Σαν αρχαία τριήρη, που χωρίς πανιά ή κατάρτι, ετοιμάζεται να εισέλθει σε βαθιά χρηματοοικονομικά νερά, παρομοιάζει την Ελλάδα ο Κώστας Μήλας, έξι μόλις ημέρες πριν την αποφοίτησή της από το 3ο Μνημόνιο.
Τα όσα συμβαίνουν σε Τουρκία και Ιταλία, δικαιώνουν, όπως χαρακτηριστικά λέει ο καθηγητής χρηματοοικονομικών στο πανεπιστήμιο του Liverpool, «όσους (με πρώτο βέβαια τον Διοικητή της ΤτΕ κ. Στουρνάρα), επαναλαμβάναμε μονότονα, και ίσως εκνευριστικά για τους κυβερνώντες, την ανάγκη για μια προληπτική γραμμή στήριξης».
Δεν εκπλήσσεται καθόλου που οι αναβαθμίσεις της ελληνικής οικονομίας πέρασαν και «δεν ακούμπησαν» τα ελληνικά ομόλογα, παρά αρκούν αντίθετα μερικά μόνο μποφόρ από Τουρκία και Ιταλία για να τα εκτινάξουν προς τα πάνω. Διότι, όπως λέει, οι επενδυτές δεν στέκονται στα δημοσιονομικά επιτεύγματα της κυβέρνησης, παρά διαβάζουν reports σαν αυτά του World Economic Forum, που δείχνουν για παράδειγμα ότι στην «απόδοση του δημοσίου τομέα», κατέχουμε μεταξύ 137 χωρών, την περίοπτη 134η θέση. 'Η ότι οι κανονισμοί στη λειτουργία των άμεσων ξένων επενδύσεων παραμένουν τόσο περιοριστικοί, ώστε μεταξύ 137 χωρών, κατέχουμε μόλις την... 115η θέση, ήτοι 108 (!) θέσεις κάτω από την Πορτογαλία, αλλά και 17 (!) θέσεις κάτω από τη Δημοκρατία του Κονγκό.
Συνέντευξη στο Γιώργο Φιντικάκη
- Το τάιμινγκ εξόδου της χώρας από το μνημόνιο συμπίπτει με περίοδο αυξανόμενων αναταράξεων στις αγορές (Τουρκία, Ιταλία) και διεθνούς αβεβαιότητας (απειλή ενός παγκοσμίου εμπορικού πολέμου). Επιπλέον το πετρέλαιο κινείται σταθερά πέριξ των 70 δολαρίων. Φοβάστε ότι εκεί που περιμέναμε να πάμε καλύτερα εκτός των μνημονίων, μπορεί να πάμε χειρότερα;
Πιστεύω ότι επιβεβαιώνονται ορισμένοι από εμάς (με πρώτο βέβαια τον Διοικητή της ΤτΕ κ. Στουρνάρα), που επαναλαμβάναμε μονότονα, και ίσως εκνευριστικά για τους κυβερνώντες, την ανάγκη για μια προληπτική γραμμή στήριξης.
Η Ελλάδα δυστυχώς παραμένει ο αδύναμος κρίκος της Ευρωζώνης κάτι που σημαίνει ότι διεθνή shocks μάλλον επιδρούν εξίσου αρνητικά (αν όχι χειρότερα) στην ελληνική οικονομία σε σχέση με τις όποιες δυσμενείς ελληνικές εξελίξεις. Σίγουρα λοιπόν δεν βγαίνουμε στις αγορές με θετικούς οιωνούς.
- Πως εξηγείτε πάντως ότι τόσο η έκθεση του ΔΝΤ για το χρέος, όσο και οι αναβαθμίσεις της οικονομίας, όπως η διπλή από τη Fitch, την Παρασκευή, πέρασαν και δεν «ακούμπησαν» την αγορά ελληνικών ομολόγων, με το επιτόκιο στο 10ετές να βρίσκεται στο 4,28%;
Η Ελλάδα, παρά τις τελευταίες αναβαθμίσεις, παραμένει 4 βαθμίδες βαθιά στον πιστοληπτικό σκουπιδότοπο. Και τούτο επειδή οι διεθνείς επενδυτές εξακολουθούν (και ορθά) να βλέπουν ότι παρά την βελτίωση στο δημοσιονομικό έλλειμμα και τις μειώσεις στο μισθολογικό κόστος τα τελευταία έτη, δεν έχουμε προχωρήσει σε διαρθρωτικές αλλαγές οι οποίες θα ενίσχυαν σημαντικά τον ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης μας.
Οι αγορές διαβάζουν τα Reports του World Economic Forum τα οποία υπογραμμίζουν την δυσμενή μας θέση στους διεθνούς δείκτες ανταγωνιστικότητας όσον αφορά κυρίως την κυβερνητική αποτελεσματικότητα ή την προσέλκυση επενδύσεων από το εξωτερικό.
Ας πάρουμε για παράδειγμα την απόδοση του δημόσιου τομέα. Σύμφωνα με το World Economic Forum, στο συγκεκριμένο θέμα (απόδοση του δημόσιου τομέα), «βουλιάζουμε» στην 134η θέση μεταξύ 137 χωρών. Ποιος θα σκεφθεί σοβαρά να επενδύσει στην Ελλάδα (έτσι ώστε να «εκτιναχθεί» το ελατήριο της ελληνικής ανάπτυξης) όταν οι όποιες επενδύσεις προϋποθέτουν συναναστροφή του επίδοξου επενδυτή με τον αναποτελεσματικό -τουλάχιστον σε σύγκριση με άλλες χώρες-κρατικό λειτουργό;
Η αλήθεια πάντως είναι ότι εκεί που ο κ. Τσίπρας προσπαθεί να βγει στις αγορές, τη μία έρχεται μια φυσική καταστροφή και του θολώνει το αφήγημα. Και εκεί που προσπαθεί απέλπιδα να το ξεπεράσει, έρχεται και ο Ερντογάν και τα κάνει ακόμη χειρότερα...
- Εν ολίγοις, έξι μόλις ημέρες πριν τις 20 Αυγούστου, παρουσιάζει η Ελλάδα την εικόνα χώρας που εξέρχεται από το έπος των μνημονίων; Βλέπετε κάποιο δυναμισμό;
Ο κύριος δυναμισμός προέρχεται από τον Τουρισμό. Η εικόνα όμως σίγουρα «θολώνει» (για να θυμηθώ και κάποιον, κάθε άλλο παρά ολιγομίλητο, υπουργό) από την «λειψή» προετοιμασία μας σε θέματα διεθνούς ανταγωνιστικότητας.
Ας πάρουμε, για παράδειγμα, το πως αντιμετωπίζουμε τις επενδύσεις στην Ελλάδα και ειδικότερα το πόσο περιοριστικοί είναι οι κανονισμοί στη λειτουργία των άμεσων ξένων επενδύσεων. Πράγματι, σύμφωνα με τον αντίστοιχο δείκτη του World Economic Forum, η Ελλάδα, μεταξύ 137 χωρών, μόλις και κατατάσσεται στην... 115η θέση, ήτοι 108 (!) θέσεις κάτω από την Πορτογαλία, αλλά και 17 (!) θέσεις κάτω από τη Δημοκρατία του Κονγκό. Ποιος θα έχει λοιπόν την βούληση ή την ... υπομονή να επενδύσει στην Ελλάδα έτσι ώστε να «τρέξει» η οικονομία μας;
- Κατά ένα περίεργο πάντως τρόπο, η Ελλάδα, ακόμη και σήμερα, δεν υπακούει στο βασικό οικονομικό κανόνα που θέλει τα χαμηλά κόστη εργασίας και τα υποτιμημένα περιουσιακά στοιχεία, να απογειώνουν την ανάπτυξη. Που το αποδίδετε;
Υποτιμημένα στοιχεία και χαμηλό κόστος εργασίας δεν μπορούν από μόνα τους να απογειώσουν την οικονομία. Οι επενδύσεις (εάν όμως υπάρχει το κατάλληλο επενδυτικό κλίμα), θα μπορούσαν να επιταχύνουν τις θετικές εξελίξεις. Όπως όμως ανέφερα και παραπάνω, μάλλον δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο…
- Σε όλες πάντως τις ευρωπαϊκές χώρες που πέρασαν από μνημόνια, είδαμε στη χρονιά της δικής τους εξόδου, μια έκρηξη ανάπτυξης με κινητήριο δύναμη τις εξαγωγές. Σήμερα οι ελληνικές εξαγωγές βρίσκονται με βάση το 100 το 2007, οριακά πάνω από αυτό. Επίσης, οι ακαθάριστες επενδύσεις παγίου κεφαλαίου παραμένουν με βάση το 100 το 2007 κάτω από το 40…
Το μόνο σίγουρο είναι ότι με αναιμικές επενδύσεις, η Ελλάδα μοιάζει με τριήρη εισερχόμενη στα βαθιά χρηματοοικονομικά νερά (από τις 21 Αυγούστου και μετά) χωρίς κατάρτι ή πανιά...
Δυστυχώς, παραμένουμε χαμηλότερα από όλη την λοιπή Περιφέρεια σε θέματα διεθνούς ανταγωνιστικότητας. Συνεπώς δεν υπάρχουν (ακόμα) τα απαραίτητα συστατικά στοιχεία για να τρέξει επιτέλους η ελληνική οικονομία ή άλλως να καταφέρει το χρυσό άλμα...του Μίλτου Τεντόγλου.
*
