Κώστας Σοφούλης: Αλήθεια, «τι» ηττήθηκε και «τι» κέρδισε στις εκλογές;

Κώστας Σοφούλης: Αλήθεια, «τι» ηττήθηκε και «τι» κέρδισε στις εκλογές;

Του Κώστα Σοφούλη

Με τη φόρα που, συνήθως, παίρνουμε από τον ενθουσιασμό μας για ένα ευχάριστο πολιτικό γεγονός, παρασυρόμαστε συχνά στη συναγωγή συμπερασμάτων πέρα από εκείνα που αυστηρά επιτρέπουν τα δεδομένα της στιγμής. Ίσως κάτι τέτοιο να συμβαίνει και αυτό το διάστημα, ή έστω κάτι τέτοιο οσμίζομαι καθώς προσπαθώ να πειθαρχήσω τις δεκάδες σοβαρών αναλύσεων που πέφτουν στην αντίληψή μου ως συμπεράσματα από τις βουλευτικές εκλογές του Ιουλίου.

Πλεονάζουν οι διαγνώσεις, οι προβλέψεις και οι συμβουλές, ή ευχές για τα δέον γενέσθαι από εδώ και πέρα, σάμπως τα αποτελέσματα έδειξαν ξεκάθαρα και ανεπιφύλακτα ότι αρχίζει με σαφώς ελπιδοφόρα νέα περίοδος για τη χιλιοδοκιμαζόμενη κοινωνία μας. Όλες οι αισιόδοξες εκτιμήσεις βασίζονται σχεδόν αποκλειστικά στο γεγονός της ήττας του ΣΥΡΙΖΑ και της απαλλαγής της χώρας από τις ιδεοληψίες του. Είναι, όμως, έτσι;

Αντίθετα στο ρεύμα, στο ίδιο διάστημα, η διαστροφή του επαγγελματία αμφισβητία (επιστημονικού ερευνητή, κοινώς) με έκανε να μυρίζομαι διάφορα πέραν της αισιοδοξίας. Προσωπικά, ίσως επειδή τα χρόνια βαραίνουν με πικρές εμπειρίες διαψευσμένων προγνώσεων και ελπίδων, θέλω να περιοριστώ, προς το παρόν τουλάχιστο, σε μια και μόνη σεμνή, αμφίβολη έστω, διαπίστωση που, παρ ταύτα, την θεωρώ αρκετά σημαντική, ώστε να στηρίξω πάνω της μια σειρά από σκέψεις πιο μετριόφρονων προσδοκιών και πιο σεμνών πανηγυρισμών από τις τρέχοντες.

Τα σημαντικά δεδομένα που δεν αναδείχτηκαν όσο έπρεπε, κατά την γνώμη μου, είναι, ότι σύμφωνα με τα τελικά αποτελέσματα, αφενός το 48,79 των ψηφισάντων υποστήριξαν κόμματα του αυστηρά νοούμενου δημοκρατικού τόξου (φιλελεύθερης κατεύθυνσης) που, επιτρέψτε μου να το στολίσω και με τον επιθετικό προσδιορισμό «κανονικό για τον δυτικό μετανεωτερικό πολιτικό πολιτισμό», αλλά και το ότι το υπόλοιπα 51,21 υποστήριξαν κόμματα αποδοκιμασίας του πολιτισμού αυτού, ψηφίζοντας έστω κόμματα μεγάλης ποικιλίας από τον ολοκληρωτικά λαϊκιστικό ΣΥΡΙΖΑ, μέχρι γελοίες εκφράσεις πολιτικών ναρκισσιστικών φιλοδοξιών και φαιδρούς καραγκιόζηδες της Δελαπατρίδειας παράδοσης που, όμως, έχουν κι αυτά έντονη την σφραγίδα του λαϊκισμού. Σε αυτή την δυαδική κατανομή θα σταθώ αποκλειστικά για να θέσω μάλλον μερικά θέματα, επί του παρόντος, παρά να προτείνω μελετημένες λύσεις στα αναδυόμενα ζητήματα. Αυτό μπορεί να έλθει και στη συνέχεια, και μάλιστα από πιο ειδικευμένους στην πολιτική ανάλυση.

Κατά πρώτο, πώς δικαιολογώ αυτή την δυαδική ταξινόμηση των κομμάτων που, ομολογουμένως, θα φανεί σε αρκετούς άδικη και χονδροειδής. Η ταξινόμηση στηρίζεται στην άποψη που έχω διαμορφώσει με αρκετή βάσανο, είναι αλήθεια, για την πρωτοκαθεδρία του λαϊκισμού στη πολιτική προβληματική των ημερών μας, καθώς δείχνει ένα είδος υπέρβασης του παραδοσιακού δίπολου αριστερά – δεξιά που εύκολα παραπλανεί ως προς την ουσία του πολιτικού μας προβλήματος μετά την κρίση. Κατ' αυτή την ανάλυσή μου, ο λαϊκισμός έχει σε μεγάλο βαθμό πράγματι επικαλύψει σε σημαντικό βαθμό, την κλασσική ιδεολογική κλιμάκωση του συνεχούς «Αριστερά-Δεξιά» (Βλ. εδώ). Ειδικά στην Ελλάδα, η εμφάνιση και η άνδρωση του Τσιπρικού ΣΥΡΙΖΑ ως ηγεμονεύοντος, πλέον, παράσιτου της Αριστεράς, έχει προκαλέσει τέτοια σύγχυση στο πολιτικό σύστημα ώστε είναι δύσκολο να ξεχωρίσει ο αναλυτής ποιο είναι τελικά το αφήγημα της Ελληνικής Αριστεράς στη γενική μορφή του και ποια τα διαφοροποιημένα αφηγήματα των επί μέρους εκδοχών της, όπως η σοσιαλδημοκρατία, κατ' εξοχήν.

Κατατάσσοντας τον ΣΥΡΙΖΑ στον Λαϊκισμό, προφανώς κατά λογική συνέχεια, τον βάζω στο ίδιο καλάθι με τα υπόλοιπα μικροκόμματα, που εκφράζουν όλες τις εκδοχές του λαϊκισμού, ως παράσιτο κυρίως των ακροδεξιών ανορθολογικών πολιτικών αφηγημάτων. Ο Βελλόπουλος, για παράδειγμα, επικαλείται τον θεοσκέπαστο «ελληνικό λαό», με τον ίδιο περίπου φαντασιακό τρόπο που ο Τσίπρας επικαλείται «τους από εδώ» ως εχθρούς των «από εκεί και των ελίτ», επικαλούμενος δύο φανταστικά αλληλοαναιρούμενα σύνολα, στη θέση μια πραγματικής κοινωνίας με παρήγορη ποικιλότητα ταυτοτήτων και εξαρτημένων από αυτές βιοθεωριών. Εκείνος, όμως και η παρέα του, ως Θεός που χωρίζει τον Κόσμο σε στεριά και θάλασσα, έτσι κρίνει και αυτό βιδώνει στο νου του απλού πολίτη που δεν έχει εμβαθύνει στα μυστήρια της πολιτικής.

 

*Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου στο Metarithmisi.gr