Tου Ιωάννη Λεοντακιανάκου*
Μια ημέρα μετά την αποκάλυψη ότι η συντριπτική πλειοψηφία των μελών του Εργατικού Κόμματος τάσσεται υπέρ ενός δευτέρου δημοψηφίσματος για την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου (Η.Β) από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε), ο ηγέτης των Εργατικών, Τζέρεμι Κόρμπιν, δήλωσε ότι άμεση προτεραιότητα του είναι η καταψήφιση του σχεδίου συμφωνίας, το οποίο έχει φέρει στο κοινοβούλιο η Βρετανίδα πρωθυπουργός Τερέζα Μέι και η επίτευξη μιας νέας συμφωνίας με την Ε.Ε.
Ο Κόρμπιν τόνισε ότι η πολιτική του Εργατικού Κόμματος έχει «συνέχεια» και πρότεινε να μην ληφθεί απόφαση στο Κόμμα για την στήριξη ενός δευτέρου δημοψηφίσματος, έως ότου το κοινοβούλιο ψηφίσει επί του υπάρχοντος σχεδίου της συμφωνίας την δεύτερη εβδομάδα, όπως αναμένεται, του Ιανουαρίου. Επιπλέον, δήλωσε ότι, μετά την καταψήφιση του υφισταμένου σχεδίου συμφωνίας, η Βρετανίδα πρωθυπουργός θα πρέπει να επιστρέψει στις Βρυξέλλες και να επιτύχει μια συμφωνία που θα περιλαμβάνει μια πλήρη τελωνειακή ένωση, την οποία θα μπορούν να υποστηρίξουν οι Εργατικοί.
«Αυτό το οποίο θα κάνουμε είναι να αρνηθούμε (καταψηφίσουμε) την μη ύπαρξη συμφωνίας, καταψηφίζοντας την Συμφωνία της May. Στο σημείο που βρισκόμαστε, πρέπει (η πρωθυπουργός) να πάει πίσω στις Βρυξέλλες και να πει ότι αυτό (η συμφωνία) είναι μη αποδεκτό στην Βρετανία και να διαπραγματευθεί μια τελωνειακή ένωση με την Ε.Ε, ώστε να εξασφαλισθεί το εμπόριο», διευκρίνισε.
Οι Βρετανοί βουλευτές καλούνται να ψηφίσουν την διαπραγματευθείσα συμφωνία αποχώρησης καθώς και μια πολιτική δήλωση χωρίς νομικές δεσμεύσεις που αφορά στην μελλοντική σχέση Η.Β και Ε.Ε. Οι διαπραγματεύσεις, για ένα καθεστώς τελωνειακής ένωσης μεταξύ των δύο μερών στο μέλλον, θα αποτελέσει τμήμα επομένου σταδίου συνομιλιών και αφού η Βρετανία συμφωνήσει με τους υπάρχοντες όρους για αποχώρηση από την Ένωση τον Μάρτιο.
Μελέτη του Εργατικού Κόμματος δείχνει ότι το 72% των μελών του πιστεύει ότι ο ηγέτης τους θα πρέπει να στηρίξει ένα νέο δημοψήφισμα για το Brexit. Παράλληλα, η έρευνα διαπίστωσε ότι, ενώ τα μέλη εξακολουθούν να στηρίζουν τον αρχηγό τους, προβληματίζονται σχετικά με τους λόγους που προτάσσει για την μη υποστήριξη δεύτερου δημοψηφίσματος.
Ο Κόρμπιν δηλώνει ότι η πολιτική προτεραιότητα για το κόμμα του είναι η επιβολή γενικών εκλογών και μετά θα μπορούσε να εξετασθεί η πρόταση για δεύτερο δημοψήφισμα. Ωστόσο, επισημαίνει, τόσο δημόσια όσο και ιδιωτικά, ότι το κόμμα του θα επιδιώξει μια συμφωνία για Brexit ακόμα κι' αν νικήσει στις γενικές εκλογές και ότι η παρούσα κυβέρνηση θα πρέπει να ντρέπεται που, με συνεχείς καθυστερήσεις, προσπαθεί να δημιουργήσει μια αίσθηση φόβου και εκβιασμού για ύπαρξη μόνο δύο επιλογών, την μη ύπαρξη συμφωνίας ή την αποδοχή της συμφωνίας της May.
Οι βουλευτές αναμένεται να επιστρέψουν στο κοινοβούλιο για συζήτηση επί της συμφωνίας αποχώρησης, που διαπραγματεύθηκε η Βρετανίδα πρωθυπουργός, την Δευτέρα.
Στο άλλο στρατόπεδο, η Theresa May ανέφερε ότι επιδιώκει περαιτέρω νομικές διαβεβαιώσεις από τους ηγέτες της Ε.Ε, σχετικά με το σημείο της συμφωνίας που επιβεβαιώνει την παραμονή ολόκληρου του Η.Β σε ένα ενιαίο τελωνειακό καθεστώς με την Ε.Ε, έως ότου οι δύο πλευρές συμφωνήσουν για μια εναλλακτική λύση που θα αποφύγει τα «σκληρά σύνορα» στην Βόρεια Ιρλανδία.
Ο Υπουργός Εξωτερικών, Τζέρεμι Χάντ, ευρισκόμενος στην Σιγκαπούρη, σε σχετική ερώτηση απάντησε ότι η Μέι, τελικά, θα βρει τον τρόπο να υπερψηφισθεί η συμφωνία του Brexit στο κοινοβούλιο. Συγκεκριμένα δήλωσε «όταν η Tερέζα Μέι επιστρέψει με εκείνες τις διαβεβαιώσεις που αναζητά από την Ε.Ε ότι η συμφωνία που βρίσκεται στο τραπέζι δεν πρόκειται να μας οδηγήσει σε μια μόνιμη παγίδευση στην τελωνειακή ένωση... θα βρει έναν τρόπο να περάσει αυτή την συμφωνία στο κοινοβούλιο». Επιπρόσθετα, ερωτηθείς για την προοπτική διεξαγωγής δεύτερου δημοψηφίσματος, ο Hunt υποστήριξε ότι θα ήταν επιζήμιο για την δημοκρατία και οι κοινωνικές συνέπειες της μη αποχώρησης (της Βρετανίας) από την Ευρωπαϊκή Ένωση θα ήταν «καταστροφικές».
Όπως φαίνεται η κοινοβουλευτική «κόντρα» στο Βρετανικό κοινοβούλιο μεταξύ Συντηρητικών και Εργατικών, με θέμα την αποχώρηση της χώρας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, καλά κρατεί. Όμως σε τι συνίσταται η διαφορετικότητά τους;
Η πρωθυπουργός, Tερέζα Μέι, στο πλαίσιο υλοποίησης του αποτελέσματος του δημοψηφίσματος για την αποχώρηση της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, μετά από διαπραγμάτευση με τους ηγέτες της Ένωσης κατέληξαν σε ένα σχέδιο συμφωνίας εξόδου που συνοδεύεται από μια πολιτική δήλωση επί των μελλοντικών σχέσεων μεταξύ των δύο μερών (ΗΒ και ΕΕ). Τα κείμενα αυτά υπεραμύνεται ότι είναι το καλύτερο δυνατόν που μπορούσε να επιτευχθεί από την πλευρά του Η.Β στις διαπραγματεύσεις (μια win-winδιαδικασία) και τα έφερε στο κοινοβούλιο προσπαθώντας να υπερψηφισθούν έγκαιρα πριν την καταληκτική ημερομηνία του Brexit(29 Μαρτίου 2019).
Ο αρχηγός του Εργατικού κόμματος (μείζων αντιπολίτευση), Τζέρεμι Κόρμπιν, προσπαθεί να καταψηφισθεί το υφιστάμενο σχέδιο εξόδου, υποστηρίζοντας ότι απαιτείται μια καλύτερη συμφωνία, την οποίαν μπορεί να επιτύχει ο ίδιος μέσα από έναν νέο κύκλο διαπραγματεύσεων με την ΕΕ και μετά από γενικές εκλογές (που θεωρεί ότι μπορεί να κερδίσει). Ενώ, στην παρούσα περίοδο, η συντριπτική πλειοψηφία των μελών του Εργατικού Κόμματος (καθώς και μερίδα συντηρητικών που αρχικά εμφανίσθηκαν ως υπέρμαχοι της εξόδου) τάσσεται υπέρ ενός δεύτερου δημοψηφίσματος για το Brexit, θεωρώντας ότι οι αρνητικές συνέπειες υπερκαλύπτουν τις θετικές του εν λόγω εγχειρήματος, ο ίδιος δεν φαίνεται να συμφωνεί με αυτήν την επιλογή (γεγονός που δημιουργεί ιδιαίτερο σκεπτικισμό στους Εργατικούς, καθώς δεν συνάδει με την επικρατούσα άποψη τους).
Δηλαδή, φαίνεται ότι οι ηγέτες της κυβέρνησης και της μείζονος αντιπολίτευσης συμφωνούν ότι το Brexit πρέπει να υλοποιηθεί, αλλά διαφωνούν στον τρόπο εξόδου και ειδικότερα στο καθεστώς που θα διέπει τις σχέσεις Η.Β και Ε.Ε, όπως θα περιγράφεται στην συμφωνία αποχώρησης.
Ωστόσο, η τελική απόφαση δεν έγκειται μόνο στην πλευρά του ΗΒ (έστω κι αν οι Βρετανοί αρέσκονται να θεωρούν, ακόμη, εαυτούς ως σημαντικό κέντρο λήψης απόφασης τουλάχιστον επί των ευρωπαϊκών θεμάτων), αλλά και στις Βρυξέλλες που έχουν διαμηνύσει στην άλλη πλευρά της Μάγχης ότι το σχέδιο της παρούσας συμφωνίας είναι «take it or leave it – ή το δέχεσαι όπως είναι χωρίς καμία αλλαγή ή απόρριψε το».
Και «ήγγικεν η ώρα» της «προσγείωσης».
*Ο Ιωάννης Λεοντακιανάκος είναι Αντιναύαρχος (ε.α.) Π.Ν., κάτοχος M.Sc. in Computer Science (Naval Postgraduate School, Monterey, CA, USA) και Μεταπτυχιακού Διπλώματος στη Ναυτική Επιστήμη και Στρατηγική (Σχολή Πολέμου Ναυτικού).