Του Ηλία Παπαγεωργιάδη*
-
«Εγώ δεν φεύγω στο εξωτερικό...»
- «Κανείς δεν σου είπε να το κάνεις με το ζόρι...»
- «Εγώ θα μείνω εδώ και θα αγωνιστώ...»
- «Ελπίζω να μην είσαι σαν κάποιους «αγωνιστές» που ήταν αφισοκολλητές των κομμάτων και διορίζονταν ως «αγωνιστές της παράταξης και της δημοκρατίας…»
- «Κάνεις πλάκα, αλλά δεν ξέρεις πόσο δύσκολες στιγμές περνάω...»
- «Το ξέρω και σέβομαι την αγωνία σου. Το μέλλον μου σκέφτηκα και εγώ όταν επέλεξα να φύγω. Για αυτό σου πρότεινα να ανοίξεις τα φτερά σου προς τη Ρουμανία, έτσι ώστε να κτίσεις τζίρο και σε μία άλλη χώρα, που είναι σε άνοδο, έχει το ίδιο ΑΕΠ με την Ελλάδα, με το 1/3 – 1/10 των φόρων που έχεις συνηθίσει να πληρώνεις, ενώ θα σε αντιμετωπίζουν με απείρως περισσότερο σεβασμό...»
- «Και να προδώσω τη χώρα μου; Επειδή το έκανες εσύ...»
- «Και οι δύο μοιραζόμαστε το πάθος για την Ιστορία...»
- «Σωστά...»
- «Πες μου, σε παρακαλώ, από το 3.000 π.Χ. ως και πριν 30 – 40 χρόνια, πότε μεγαλούργησαν οι Έλληνες; Όταν κλείνονταν στο κλουβί τους και έκλαιγαν τη μοίρα τους; Ή όταν εξήγαγαν σε κάθε σημείο του πολιτισμένου και μη αρχαίου κόσμου, όταν έκτιζαν αποικίες που στήριζαν τις μητροπόλεις, όταν απλώνονταν στα πέρατα της γης ή όταν μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο με τα καράβια τους έκλειναν μυθικές συμφωνίες;»
- «Τι εννοείς;»
- «Η Φιλική Εταιρία ξεκίνησε στην Ελλάδα; Ο Ωνάσσης, ο Συγγρός, ο Αβέρωφ και δεκάδες άλλοι... ήταν προδότες;»
- «Όχι, γιατί να τους αποκαλέσει κάποιος έτσι;»
- «Γιατί ανέπτυξαν και δουλειές εκτός Ελλάδος! Συμπτωματικά (ή όχι) όλοι οι εθνικοί ευεργέτες είχαν επιχειρήσεις στη Ρουμανία...»
- «Ναι αλλά σήμερα τα πράγματα είναι αλλιώς...»
- «Πάντα ήταν αλλιώς και πάντα ήταν δύσκολα. Αν είσαι δημόσιος υπάλληλος, ή έχεις δουλειά που σχετίζεται με έναν συγκεκριμένο τόπο, έχεις κάθε λόγο να σκεφτείς ότι εδώ είναι τα συμφέροντά σου».
- «Οι δημόσιοι υπάλληλοι είναι άλλη κατηγορία...»
- «Σωστά και τους σεβόμαστε. Αν όμως θεωρείς τον εαυτό σου επιχειρηματία, αν πιστεύεις ότι είσαι ένας επαγγελματίας που προσφέρει ποιοτικές υπηρεσίες ή προϊόντα, αν νοιώθεις ότι έχεις αξία, ποιος σε εμποδίζει να δεις τη Νοτιοανατολική Ευρώπη ως μία ενιαία αγορά; Ποιος θα σε σταματήσει αν ψάξεις πελάτες εκτός της χώρας μας; Εκτός και αν θεωρείς ότι είσαι ανίκανος να προσφέρεις ποιοτικές υπηρεσίες...»
- «Το αντίθετο, ξέρεις ότι είμαι πολύ καλός και δουλεύω σκληρά...»
- «Τότε γιατί είναι προδοσία κατά της χώρας το να πας στους πελάτες σου, αντί να περιμένεις με το ντουφέκι να έρθουν αυτοί; Η Ελλάδα επέζησε επί χιλιάδες χρόνια δημιουργώντας πλούτο μέσα και έξω από τα γεωγραφικά της όρια».
Οι «διαμορφωτές της κοινής γνώμης» και τα στενά τους όρια
Τα τελευταία 35 χρόνια η Ελλάδα πέρασε σε μία φάση ακραίας ενοχοποιήσης της επιχειρηματικότητας, κάτι που δεν σταμάτησε ούτε στα χρόνια της κρίσης. Δε μείναμε όμως εκεί, ουσιαστικά το... «τερματήσαμε». Μαζί με πολλά άλλα στραβά, σταδιακά εγκαθιδρύθηκε στη χώρα μας μία παράξενη νοοτροπία, που επέβαλλε ως λογικό το μοντέλο ανάπτυξης του «όλοι κινούμαστε εντός έδρας, πουλάμε ο ένας στον άλλον ακριβές υπηρεσίες και προϊόντα και ζούμε πολύ καλά. Εννοείται πως ακόμη και αν το παιδί σπουδάσει «Ηλιοθεραπεία στο ΤΕΙ της Κάτω Κουκουβάουνας», δικαιούται / επιβάλλεται να βρει καλοπληρωμένη δουλειά στο αντικείμενό του». Τη διαφορά την κάλυπταν τα δάνεια, ιδιωτικά ή του Δημοσίου, αυτά που σήμερα θυμώνουμε όταν μας ζητούν να αποπληρώσουμε.
Πιστοί στη θεωρία του «όσα δε φτάνει η αλεπού, τα κάνει κρεμαστάρια», σταδιακά οι πολιτικοί, οι «εκπρόσωποι φορέων», οι δημοσιογράφοι και λοιποί «ταγοί» της κοινωνίας («πνευματικοί» και μη) δαιμονοποίησαν την εξωστρέφεια, τη δουλειά εκτός συνόρων κλπ. Κάτι λογικό για ανθρώπους που ζούσαν κινούμενοι μεταξύ Κολωνακίου, Συντάγματος, Βορείων και Νοτίων Προαστίων...
Φτάσαμε ως κοινωνία να λυπούμαστε τους γιατρούς που πήγαιναν 2 μέρες τον μήνα σε μία γειτονική χώρα, τους καθηγητές που θα πήγαιναν «έξω» για να διδάξουν σε πανεπιστήμια, τους αρχιτέκτονες με projects εκτός Ελλάδας, τους επιχειρηματίες και τα στελέχη που θα «έτρεχαν εκεί μακριά» (μα καλά, χάθηκαν οι δουλειές εδώ;) και άλλους επενδυτές και επιχειρούντες. Δεν είναι τυχαίο ότι οι μισοί εξαγωγείς που ο υποφαινόμενος έχει συναντήσει είναι περήφανοι ότι «εγώ απλά πουλάω το προϊόν μου στην πόρτα μου. Τι κάνει ο πελάτης μου μετά, δεν ξέρω και δε με νοιάζει. Γιατί να πάω να τον επισκεφτώ στην έδρα του;»
Είμαστε καλύτεροι από αυτό που θέλουν να μας πείσουν
Η αλήθεια όμως είναι εντελώς διαφορετική:
- Ανέκαθεν οι Έλληνες μεγαλούργησαν ΕΚΤΟΣ Ελλάδας, κρατώντας τη σχέση τους με τη μητέρα πατρίδα.
- Κανείς δεν έπαθε κάτι ανοίγοντας τα φτερά του και βλέποντας πώς είναι πραγματικά ο κόσμος (και όχι πιστεύοντας πως όλος ο πλανήτης ασχολείται μαζί μας).
- Σήμερα, το σωτήριο έτος 2016, ο μέσος Έλληνας έχει ένα πλεονέκτημα που κανείς ξένος δεν μπορεί να αποκτήσει: Έχει υπάρξει / επιβιώσει / δημιουργήσει μέσα σε ένα από τα χειρότερα επιχειρηματικά περιβάλλοντα που υπάρχουν στον πολιτισμένο κόσμο. Όπως πολλοί φίλοι έχουν επιβεβαιώσει... «αν τα έβγαλες πέρα στην Ελλάδα, καμία χώρα στον κόσμο δεν μπορεί να σε τρομάξει».
- Δεν θα κερδίσει κάποιος παράσημο από τους δικούς του, τους φίλους και την πατρίδα του αν μπορεί να κάνει κάτι καλύτερο στη ζωή του αλλά αρκεστεί στα λίγα. Αυτό δεν λέγεται πατριωτισμός, αλλά έγκλημα εις βάρος του εαυτού του και της οικογένειάς του.
- Κανείς δεν λέει ότι το να κοιτάξει κάποιος προς τα έξω σημαίνει ότι εγκαταλείπει την πατρίδα του για πάντα.
Ο κόσμος άλλαξε, το αντιληφθήκατε;
Πάντοτε η πρώτη αντίδραση μπροστά στην ανάγκη για αλλαγή είναι η δαιμονοποίηση των νέων δεδομένων. Όμως συχνά δεν είναι στραβός ο γυαλός, εμείς αρμενίζουμε στραβά. Ναι, η Ελλάδα δεν μας προσφέρει σήμερα αυτό που αξίζουμε, ιδίως όσοι από εμάς την αγαπάμε και θέλουμε να τη δούμε ψηλά. Η ζωή όμως δεν τελειώνει εδώ. Αρνούμενοι την πραγματικότητα και οικτίροντας αυτούς που εφαρμόζουν λάθος πολιτικές, δεν θα βελτιώσουμε την κατάστασή μας. Αν δούμε γύρω μας, ίσως διαπιστώσουμε ότι τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά:
- Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι μία μεγάλη αγορά, χωρίς δασμούς, ελεύθερη κίνηση ανθρώπων και εμπορευμάτων και (από το 2017) μηδενικό κόστος τηλεφωνικής συνομιλίας.
- Η κρίση, οι αλλαγές που έρχονται δημιουργούν ανακατατάξεις και κενά στην αγορά. Οι ευκαιρίες δεν έχουν τελειώσει.
- Εν έτει 2016, κανείς δεν μας εμποδίζει να έχουμε τη φορολογική μας έδρα εκεί που είναι τα οικονομικά μας συμφέροντα. Αφού πληρώσουμε τους φόρους που μας αναλογούν, εισάγουμε τα χρήματα πίσω στη χώρα μας, αν θέλουμε.
- Εφόσον έχουμε εργασία σε περισσότερες από μία χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μπορούμε να επιλέξουμε σε ποια θέλουμε να ασφαλιστούμε
- Για πάρα πολλές υπηρεσίες, η προσφορά τους από εταιρίες άλλων χωρών είναι διαδεδομένη και απολύτως νόμιμη. Αν η ποιότητα είναι ικανοποιητική και όλα γίνονται σωστά, με φορολογικά παραστατικά και συμβόλαια, κανείς δεν έχει κάτι να σχολιάσει.
- Οι τεχνολογικές λύσεις που υπάρχουν διαθέσιμες σήμερα ξεπερνούν και την πιο καλπάζουσα φαντασία του 2011, 5 χρόνια πριν.
Αγαπώ την Ελλάδα. Και θέλω να μείνω όρθιος για να τη στηρίξω και αυτή
Αν κάποιος μπορεί να επιχειρήσει και να έχει τα αποτελέσματα που θέλει στην Ελλάδα, την πόλη του ή και δίπλα / μέσα στο σπίτι του, τότε αυτό ίσως να είναι το ιδανικό για τον ίδιο και να μην έχει λόγο να ψαχτεί περαιτέρω.
Αν όμως κάποιος νοιώθει ότι μία κίνηση έξω, μία εταιρία ή επένδυση μπορεί να δυναμώσει / κρατήσει όρθια τη δουλειά του εντός Ελλάδος, ή αν βλέπει πως το μοίρασμα των δραστηριοτήτων του σε 2 ή περισσότερες χώρες μπορεί να τον στηρίξει αυτά τα δύσκολα χρόνια, τότε ίσως αξίζει να δώσει στον εαυτό του μία ευκαιρία.
Από το 2004 ως σήμερα, ο υποφαινόμενος έχει γνωρίσει εκατοντάδες Έλληνες εκπροσώπους του επιχειρείν. Συμπτωματικά (ή όχι), το 70 – 80% όσων δεν είχαν δουλειές με το Δημόσιο και δεν έκαναν καμία κίνηση προς το εξωτερικό, είτε χρεωκόπησαν και δουλεύουν ως υπάλληλοι, είτε αντιμετωπίζουν μεγάλες δυσκολίες επιβίωσης. Αντίθετα, είναι πάρα πολλοί όσοι έκαναν μία σοβαρή και οργανωμένη κίνηση εκτός Ελλάδας (με τη Ρουμανία να είναι στις πρώτες επιλογές, μαζί με Αγγλία, Γερμανία, ΗΠΑ κλπ.) και σήμερα αντέχουν την κρίση, συχνά με την εταιρία τους στο εξωτερικό να κρατά όρθια και την Ελληνική.
Με σκληρή δουλειά, καλούς συνεργάτες, αξιοπρέπεια και το πραγματικά υπαρκτό «Ελληνικό δαιμόνιο», ένας σοβαρός Έλληνας μπορεί να βρει λύσεις εκτός συνόρων, για να αντιμετωπίσει τα προβλήματα εντός Ελλάδας. Ίσως έτσι να ξαναθυμηθεί ότι δεν έχει χάσει την αξία του ως άνθρωπος και προσωπικότητα. Ίσως έτσι συνειδητοποιήσει ότι δε χρειάζεται να κατηγορεί τον εαυτό του επειδή τα τελευταία χρόνια πολλοί συμπολίτες του πιστεύουν πως τα παιδιά τα φέρνει ο πελαργός και τα λεφτά φυτρώνουν σε κάποιο μυστικό «λεφτόδεντρο». Θα ξυπνήσουν και αυτοί κάποτε. Και όταν συνέλθουν από τον λήθαργο, είναι καλό είναι να τον βρουν όρθιο, αξιοπρεπή και ακμαίο. Για να του πουν «είχες δίκιο».
*Ο κ. Ηλίας Π. Παπαγεωργιάδης επιχειρεί στη Ρουμανία από το 2004, όπου μεταξύ άλλων είναι διευθύνων σύμβουλος της MORE Consulting.
