Του Νίκου Μελέτη
Στην τελική ευθεία για την συμφωνία επί όλων των διαδικαστικών και πρακτικών θεμάτων που άπτονται της επίλυσης του ονοματολογικού βρίσκονται οι δυο κυβερνήσεις και το μόνο που απομένει είναι να συμφωνήσουν και επί της ουσίας της διαφοράς.
Οι εντατικές διαπραγματεύσεις Κοτζιά-Ντιμιτρόφ είτε κατ ιδίαν, όπως χθες στην Θεσσαλονίκη, είτε παρουσία του Μ. Νίμιτς όπως θα γίνει το επόμενο Σάββατο στο Σούνιο, έχουν καλύψει σχεδόν όλο το φάσμα των περιφερειακών ζητημάτων, έχουν οδηγήσει σε σημαντικά βήματα για την διαμόρφωση του οδικού χάρτη για την έγκριση, επικύρωση και εφαρμογή της λύσης, αλλά μέχρι στιγμής αδυνατούν να καταλήξουν σε συμφωνία για τον πυρήνα της διαφοράς: το εύρος χρήσης erga omnes όπως ζητά η Αθήνα και μέσω συνταγματικής κατοχύρωσης, αλλά και τα θέματα ταυτότητας όπως τα ζητά η σκοπιανή πλευρά.
Δικαιολογημένα το κλίμα των δηλώσεων εναλλάσσεται διαρκώς καθώς πραγματικά είμαστε τόσο κοντά αλλά και τόσο μακριά από μια συμφωνία επί του ονοματολογικού, την οποία επιθυμούν διακαώς στην ΠΓΔΜ καθώς θα δώσει προοπτική στην χώρα με το άνοιγμα των ευρωατλαντικών σχέσεων, θα διαμορφώσει νέα εποχή στις σχέσεις με την Ελλάδα, αλλά συγχρόνως θα απαλλάξει την ελληνική εξωτερική πολιτική από ένα μεγάλο βάρος που απορροφά σημαντικό διπλωματικό και πολιτικό κεφάλαιο. Μια λύση του ονοματολογικού, θα ενισχύσει σημαντικά και την εικόνα και την θέση της χώρας στην Ε.Ε. και περιφερειακά, ενώ θα αποτελεί ένα επιχείρημα στις σχέσεις και με τους εταίρους και τους δανειστές. Εξάλλου η ανακούφιση που θα προσέφερε σε ευρωπαϊκές πρωτεύουσες αλλά και στην Ουάσιγκτον η επίλυση του ονοματολογικού συνδυάζεται και με το γεωπολιτικό βάρος μιας τέτοιας εξέλιξής καθώς θεωρείται βασικό στοιχείο της στρατηγικής απόκρουσης της ρωσικής επιστροφής στα Βαλκάνια, αλλά και της επικίνδυνης διείσδυσης της Τουρκίας στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, με όχημα την οθωμανική κληρονομιά και το Ισλάμ.
Φυσικά υπάρχει η προϋπόθεση τουλάχιστον σε ότι αφορά στην Ελλάδα, ότι η λύση θα πρέπει να είναι καθαρή και οριστική, ώστε να μπορούν να διαφανούν τα οφέλη που θα έχει η χώρα και έτσι να αντισταθμισθεί το υψηλό πολιτικό κόστος που θα καταβάλει η κυβέρνηση η οποία θα προχωρήσει σε μια συμφωνία για το ονοματολογικό, μια και η προοπτική αυτή είναι εντελώς αντιδημοφιλής σε μια κοινή γνώμη που δεν έχει εξοικειωθεί με την ιδέα ενός συμβιβασμού για την λύση της διαφοράς για το όνομα.
Σύμφωνα με πληροφορίες και στην συνάντηση που είχαν χθες οι δυο υπουργοί εξωτερικών Ν. Κοτζιάς και Ν. Ντιμιτρόφ, συζητήθηκαν εναλλακτικά σενάρια, για το πως θα μπορούσε να προχωρήσει η διαδικασία εφόσον επιτευχθεί συμφωνία στην ουσία της διαφοράς.
Το εάν θα υπάρξει δημοψήφισμα, το πότε θα γίνει αυτό, ποια διαδικασία θεωρείται επαρκής για την τυπική και θεσμική επικύρωση της Συμφωνίας, πως θα κατατεθεί στον ΟΗΕ η θα υποβληθεί προς έγκριση στο ΣΑ, πότε θα γίνουν οι Συνταγματικές αλλαγές κ.α., είναι κρίσιμα διαδικαστικά ζητήματα που έχουν και ουσιαστικό περιεχόμενο.
Οι κ. Κοτζιάς και Ντιμιτρόφ και στην συνάντησή τους το επόμενο Σάββατο θα επιχειρήσουν να κωδικοποιήσουν τα ζητήματα αυτά ώστε να υπάρχει ικανοποιητική διαπραγματευτική μάζα, που θα δώσει περιεχόμενο σε μια νέα συνάντηση Τσίπρα-Ζάεφ στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής Ε.Ε.-Δυτικών Βαλκανίων στην Σόφια στις 16 Μαΐου.
Μέσω των εναλλακτικών διαδικαστικών προτάσεων η σκοπιανή πλευρά θέλει να εξασφαλίσει ένα ορατό «κίνητρο» σε σχέση με την ευρωατλαντική πορεία της χώρας ώστε να μπορέσει να το χρησιμοποιήσει για να πεισθεί η κοινή γνώμη της χώρας για αποδοχή του συμβιβασμού.
Προς το παρόν πάντως η κυβέρνηση Ζάεφ δεν δείχνει έτοιμη να αποδεχθεί την erga omnes χρήση της νέας ονομασίας με συνταγματική κατοχύρωση, ενώ δεν της αρκεί η αναγνώριση εκ μέρους της Ελλάδας της γλώσσας ως «μακεδονικής», παρά το γεγονός ότι αυτή η μεγάλη παραχώρηση συνδέεται άμεσα και με το θέμα της ταυτότητας το οποίο αποτελεί την πρωταρχική επιδίωξη της σκοπιανής πλευράς σύμφωνα με δηλώσεις της πολιτικής ηγεσίας της.
Αν και ο κ. Ντιμιτρόφ και ο κ. Ζάεφ θέλουν να διατηρούν ζωντανή την ελπίδα για επίτευξη συμφωνίας μέχρι τον Ιούνιο, το χρονοδιάγραμμα αυτό φαίνεται ότι έχει χαθεί και οι προσπάθειες θα είναι πλέον, μετά και την συνάντηση της Σόφιας, για διατήρηση του μομέντουμ και νέα απόπειρα για επίτευξη συμφωνίας νωρίς το φθινόπωρο, πριν αρχίσει το 2019 ο «εκλογικός κύκλος» στις δυο χώρες, που πριν δυο χρόνια είχε τεθεί ως ουσιαστικό χρονοδιάγραμμα της τρέχουσας προσπάθειας επίλυσης του ονοματολογικού, από τον έλληνα Υπουργό Εξωτερικών Νίκο Κοτζιά.
Φωτογραφία: Intimenews
