο πίσω από τα κάγκελα, θα είχαν έστω ένα σχόλιο, ένα μειδίαμα, μία παρατήρηση βρε αδερφέ.
Κι όμως, τους φαίνεται πια φυσιολογική η εικόνα. Συνηθισμένοι ίσως, και από την δική τους περίπτωση...
