Η Γαλλία επιβεβαιώνει κάθε ημέρα που περνά ότι είναι η μόνη που μπορεί να αναλύσει το τι επιχειρεί να κάνει η Τουρκία στην Μεσόγειο. Έχει την στρατηγική ενόραση να καταλάβει ποια είναι η πραγματική απειλή. Και σε αυτή την συγκυρία η ελληνο-γαλλική συνεργασία αποκτά ένα στρατηγικό βάθος, πηγαίνει πέρα από το ΝΑΤΟ και το πλαίσιο της ΕΕ,σημειώνει μέσω liberal.gr ο Κώστας Υφαντής.
Δεδομένων των παραπάνω, η συζήτηση για αγορές οπλικών συστημάτων και μάλιστα από την Γαλλία, είναι ένα μήνυμα προς πολλούς, όχι μόνο προς την Τουρκία, όπως λέει o καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πάντειο. Μιλά για μια διμερής σχέση, η οποία έρχεται σε μια συγκυρία, όπου η Τουρκία δείχνει μόνη σε αυτή την νέα Μέση Ανατολή που διαμορφώνεται. Έχει απέναντί της ένα μπλοκ χωρών, δηλαδή Αίγυπτο, Ισραήλ, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το οποίο έρχεται να συμπληρώσει ως το πιο ισχυρό στοιχείο, μια ευρωπαϊκή χώρα, η Γαλλία.
Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη
- Πώς αποτιμάτε τις τελευταίες κινήσεις από πλευράς Γαλλίας και την άφιξη στην Μεσόγειο του αεροπλανοφόρου Σαρλ Ντε Γκολ;
Η Γαλλία επιβεβαιώνει κάθε ημέρα που περνά ότι είναι η μόνη που μπορεί να αναλύσει και να κατανοήσει το τι επιχειρεί να κάνει η Τουρκία στην Μεσόγειο. Εφαρμόζει μια στρατηγική ανάσχεσης, όπως έχει πει εδώ και καιρό ο πρόεδρος Μακρόν. Ανάσχεση που αρχικά ήταν σε διπλωματικό επίπεδο, αλλά πλέον έχει μετουσιωθεί σε έργα, βλέποντας την Τουρκία να κλιμακώνει με έναν εντελώς πρωτοφανή τρόπο.
Ενισχύει την στρατιωτική της παρουσία στην περιοχή, πρωτίστως επειδή είναι τα γαλλικά συμφέροντα που πλήττονται μέσω της τουρκικής προσπάθειας να ελέγξει την Αν.Μεσόγειο και να υποστηρίξει καθεστώτα φιλικά προς τους Αδελφούς Μουσουλμάνους. Η ενίσχυση επομένως της στρατιωτικής της παρουσίας γίνεται όχι για να προκαλέσει, αλλά για να αποσοβήσει ένα απονενοημένο διάβημα των Τούρκων. Στόχος της είναι να κάνει τους Τούρκους να το σκεφτούν δύο και τρεις φορές.
Η Γαλλία έχει την στρατηγική ενόραση να καταλάβει τι συμβαίνει, ποια είναι η πραγματική απειλή από την Τουρκία. Η μόνη ευρωπαϊκή χώρα που δείχνει να μπορεί να το κάνει, παρ’ ότι θα περίμενε κάποιος κάτι ανάλογο και από την Βρετανία. Υπό αυτές τις εξελίξεις και με δεδομένο ότι η Γαλλία είναι η μοναδική χώρα που δείχνει διατεθειμένη να παίξει ρόλο και να διαμορφώσει τις εξελίξεις, η Ελλάδα θα είναι στο πλευρό της.
- Τα παραπάνω πως “κουμπώνουν” με τις πληροφορίες για ενίσχυση της αμυντικής συνεργασίας Ελλάδας-Γαλλίας και το γεγονός ότι φαίνεται να επανεκκινεί η συζήτηση για αγορά οπλικών συστημάτων;
Επιτέλους, παρ’ ότι οι δημοσιονομικές συνθήκες είναι εντελώς άγονες, η Ελλάδα δεν έχει περιθώριο να αγνοήσει άλλο την ανάγκη η αμυντική της ικανότητα να φτάσει σε ένα αξιοπρεπές επίπεδο. Επί δέκα χρόνια θεωρούσαμε ότι μπορούμε να μην κοιτάμε το ζήτημα της αποτροπής τώρα πια αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί.
Δεν θα πάρουμε αύριο οτιδήποτε μας λείπει, ωστόσο η συζήτηση για αγορές οπλικών συστημάτων και μάλιστα από την Γαλλία, είναι ένα μήνυμα προς πολλούς. Οχι μόνο προς την Τουρκία.
Και δεν είναι τόσο οι εξοπλισμοί, όσο η απόφαση οι δύο χώρες να πάνε ένα βήμα παραπέρα στην αμυντική τους συνεργασία. Αυτό φυσικά θα φανεί και στο επίπεδο των προμηθειών οπλικών συστημάτων. Είναι εξίσου σημαντική η παρουσία της Γαλλίας στην περιοχή παρά το γεγονός να μας πουλήσει 24 αεροσκάφη Raffale, χωρίς φυσικά να υποτιμώ το δεύτερο. Η συνεργασία με την Γαλλία αρχίζει να αποκτά ένα στρατηγικό βάθος, πηγαίνει πέρα από το ΝΑΤΟ και το πλαίσιο της ΕΕ. Δημιουργείται μια διμερής σχέση μας, η οποία δεν έχει προηγούμενο.
Στο δια ταύτα, η Γαλλία είναι εκείνη η ευρωπαική χώρα που εντάσσεται στον «άξονα του καλού» περισσότερο από κάθε άλλη. Είναι το πιο ισχυρό στοιχείο που έρχεται να συμπληρώσει αυτό το μπλοκ χωρών που διαμορφώνεται στην Αν.Μεσόγειο και του οποίου είμαστε μέρος.
- Σε αυτήν πάντως την συγκυρία η Τουρκία τραβάει συνεχώς το σχοινί και το ερώτημα είναι τι θα μπορούσε να την σταματήσει…
Η κατάσταση παραμένει οριακή υπό την έννοια ότι ο Ερντογάν δεν είναι διατεθειμένος να υποχωρήσει, χωρίς να πάρει κάτι σημαντικό που θα του επιτρέψει να θριαμβολογήσει στο εσωτερικό. Ιδανικά θα ήθελε για αρχή να δηλώσουμε ότι το Καστελόριζο δεν έχει επήρεια. Αυτό δεν πρόκειται να πάρει, αφού η Ελλάδα επιμένει ότι ακόμη και τα μικρότερα νησιά έχουν δικαιώματα, γεγονός που αποτελεί ζήτημα αρχής.
Επειδή λοιπόν η κατάσταση αυτή δεν οδηγεί κάπου, παγιώνεται η εικόνα των τελευταίων εβδομάδων. Έχουμε μια Ελλάδα που κινείται διπλωματικά, κλείνει εκκρεμότητες, και δημιουργεί με βάση το Δίκαιο της Θάλασσας ένα portfolio, το οποίο θα αξιοποιήσει όταν θα έρθει η ώρα να καθίσει στο τραπέζι του διαλόγου. Στον αντίποδα έχουμε μια Τουρκία, που προτάσσει προσχηματικά το ενεργειακό ζήτημα, όταν το μόνο που την ενδιαφέρει είναι να πετύχει ένα στρατηγικό αφήγημα ζωτικού χώρου, την Γαλάζια Πατρίδα. Αυτός είναι ο καμβάς πάνω στον οποίο γίνονται όλα. Ο Νταβούτογλου έφυγε, αλλά η στρατηγική του παραμένει.
- Υπάρχει κάτι που θα μπορούσε να την αναγκάσει να παραιτηθεί από αυτό τον μεγαλοϊδεατισμό;
Μόνο κυρώσεις στην παραπαίουσα οικονομία της. Σε τράπεζες, βιομηχανία και χρηματοδότηση. Αυτό θα πονέσει την Τουρκία περισσότερο από οτιδήποτε άλλο. Πόσο θα αντέξει πια το Κατάρ και το Αζερμπαιτζάν να στηρίζουν και να χρηματοδοτούν την τουρκική οικονομία ; Αυτή την στιγμή η επιβολή κυρώσεων από την Ευρώπη δεν φαίνεται πολύ πιθανή. Δεν αποκλείεται όμως μέσα στις επόμενες εβδομάδες να αρχίσει να γέρνει προς αυτές η πλάστιγγα, εφόσον η ΕΕ αποκτήσει ενιαία φωνή και συνειδητοποιήσει ότι με τον κατευνασμό δεν γίνεται τίποτα. Η μία προυπόθεση είναι αυτή.
Η δεύτερη είναι εφόσον η Γαλλία, επιμείνει και ενισχύσει την διακηρυγμένη της βούληση, όπως βλέπουμε να γίνεται τα τελευταία 24ωρα, να διαμορφώσει στην περιοχή και στρατιωτικές ισορροπίες σε βάρος της Τουρκίας.
Η τρίτη προυπόθεση είναι να αρχίσει να γίνεται ακόμη πιο αισθητό το γεγονός ότι η Τουρκία δεν έχει κανέναν υποστηρικτή στην περιοχή, πλην του Κατάρ. Κανένας δεν δείχνει διατεθειμένος αυτή την στιγμή να την στηρίξει διπλωματικά. Σε αυτή την νέα Μέση Ανατολη που αναδύεται, μετά και την αποκατάσταση των σχέσεων μεταξύ Ισραήλ-Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, τις στενές σχέσεις της Ελλάδας με Ισραήλ, Αιγύπτου, ΗΑΕ, η Τουρκία είναι μόνη.
- Είναι ικανά όλα αυτά να ανασχέσουν το στρατήγημα Ερντογάν ;
Ναι, αλλά χρειάζεται και κάτι ακόμη. Μια ισχυρή παρέμβαση των ΗΠΑ. Τα τηλεφωνήματα Τράμπ σε Μητσοτάκη και Ερντογάν τω τελευταίων ημερών, ήταν μια αρχή. Αν όμως δεν έχουν συνέχεια δεν θα αποδειχθούν αρκετά. Αν ο Τραμπ πειστεί ότι έχει πιθανότητες να κερδίσει τις εκλογές της 3ης Νοεμβρίου, τότε ίσως να δείξει διατεθειμένος να γίνει περισσότερος ενεργός στην διαμεσολάβησή του.
Στον αντίποδα, αν οι δημοσκοπήσεις συνεχίσουν να τον δείχνουν τόσο πολλές μονάδες πίσω, τότε δεν θα ενδιαφερθεί με τα ζητήματα της Αν.Μεσογείου. Στο εσωτερικό μέτωπο θα επικεντρωθεί και δύσκολα θα ασχοληθεί προσωπικά με το τι μπορεί να συμβαίνει στην περιοχή μας. Σε κάθε περίπτωση, η αποτελεσματικότητα της αμερικανικής παρέμβασης έχει να κάνει σε μεγάλο βαθμό από το πως εξελίσσεται η προεκλογική εκστρατεία στις ΗΠΑ και από τις προοπτικές που έχει ο πρόεδρος Τραμπ να ανατρέψει τα προγνωστικά.
