Εφόσον η Τουρκία έχει πάρει τον δρόμο χωρίς επιστροφή, τότε πολλαπλασιάζονται οι πιθανότητες για την συνειδητή πρόκληση μιας μίνι ή μεγαλύτερης στρατιωτικής κρίσης με την Ελλάδα, σημειώνει μέσω liberal.gr ο Κώστας Φίλης.
Στο ερώτημα κατά πόσο ο Ερντογάν μπλοφάρει ή βρίσκεται με τον δάκτυλο στην σκανδάλη, θεωρεί ότι το δεύτερο αυτό σενάριο δεν μπορεί να αποκλειστεί. Ένας δρόμος που πυροδοτεί αντίθετες κινήσεις από τον διεθνή παράγοντα, όπως η χθεσινή απόφαση των ΗΠΑ να άρουν μερικώς το εμπάργκο όπλων στην Κύπρο και η στάση της Γαλλίας, στέλνοντας το μήνυμα στον Ερντογάν ότι η ανοχή απέναντι στον καιροσκοπισμό του τελειώνει, όπως αναφέρει ο εκτελεστικός διευθυντής του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων.
Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη
- Τις τελευταίες ώρες η ένταση δείχνει να έχει φτάσει σε ένα πολύ οριακό σημείο, με χαρακτηριστικό και το δημοσίευμα της Welt ότι ο Ερντογάν είχε δώσει εντολή να βυθιστεί ελληνικό πλοίο ή να καταρριφθεί μαχητικό;
Η κατάσταση είναι οριακή. Ζούμε την μεγαλύτερη σε διάρκεια ένταση μεταξύ Ελλάδας-Τουρκίας, τόσο σε λεκτικό επίπεδο, όσο και στο πεδίο, από το 1974 και μετά. Αυτό δεν μπορεί παρά να διατηρεί σε επιφυλακή και ετοιμότητα την ελληνική πλευρά.
Όσο για το δημοσίευμα της Die Welt θα μου προκαλούσε κατάπληξη αν υπό τις παρούσες συνθήκες στρατιωτικοί αρνούνταν να εκτελέσουν εντολή του Ερντογάν. Ο Ακάρ είναι ένας πολύ ισχυρός πόλος εξουσίας στο σύστημα Ερντογάν, από κάποιους μάλιστα θεωρείται και εκ των δελφίνων και το υπουργείο Άμυνας έχει υπερκεράσει ακόμη και σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής το υπ. Εξωτερικών. Αλλά μετά τις εκκαθαρίσεις που ακολούθησαν το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016 και τον έλεγχο που ασκεί ο Ερντογάν στις ένοπλες δυνάμεις φαντάζει πολύ δύσκολο να ισχύει το συγκεκριμένο δημοσίευμα στο σκέλος της άρνησης εκ μέρους των στρατιωτικών.
Προφανώς τα σενάρια είναι πολλά, αλλά αν αυτή η διαρροή έχει προέλθει από την τουρκική πλευρά, τότε πιθανόν να εντάσσεται στον εν εξελίξει και με υβριδικά χαρακτηριστικά ψυχολογικό πόλεμο που ασκεί η Τουρκία στην Ελλάδα, αλλά και προς τους δυτικούς της εταίρους, εμφανίζοντας την άγκυρα με τον δάκτυλο στην σκανδάλη, προκειμένου να αποφευχθούν τα χειρότερα.
Σε κάθε περίπτωση η στάση της Τουρκίας δημιουργεί ένα μεγάλο ερωτηματικό. Τραβάει το σχοινί για να προκαλέσει με το λάθος τρόπο το ενδιαφέρον των εταίρων της, προκειμένου να καταλήξει σε διάλογο με την Ελλάδα και με άλλες χώρες της περιοχής ; Η' ότι κάνει είναι μια επιλογή του Ερντογάν, ένας δρόμος χωρίς επιστροφή ;
- Ποιο σενάριο είναι το πιθανότερο από τα δύο;
Το πιθανότερο είναι το πρώτο αλλά δεν μπορούμε να αποκλείσουμε και το δεύτερο. Το γεγονός ότι είτε βρίσκεται μπροστά σε τούρκους ψαράδες, είτε μπροστά σε τούρκους δικαστές, ο Τ.Ερντογάν δεν διστάζει να καταφερθεί εναντίον της Ελλάδας και να μιλήσει για το μεγαλείο της Τουρκίας, δημιουργεί προβληματισμό για τα επίπεδα στα οποία έχει φτάσει αυτή η αλαζονική του μέθη και ματαιοδοξία να είναι αυτός που θα υπερκεράσει το 2023 τον Κεμάλ. Προβληματισμός ως προς το κατά πόσο η ματαιοδοξία του έχει φτάσει σε τέτοια επίπεδα, ώστε να έχει θολώσει την κρίση του και τον έχει καταστήσει ένα παίκτη που μπορεί να επιλέγει ανορθολογικά με γνώμονα αυτό που εξυπηρετεί την δική του αλαζονεία και όχι το τουρκικό εθνικό συμφέρον. Εφόσον ισχύει αυτό, τότε έχει επιλέξει ένα δρόμο χωρίς επιστροφή. Αλλά η συνεχώς κλιμακούμενη ένταση έχει όρια και καταλήγει σε αδιέξοδο.
Όσο για το πρώτο σενάριο, η Τουρκία κινείται κατά τα οιωθώτα, στο πλαίσιο του ανατολίτικου παζαριού. Τραβάει το σχοινί, κινείται στην κόψη του ξυραφιού και πιστεύει ότι έτσι και θα τρομοκρατήσει την άλλη πλευρά, δηλαδή την Ελλάδα, σε κάποιου είδους συνθηκολόγηση, αλλά και θα στείλει ένα μήνυμα τους εταίρους ότι είναι αποφασισμένος να πάει μέχρι τέλους, ώστε να τους υποχρεώσει να παρέμβουν με τρόπο που δεν θα είναι δυσμενής για την Τουρκία.
- Στον αντίποδα, βλέπουμε την ελληνο-γαλλική συνεργασία να αποκτά ένα στρατηγικό βάθος, τόσο σε επίπεδο στρατιωτικής παρουσίας της Γαλλίας στην περιοχή, όπως η άφιξη του αεροπλανοφόρου Σαρλ Ντε Γκολ στην Αν.Μεσόγειο, όσο και σε επίπεδο εξοπλισμών...
Καταρχήν να σημειωθεί ότι ο δρόμος που έχει επιλέξει ο Ερντογάν πυροδοτεί αντίθετες κινήσεις από τον διεθνή παράγοντα, όπως η χθεσινή απόφαση των ΗΠΑ να άρουν μερικώς το εμπάργκο όπλων στην Κύπρο και φυσικά η στάση της Γαλλίας. Μηνύματα ότι η ανοχή της Δύσης απέναντι στον κεροσκοπισμό του τελειώνει.
Ειδικά η Γαλλία είναι η πιο ενδιαφέρουσα περίπτωση για να συμπτύξουμε μαζί της ένα μέτωπο, η δύναμη που έχει κατανοήσει καλύτερα από κάθε άλλον τι διακυβεύεται, δεν πρόκειται να δεχτεί την Τουρκία να εξελιχθεί στην επικυρίαρχη δύναμη της Μεσογείου. Ο Μακρόν αντιδρά σε αυτό, είναι ο μόνος ηγέτης στην Ευρώπη που -παρά τα εσωτερικά του προβλήματα- έχει όραμα, που έχει σχέδιο για το πως η Ευρώπη μπορεί να βγει από αυτό το τέλμα και ότι αν δεν μετριαστεί η επιθετικότητα της Τουρκίας, τότε αυτό θα πλήξει τα συμφέροντα της ίδιας της ΕΕ στην περιοχή. Καταλαβαίνει ότι το πρόβλημα Τουρκία δεν είναι ελληνικό, αλλά ευρωπαϊκό.
Επίσης αντιλαμβάνεται ότι ο Ερντογάν δεν καταλαβαίνει από εκβιασμούς, απειλές, ούτε και από κυρώσεις. Ξέρει πως θα είναι τέτοιες που είτε δεν θα αγγίξουν τον τούρκο πρόεδρο, είτε θα αφορούν και ευρωπαϊκά συμφέροντα, επομένως γρήγορα θα “νερωθούν”, κάτι στο οποίο ποντάρει ο Ερντογάν. Ο Μακρόν ξέρει ότι αυτό που καταλαβαίνει καλύτερα ο Ερντογάν είναι από ισχύ. Η Τουρκία δεν παίρνει από λόγια, θέλει πράξεις, είχε πει προ ημερών.
Τα συμφέροντα επομένως της Ελλάδας με την Γαλλία έχουν ευθυγραμμιστεί, όμως ας έχουμε κατά νου ότι η Γαλλία είναι μια μεσογειακή χώρα, αλλά δεν γειτονεύει με την Τουρκία. Επίσης η στρατιωτική μας ισχύς είναι σημαντική ως διπλωματικό όπλο, αλλά δεν είναι αυτή που θα δώσει την λύση. Αυτή δίνεται είτε μέσω του διαλόγου, είτε μέσω δικαστηρίου κατόπιν διαλόγου. Άλλος τρόπος δεν μπορεί να βρεθεί, εκτός αν αυτός ο τρίτος τρόπος είναι πόλεμος.
